Το θαύμα στο κελί 7

Το θαύμα στο κελί 7

Είναι ταινία, την είδα προχθές στο Νetflix.

Το χέρι πήγε μόνο του θαρρείς και κάποιος αόρατος μαγνήτης το τραβούσε. Δεν ήξερα τίποτα, δεν είχα ακούσει κανέναν να μιλά γι' αυτήν, δεν διάβασα καμιά κριτική πριν πατήσω το κλικ. Απλώς το πάτησα.

Η ταινία ξεκίνησε. Πολύ σύντομα δυσκολεύτηκα. Δεν αντέχω τη βία...

Κάτι όμως μέσα μου ψιθύριζε, κάνε λίγο υπομονή, θα δεις. Υπάκουσα στην εσωτερική φωνούλα που μετά από χρόνια έμαθα να εμπιστεύομαι.

Πρωταγωνιστής με νοητική στέρηση, μου έλεγε η φωνή, πού το ματαείδες αυτό;

Καθηλώθηκα. Κεραυνοβολήθηκα Παρέλυσα. Συγκλονίστηκα.

Όταν τελείωσε, με ένα τέλος τόσο πέρα από κάθε αυτονόητο και προσδόκιμο, δεν μπορούσα να κοιμηθώ. Είχα μια ασυγκράτητη χαρά. Ήθελα να το φωνάξω σε όλον τον κόσμο. Μέσα στη νύχτα.

Δεν μπορούσα να χωνέψω πως ακόμα και σήμερα φτιάχνονται τέτοια αριστουργήματα που μπορούν να συναγωνιστούν τον Κουροσάβα, ταινίες που δονούν το σύμπαν...

Δεν έχω γράψει ποτέ για ταινία, κριτικός δεν είμαι κι ούτε θέλω να γίνω. Όποια κριτική όμως διάβασα εκ των υστέρων μου φάνηκε μέτρια και λίγη, θαρρείς και φοβούνται οι κριτικοί να ομολογήσουν πως εδώ πρόκειται για κυριολεκτικά για ένα θαύμα κινηματογραφικό...

Για μένα σ' αυτή την απόλυτα ιερή ταινία, την βαθιά χριστιανική και ανθρώπινη, και θεϊκή και αγγελική, ψηλαφούμε βήμα βήμα πώς ένας άγιος, δηλαδή ένας ταπεινός, αθώος και ανεξίκακος άνθρωπος μπορεί και αλλάζει τον κόσμο, δηλαδή τον αγιάζει. Γιατί τον κόσμο δεν τον αλλάζουν οι πολιτικές, οι πορείες και τα συνθήματα. Μόνο οι άγιοι το κάνουν.

Και ένα μικρό παιδί στο πλάι του αγίου είναι το μόνο που μπορεί να σηκώσει το βάρος αυτής της αγιότητας...

Τούρκικη ταινία, διασκευή Κορεατικής, πανανθρώπινη!

CINERAMEN.GR

cineramen.gr

Ο Αχτιδοϋφαντης στο 2ο Δημ. Σχ. Φιλυριυ 11/10/23

 Μια πανέμορφη μέρα ήταν η χθεσινή στο 2ο Δημοτικό Σχολείο του Φιλύρου και στα δύο τμήματα της Τρίτης τάξης. Τα παιδιά είχαν διαβάσει από τις ιστορίες του Καλλίστρατου την Πολιτεία των Αηδονιών και Το κόκκινο κορδόνι κι εγώ τους αφηγήθηκα τον Αχτιδοϋφαντή. Στο τέλος μοίρασαν τις ηλιαχτίδες τους σαν Ταχυδρόμοι του ήλιου σε παιδιά φτωχά, στα παιδιά των πολέμων, στα άρρωστα… στις δασκάλες τους, στους γονείς τους… Όταν τα ρώτησα αν θα μου δώσει κι εμένα καμιά ηλιαχτίδα ένα κοριτσάκι σήκωσε το χέρι και μου είπε πως τη δίνει σ’ εμένα.

Γιατί; Το ρώτησα.

Για να μην πεθάνετε ποτέ, απάντησε.

Μεγάλη συζήτηση ξεκίνησε γύρω από τον θάνατο. Είναι εντυπωσιακό πόσο απασχολεί τα παιδιά.

Εγώ, είπε ένα παιδί, θα ήθελα ο Αχτιδοϋφαντής να αναστήσει τους νεκρούς.

Μιλήσαμε τότε για τα ψέμματα και την αλήθεια, επειδή κάποια αγόρια από την αρχή είπαν πως τα παραμύθια λένε ψέμματα.

