Προσκύνημα στους Αγίους Τόπους - Πατριαρχείο, Μονή Αγίου Σάββα, Ναός τηςΑναστάσεως - 6η Ημέρα και 7η Ημέρα αναχώρησης

Ξημέρωσε ο Θεός το Σάββατο. 

Η αφύπνιση στις 9.00, η αναχώρηση στις 9.30 το πρωί. Είναι η πιο χαλαρή μας μέρα, έχουμε ξεκουραστεί και κατευθυνόμαστε προς τα Ιεροσόλυμα με σκοπό να συναντήσουμε τον Πατριάρχη. Σήμερα τα μαγαζιά των Εβραίων είναι κλειστά, θα ανοίξουν την Κυριακή όπου θα είναι αντιστοίχως κλειστά αυτά των χριστιανών. Φτάνουμε στο πατριαρχείο και περιμένουμε να μας επιτρέψουν την είσοδο.  Από το σοκάκι έρχεται ο Γεράσων, μας καλημερίζει εύχαρις, ελάτε στο σπίτ μιου, λέει. Μα, ξέρετε, περιμένουμε τον πατριάρχη. Τότε ελάτε μετά τον Πατριάρχη, μένω εδώ δίπλα, ρωτήστε κι ελάτε. Τον βλέπω να σπρώχνει μια πανύψηλη ξύλινη πόρτα διαγωνιώς απέναντι, βγαίνοντας δεξιά από την είσοδο του Πατριαρχείου. Ο φύλακας μας ειδοποιεί να περάσουμε. Ανεβαίνουμε τα μαρμάρινη σκαλιά, φτάνουμε σε μία μεγάλη σάλα, μπαίνουμε στο σαλόνι υποδοχής, είμαστε το πρώτο γκρουπ που έχει φτάσει, καθόμαστε στις βελούδινες καρέκλες και αφού βλέπουμε πως θα έχουμε λίγη αναμονή κάποιοι βγαίνουμε στο ωραιό μπαλκόνι να δούμε τον ήλιο να ανεβαίνει πάνω από τις Ιεροσολυμίτικες στέγες. Στέγες σπιτιών, ναών, προσκυνημάτων, κωνικές, αψηδωτές, κατακόρυφες. Ποικίλες στέγες που σκεπάζουν τα θαύματα, τη μικρή και μεγάλη ζωή, την εφήμερη και αιώνια της πόλης. Κουβεντιάζω με τις δύο μικρές της παρέας. Δυο τριανταφυλλένια κορίτσια που μόνα τους, χωρίς συνοδεία, αποφάσισαν να κάνουν αυτό το ταξίδι. Τις νιώθω σαν κόρες μου, τις έχω έννοια, ωραία και πολύ ευαίσθητα παιδιά στην ηλικία των παιδιών μου. Μας ειδοποιούν να μπούμε στο σαλόνι, έχουν φάσει όλα τα γκρουπ, καθόμαστε, έρχεται και ο πατριάρχης, σηκωνόμαστε να τον υποδεχθούμε. Το γκρουπ των Ρώσων έχει πολλούς ιερωμένους, ανάμεσά τους και ένας επίσκοπος, δεν γνωρίζω ποιος είναι. Κάποιοι στέκονται όρθιοι πίσω από τις καρέκλες και ψέλνουν το Χριστός Ανέστη στα ελληνικά. Ο πατριάρχης απευθύνεται  στον επίσκοπο και κατά συνέπεια και σε όλους μας, ο Ρώσος μεταφραστής μεταφράζει. Μιλά απλά, καίρια, χωρίς φλυαρίες για την ιστορία του τόπου, τη βαρύτητά των προσκυνημάτων, την ουσία των πραγμάτων. Αφού τελειώνει ο επίσκοπος τον ευχαριστεί για την υποδοχή. Σιηκωνόμαστε και αφού περνούν πρώτοι οι ιερωμένοι, περνούμε κι εμείς με σειρά και τάξη να πάρουμε την ευχή και να δεχθούμε την εικονίτσα που μας δίνει ως ευλογιά. 

