Βρίσκω τη ζωή ωραία.
Το πρωί, καθώς έκανα ποδήλατο στη Stadionkade, ρέμβαζα ατενίζοντας τον απέραντο ορίζοντα που ανοίγεται μπροστά σου από τις παρυφές της πόλης και ανάσαινα φρέσκο αέρα, στον οποίο ακόμη δεν έχει μπει δελτίο. Παντού υπάρχουν πινακίδες που απαγορεύουν στους Εβραίους τις διαδρομές μέσα στη φύση. Πάνω, όμως, από τον στενό δρόμο στον οποίο ακόμη επιτρέπεται να κυκλοφορούμε απλώνεται ο απέραντος ουρανός. Δεν μπορούν να μας κάνουν τίποτα, τίποτα πραγματικά. Μπορούν να δυσχεράνουν αρκετά τη ζωή μας, να μας στερήσουν κάποια υλικά αγαθά, μια κάποια εξωτερική ελευθερία κίνησης, αλλά εμείς οι ίδιοι στερούμε από τον εαυτό μας τις καλύτερες δυνάμεις μας, επειδή κρατούμε μια επιζήμια ψυχολογική στάση: Νιώθουμε κατατρεγμένοι, ταπεινωμένοι, καταπιεσμένοι, νιώθουμε μίσος, κάνουμε τον καμπόσο για να κρύψουμε τον φόβο μας. Έχουμε κάθε δικαίωμα να είμαστε, πότε πότε, θλιμμένοι και καταβεβλημένοι, από όλα αυτά στα οποία μας υποβάλλουν είναι ανθρώπινο και κατανοητό. Όμως, τα μεγαλύτερα δεινά τα προκαλούμε οι ίδιοι στον εαυτό μας.
Βρίσκω τη ζωή ωραία κι αισθάνομαι ελεύθερη. Έχω μέσα μου έναν ουρανό τόσο απέραντο όσο το στερέωμα. Πιστεύω στον Θεό και πιστεύω στον άνθρωπο, τολμώ να το πω χωρίς ψευτοντροπές. Η ζωή είναι δύσκολη, αλλά δεν πειράζει. Παίρνεις στα σοβαρά τον εαυτό σου, και τα υπόλοιπα έρχονται από μόνα τους. Το να δουλεύεις με τον εαυτό σου δεν είναι νοσηρός ατομικισμός. Η ειρήνη στον κόσμο θα είναι αληθινή μόνο αν κάθε άτομο την κατακτήσει εντός του, αν ξεριζώσει από μέσα του κάθε αίσθημα μίσους, είτε για μια φυλή είτε για έναν λαό, ή αν μετατρέψει αυτό το μίσος σε κάτι άλλο, ίσως ακόμη σε αγάπη. Ή μήπως ζητάω πολλά; Αυτή είναι, πάντως, η μοναδική λύση. Θα μπορούσα να γεμίσω πολλές σελίδες με τέτοιες σκέψεις. Αυτό το κομμάτι αιωνιότητας που έχουμε μέσα μας μπορούμε να το εκφράσουμε τόσο καλά με μία λέξη όσο και με δέκα παχυλές πραγματείες. Είμαι μια ευτυχισμένη γυναίκα και πλέκω το εγκώμιο αυτής της ζωής —ναι, διαβάσατε καλά—, στο σωτήριο έτος 1942, το νιοστό έτος του πολέμου.
Etty Hillesum
* Μας το έστειλε ο π.Βασίλειος Χριστοδούλου