Κι εγώ τους ανέφερα τη φράση των Αρχαίων, ότι το παραμύθι είναι τα φτερά της αλήθειας. Τους εξήγησα γιατί η αλήθεια παραμένει αλήθεια όταν είναι κρυμμένη και περιμένει να την ανακαλύψουμε και πως έχει μεγάλη σημασία να είναι κρυμμένη. Προστατεύεται, παραμένει γνήσια, δεν αλλοιώνεται.

Στο τέλος μου χάρισαν ένα έργο γεμάτο αηδόνια και τις ζωγραφιές τους που τις έκανα κολιέ!

Ευχαριστώ ολόψυχα τις υπέροχες δασκάλες των παιδιών, την Αλεξία και τη Δροσούλα για την πρόσκληση! Ευλογημένες δασκάλες σαν κι αυτές να μεγαλώνουν όλα τα παιδιά μας!

Βρίσκω τη ζωή ωραία -Etty Hillesum

Βρίσκω τη ζωή ωραία.

Το πρωί, καθώς έκανα ποδήλατο στη Stadionkade, ρέμβαζα ατενίζοντας τον απέραντο ορίζοντα που ανοίγεται μπροστά σου από τις παρυφές της πόλης και ανάσαινα φρέσκο αέρα, στον ο­ποίο ακόμη δεν έχει μπει δελτίο. Παντού υπάρχουν πι­νακίδες που απαγορεύουν στους Εβραίους τις διαδρομές μέσα στη φύση. Πάνω, όμως, από τον στενό δρόμο στον οποίο ακόμη επιτρέπεται να κυκλοφορούμε απλώνεται ο απέραντος ουρανός. Δεν μπορούν να μας κάνουν τίποτα, τίποτα πραγματικά. Μπορούν να δυσχεράνουν αρκετά τη ζωή μας, να μας στερήσουν κάποια υλικά αγαθά, μια κάποια εξωτερική ελευθερία κίνησης, αλλά εμείς οι ίδιοι στερούμε από τον εαυτό μας τις καλύτερες δυνάμεις μας, επειδή κρατούμε μια επιζήμια ψυχολογική στάση: Νιώθουμε κατατρεγμένοι, ταπεινωμένοι, καταπιεσμέ­νοι, νιώθουμε μίσος, κάνουμε τον καμπόσο για να κρύ­ψουμε τον φόβο μας. Έχουμε κάθε δικαίωμα να είμαστε, πότε πότε, θλιμμένοι και καταβεβλημένοι, από όλα αυ­τά στα οποία μας υποβάλλουν είναι ανθρώπινο και κατανοητό. Όμως, τα μεγαλύτερα δεινά τα προκαλούμε οι ίδιοι στον εαυτό μας.

Βρίσκω τη ζωή ωραία κι αισθάνο­μαι ελεύθερη. Έχω μέσα μου έναν ουρανό τόσο απέρα­ντο όσο το στερέωμα. Πιστεύω στον Θεό και πιστεύω στον άνθρωπο, τολμώ να το πω χωρίς ψευτοντροπές. Η ζωή είναι δύσκολη, αλλά δεν πειράζει. Παίρνεις στα σο­βαρά τον εαυτό σου, και τα υπόλοιπα έρχονται από μόνα τους. Το να δουλεύεις με τον εαυτό σου δεν είναι νοσηρός ατομικισμός. Η ειρήνη στον κόσμο θα είναι αληθινή μόνο αν κάθε άτομο την κατακτήσει εντός του, αν ξεριζώ­σει από μέσα του κάθε αίσθημα μίσους, είτε για μια φυ­λή είτε για έναν λαό, ή αν μετατρέψει αυτό το μίσος σε κάτι άλλο, ίσως ακόμη σε αγάπη. Ή μήπως ζητάω πολλά; Αυτή είναι, πάντως, η μοναδική λύση. Θα μπο­ρούσα να γεμίσω πολλές σελίδες με τέτοιες σκέψεις. Αυτό το κομμάτι αιωνιότητας που έχουμε μέσα μας μπορούμε να το εκφράσουμε τόσο καλά με μία λέξη όσο και με δέκα παχυλές πραγματείες. Είμαι μια ευτυχι­σμένη γυναίκα και πλέκω το εγκώμιο αυτής της ζωής —ναι, διαβάσατε καλά—, στο σωτήριο έτος 1942, το νιοστό έτος του πολέμου.