Βγαίνοντας από το πατριαρχείο, ο νεραρός, καλός και φιλότιμος αρχηγός μας, μάς ανακοινώνει πως έχουμε δυο ώρες ελεύθερο χρόνο που μπορεί καθένας να τον διαθέσει όπως θέλει. Οι περισσότεροι θέλουν να τριγυρίζουν στην αγορά. Εγώ θα πάω στον Δεσπότη, λέω, μας κάλεσε. Μισό λεπτό να τον πάρω τηλέφωνο, απαντά ο αρχηγός. Τον καλεί δυο φορές, αλλά ο Γεράσων δεν απαντά. Εγώ ντρέπομαι να πάω έτσι, αν πρώτα δεν συννενοηθώ μαζί του, μας λέει. Έχει δίκιο, αλλά σκέφτομαι πως δεν ξέρουμε ποια σχέση έχει ο άνθρωπος με το κινητό. Εγώ θα πάω γιατί μας κάλεσε, λέω, κι όποιος θέλει ας έρθει μαζί μου. Αν δεν μπορεί, θα το διαπιστώσουμε, αν δεν είναι εκεί, θα φύγουμε. Με ακολουθούν εφτά οχτώ μέλη της ομάδας. Ανοίγω την μεγάλη πόρτα, ανεβαίνουμε λίγα πέτρινα σκαλιά, στρίβουμε δεξιά και βρισκόμαστε σε μια ταράτσα με δυο τρεις εξόδους. Δεν ξέρω ποιον δρόμο να διαλέξω. Εκείνη τη στιγμή έρχεται ο φύλακας, του λέμε ποιον γυρεύουμε και μας οδηγεί. Φτάνουμε σε μια αυλή που το μισό της τμήμα είναι ένας ονειρεμένος ολάνθιστος κήπος. Ο φύλακας χτυπά το ρόπτρο μιας χαμηλής πόρτας, ο Γεράσων έρχεται και μας υποδέχεται με πλατύ χαμόγελο. Χαμηλοτάβανο, ταπεινό σπίτι, παλιά αρχοντικά έπιπλα, βιβλιοθήκες κατάφρορτες βιβλία. Μόλις καθόμαστε παίρνει στα χέρια ένα όμορφο σκεύος γεμάτο σοκολατάκια και μας κερνά. Ντρέπομαι που κοτζάμ δεσπότης μας υπηρετεί. Σηκώνομαι να τον βοηθήσω, δεν το αρνείται, πηγαίνει στην μικρή κουζίνα να βάλει τα αναψυκτικά, τον ρωτώ αν θέλει βοήθεια, μοίρασε εσύ τα ποτήρια να περνώ εγώ να σερβίρω τον χυμό. Το πρωινό φως του ήλιου λούζει τα μικρό σαλονάκι ήσυχα και απαλά. Και τι γίνεται και πώς περάσατε και πόσο σας χάρηκα, λέει ο Θεοφάνης και κάποιες κυρίες της παρέας δράπτουν της ευκαιρίας να εξομολογηθούν τους καημούς τους. Τι να κάνουμε με τα παιδιά μας που δεν πάνε στην εκκλησία, τον ρωτούν. Τίποτα να μην κάνετε, αφήστε τα παιδιά ήσυχα. Καλό είναι όταν είναι μικρά να φυτέψτε τον σπόρο, μετά αφήστε τα ήσυχα. Αν είναι να φυτρώσει, θα φυτρώσει. Αν μπορούν ν ακοινωνούν Χριστούγεννα και Πάσχα, να είστε ευχαριστημένοι. Είκοσι με τριάντα χρονών ο άνθρωπος είναι τρελός. Θυμάμαι κι εγώ τον εαυτό μου. Πρέπει να πήξει λίγο το μυαλό του ανθρώπου για να αναρωτηθεί, να αναζητήσει τον Θεό. Εγώ δεν στεναχωριέμαι όταν δεν βλέπω νέους στην εκκλησια, στεναχωριέμαι όταν δεν βλέπω γέρους. Σημαίνει πως μεγάλωσαν και δεν κατάλαβαν τίποτα…