Etty Hillesum

* Μας το έστειλε ο π.Βασίλειος Χριστοδούλου

Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου - Τάσος Λειβαδίτης

 οι άνθρωποι κλαίνε στα κατώφλια, στις γωνιές των δρόμων, στα χωράφια

κλαίνε στα χαρακώματα, στα νοσοκομεία, έξω απ' τα ταμεία ανεργίας

δάκρυα δάκρυα

τα μάτια μας θα ζήσουνε και πέρα από το θάνατό μας

για να κλαίνε

| Τάσος Λειβαδίτης | Φυσάει στα σταυροδρόμια του κόσμου | Ποίηση τ.1 | εκδόσεις Μετρονόμος |

Συντροφιά στη νύχτα

Ξημερώνει Δευτέρα 4 Σεπτεμβρίου.

Δεν μπορώ να κοιμηθώ. Δεν ξέρω γιατί δεν μπορώ να κοιμηθώ.

Ίσως επειδή κοιμήθηκα δυο ώρες το μεσημέρι.

Ίσως επειδή μ’ αρέσει να σε βλέπω να κοιμάσαι.

Ίσως πάλι επειδή η καρδιά μου που ο ύπνος ησυχάζει είναι ήδη ήσυχη.

Κι όμως νομίζω πως δεν είναι τίποτα απ’ αυτά.

Είναι που η νύχτα άρχισε να μεγαλώνει.

Και είναι αβάσταχτο να μεγαλώνεις μονάχος.

Θέλεις μια συντροφιά. Κάποιον στο πλάι σου να μεγαλώνετε μαζί. Όταν είμαστε μαζί είναι λιγότερο οδυνηρό. Είναι σαν να μη μεγαλώνουμε πια. Σαν να σταματά ο χρόνος. Να καταργείται. Θαρρείς κι ο χρόνος αφορά αποκλειστικά τη μοναξιά και καθόλου τη συντροφικότητα. Βλέπεις όταν είμαστε μαζί τίποτα άλλο εκτός από το μαζί δεν έχει σημασία.

Βγαίνω στο μπαλκόνι να κρατήσω συντροφιά στη νύχτα.

Ανάβω ένα κερί, κοιταζόμαστε στα μάτια.

Μένουμε για ώρα σιωπηλές σαν γνώριμες από καιρό.

Ζούμε τη στιγμή. Ποιος ξέρει αν αύριο θα είμαστε πάλι μαζί…

Από το Νεπάλ στην Ελλάδα – κριτική παρουσίαση της Λίνας Θωμά στο βιβλίο της Βασιλικής Νευροκοπλή «Καληνύχτα, Μαρία» στην εφημερίδα Θεσσαλία.

«Πότε ένας ξένος γίνεται δικός σου;». Στην περιπέτεια επάνω του ταξιδιού, κάθε φυγή μοιάζει επιστροφή στο οικείο. Και το ξένο εξημερώνεται κι αυτό. Είναι το άγνωστο που οικειωνόμαστε, όταν οι δικοί μας άνθρωποι γίνονται ξένοι.

Με τέτοια ζητήματα καταπιάνεται, ανάμεσα στα άλλα, το μυθιστόρημα εφηβείας (διάπλασης -bildungsroman) της Βασιλικής Νευροκοπλή, το οποίο από το μικρό χωριό του δυτικού Νεπάλ μας μεταφέρει στην Ελλάδα, περνώντας τα σύνορα των κόσμων όπως τα σύνορα της ψυχής: Ακροπατώντας με διακριτικότητα στη χρυσή αχλή του ονείρου. Να είναι αυτή μια αντίσταση στη θηριωδία της πραγματικότητας; Το παιδί που εγκατέλειψε ο πατέρας του σε έναν σιδηροδρομικό σταθμό κοντά στα σύνορα της Ινδίας και που αντιμετωπίζει τη βία της καθημερινότητας, τη χειραγώγηση και την απειλή, κρατάει βαθιά μέσα του μια χαραμάδα φως: Το χέρι βοήθειας ενός φίλου, τη σπίθα της αγάπης που μεταμορφώνεται. Μα πάνω απ’ όλα: Το σιγανό μουρμούρισμα της σκέψης που δίνει περιεχόμενο στην εσωτερική ζωή. Διότι το μικρό κορίτσι που μιλάει είναι σε ένα δεύτερο επίπεδο αφήγησης μια ηλικιωμένη κυρία, η γιαγιά του κοριτσιού το οποίο καταγράφει την ιστορία της μέσα από μικρές πινελιές σοφίας.