Μια ευγενική κυρία μας λέει πως πρέπει να φύγουμε. Εχει δίκιο, τον κουράσαμε τον άνθρωπο κι ας μην το δείχνει. Θέλω να μείνω εκεί όσο γίνεται περισσότερο. Βγαίνω τελευταία και τον ρωτώ αν μπορεί να μας δεχθεί σε λίγη ώρα που θα βρεθώ με τον Κυριάκο. Σκέφτεται λίγο, στην αρχή μου λέει πως θα λειτουργήσει αύριο στον ναό της Αναστάσεως, μετά μόνος του το διορθώνει και μου λέει να έρθουμε ό,τι ώρα μπορούμε. Πράγματι θα ζήσουμε λίγο αργότερα μαι ώρα χαράς, Χάρης και ευλογίας καθισμένοι σαν φίλοι παλιοί στην μικρή κουζίνα του...

Μπαίνουμε στο λεωφορείο για να πάμε στο μοναστήρι του αγίου Σάββα. Μεγάλο προσκύνημα, μεγάλη ιστορία, άγιοι που σημάδεψαν την εκκλησιαστική μας ιστορία και τη ζωή μας. Είναι άβατον για τις γυναίκες, μπαίνουν μόνον οι άντρες. Μέχρι σήμερα η ζωή εκεί είναι πολύ αυστηρή, ούτε ρεύμα δεν έχουν. Ο μοναχός βγάζει κάποιοα λείψανα στην είσοδο να τα προσκυνήσουμε κι εμείς κι ύστερα κάθεται μαζί μας κάτω από τα δέντρα. Ο ήλιος έχει ανέβει ψηλά.    Σηκώνομαι όσο πιο διακριτικά μπορώ και ανηφορίζω το μονοπάτι να δω γύρω γύρω το χτισμένο στον γκρεμό μοναστήρι. Αφού ξανασυγκεντρωννόμαστε κάποιοι από το γκρουπ μού λένε πως τους βοήθησε. Χαίρομαι. Πολλές οι ψυχές, κάθε μια κάτι άλλο θέλει, σε κάποια άλλη φάση βρίσκεται. Ποτέ δεν μπορείς να πεις τίποτα για κανέναν. Ο καθένας μακάρι να βρίσκει αυτό που διψά. 

Διασχίζουμε την έρημο, φτάνουμε στο ξενοδοχείο. Καθόμαστε στο Καφέ του και οι ουτίστες της παρέας, ο Κυριάκος και ο καλός οδηγός μας, θα παίξουν εναλλάξ για μας. Η νύχτα θα κυλίσει αγαπητικά για όλους όσους θα τη ζήσουμε στην αγκαλιά της μουσικής. 

Η επόμενη μέρα, η Κυριακή, είναι η ημέρα της αναχώρησης. Μα είναι κυρίως η ημέρα της αποκορύφωση του ταξιδιού. Γιατί αν η αποκορύφωση κάθε ταξιδιού είναι πάντα η Θεία Λειτουργία, πόσο μάλλον όταν αυτή λαμβάνει χώρα στον Ναό της Αναστάσεως των Ιεορσολύμων. Μεγάλη η τύχη μας να πρωτοστατεί ο δικός μας επίσκοπος. Βλέπω να τον ντύνουν οι διάκονοι μέσα στο Ιερό, να ανεβαίνει τα πολλά σκαλιά του θρόνου, να περνούν όλοι οι ιερωμένοι και να του βάζουν μετάνοια. Είναι ο ίδιος που την προηγούμενη μέρα μας κερνούσε σοκολατάκια, ο ίδιος που σαν παπαδάκι χωρίου γυρνούσε δυο μέρες μαζί μας, χωρίς να φάει και να πιει, με μια τσάντα στον ώμο που είχε μέσα του τα χρειαζούμενα. Βλέπω δυο τρεις λαϊκούς να ανεβαίνουν τα σκαλιά για να πάρουν την ευχή του. Άρα μπορώ κι εγώ, σκέφτομαι, να τον χαιρετίσω, γιατί θα φύγουμε πριν το τέλος της Λειτουργίας. Πηγαίνω και γελά με ένα πλατύ χαμόγελο. Λέμε δυο λόγια γλυκά και κατεβαίνοντας βλέπω την ομάδα των ανθρώπων που είχαν έρθει στο σπίτι του να πηγαίνουν να πάρουν την ευχή του. Χτυπούν οι καμπάνες χαρμόσυνα. Σε λίγο όλη η ιερή ακολουθία θα μετακινηθεί και θα την ακολουθήσει το πλήθος του κόσμου για να γίνει η Λειτουργία στον Πανάγιο Τάφο. Δεν το ήξερα αυτό. Οι ψάλτες ανεβαίνουν σε ένα μπαλκόνι και ψέλνουν από κει. Ανεβαίνω τα σκαλιά για να βλέπω. Να ακούς το Χριστός Ανέστη μπροστά στον Πανάγιο Τάφο, είναι πράγμα συγκλονιστικό. Να προετοιμάζει ο επίσκοπος τα Τίμια Δώρα εκεί, είναι ανεκδιήγητο. 

Λίγο πριν το Δι’ ευχών, αναχωρούμε. Θα περάσουμε πρώτα από τη Λήδα να προσκυνήσουμε τα λείψανα του Άη Γιώργη μας καιμετά από την πανέμορφη Γιάφα για να πιούμε εκεί έναν καφέ, αφού πρώτα προσκυνήσουμε τη μονή Αρχαγγέλων. Κατόπιν Τελ Αβίβ και αναχώρηση για Αθήνα και ακολούθως για Θεσσαλονίκη. Υποτίθεται πως προσγειωνόμαστε… 

Μια βδομάδα τώρα είμαι στην πόλη μου, μα ακόμα η καρδιά μου είναι εκεί. Στα ευλογημένα μέρη. Στα χώματα του Κυρίου. Χώμα κι εγώ. Πιο χώμα κι απ’ το χώμα. Γέματο βρωμιές, πέτρες, ξύλα. Με ρωτούν αν θέλω να ξαναπάω. Δεν ξέρω. Ούτε όταν γέννησα το πρώτο μου παιδί ήξερα να απαντήσω αν θέλω να κάνω άλλο και πότε. Όταν η οδύνη του τοκετού και η χαρά της κύησης φτάνουν στον ακραίο τους βαθμό, δεν μπορείς να μιλήσεις εύκολα. Μόνο ευγνωμονείς που τα αξιώθηκες. 

Χαίρομαι που το πρακτορείο Marios travel ήταν τόσο καλό, ο αρχηγός μας, ο Σιδέρης, εξαίρετος, ο οδηγός φιλότιμος και υπομονετικός, τα μέλη του γκρουπ άνθρωποι που είχαν αγάπη και ευλάβεια. Περισσότερο από όλα που είχαμε μαζί μας τον Θεοφάνη, τον άγιο Γεράσων. Αυτός ξεκλείδωσε τις στιγμές μας και την ουσία του ταξιδιού. Ο Θεός να τον έχει πάντα καλά και του χαρίζει το Φως Του, να βοηθά πάντα τους ανθρώπους. Το μόνο που μπορώ να πω πλέον είναι, και τω Θεώ, δόξα!