Η τεχνική αυτή του εγκιβωτισμού φέρνει στο προσκήνιο δύο ταυτόχρονες αφηγήσεις που περιπλέκονται και συνυπάρχουν. Ο κόσμος προβάλλεται τόσο μέσα από τα μάτια του παιδιού, όσο και μέσα από το βλέμμα του ενήλικου και η ευθύβολη αφέλεια διασταυρώνεται με την κατασταλαγμένη γνώση εναρμονισμένα. Μια συνήχηση που αποδίδει στο κείμενο καρπούς, εμπλουτίζοντας τον λόγο. Μ’ αυτόν τον τρόπο, τα σύνθετα μεταφέρονται στον αναγνώστη με τον πιο απλό τρόπο, ενώ η αγριότητα της ζωής γίνεται χρήσιμη διδαχή και μαθητεία.

Το μυθιστόρημα διατρέχει απ’ άκρη σε άκρη η περιπέτεια. Με τον χαρακτηριστικό του εξωτισμό, τη δράση και τα απρόβλεπτα της πλοκής, μας φέρνει έναν απόηχο μυθιστορημάτων περιπέτειας της κλασικής λογοτεχνίας, μια γεύση από Pierre Loti, Charles Dickens, Hector Malot. Το εγκαταλειμμένο παιδί που έρχεται αντιμέτωπο με τον άγριο κόσμο, προσπαθώντας να χτίσει τη ζωή του από την αρχή γίνεται και εδώ θέμα μιας ιστορίας που συναρπάζει: Απρόοπτες συναντήσεις, αναπάντεχες εκπλήξεις, αναγνωρίσεις και ανατροπές πυροδοτούν την αφήγηση, ανανεώνοντας σε κάθε σελίδα το ενδιαφέρον του αναγνώστη. Στο πλαίσιο αυτό, τα οικεία δείχνουν σιγά σιγά αλλότρια, καθώς το άγνωστο μεταφέρει στη μικρή ηρωίδα την πικρή του γνώση. Για να ξεφύγει από την ανανεούμενη απειλή γύρω της, θα χρειαστεί να περάσει από λογιών λογιών δοκιμασίες και να βρει μπροστά της αμετανόητους εχθρούς, αλλά και φίλους βοηθούς που θα τη στηρίξουν• τα λειτουργικά μοτίβα του παραμυθιού βρίσκουν, εδώ, την άμεση έκφρασή τους.

Ευρήματα όπως λ.χ. ο λόγος που διαδέχεται τη σιωπή όταν η ηρωίδα χάνει τη φωνή της, διατρέχουν ένα ψυχογραφικό βάθος. Οι χαρακτήρες ξεδιπλώνονται με συνέπεια και χάρη. Μέσα από το ασκημένο βλέμμα της συγγραφέως, η μελέτη τους γίνεται λειτουργία αφηγηματική. Η εύστοχη αυτή ψυχογραφική προσέγγιση πλάθει μοντέλα συμπεριφοράς διάφορων ανθρώπινων τύπων, αποφεύγοντας έξυπνα την παγίδα του διδακτισμού, που αποτελεί ένα ευαίσθητο σημείο του είδους της νεανικής λογοτεχνίας. Αντιθέτως, εδώ, ο διδακτισμός είναι έμμεσος, διακριτικός: Περισσότερο υποβάλλεται μέσα από τον γόνιμο προβληματισμό, παρά επιβάλλεται ως στοιχείο απαράβατης αρχής, λόγου χάρη.

Με το ίδιο σκεπτικό, αξιοσημείωτη είναι και η προσέγγιση των ανθρωπολογικών χαρακτηριστικών της κοινωνίας του Νεπάλ, η ανάμειξη του βουδιστικού και ινδουιστικού στοιχείου, τα μικρά πορτρέτα του βραχμάνου ιερέα που λαμβάνει μέρος στη δράση έχοντας τον ρόλο του βοηθού, αλλά και τα αδέκαστα ήθη και έθιμα μιας αρχαϊκής κοινωνικής δομής που έρχεται να περιφρονήσει τα δικαιώματα του παιδιού ή της γυναίκας. Το αρχαίο έθιμο του τσαουπαντί για παράδειγμα, που απομονώνει τα κορίτσια στη διάρκεια της εμμηνόρροιας θέτοντας τη ζωή τους σε κινδύνους, αλλά και το θρησκευτικό έθιμο της ζωντανής θεότητας Κουμάρι, πέρα από το ανθρωπολογικό τους ενδιαφέρον έχουν και μια διάσταση βαρβαρότητας που δεν ευθυγραμμίζεται με τις ανάγκες της σύγχρονης εποχής. Η κριτική ματιά της αφηγήτριας δεν αφήνει καμιά αμφιβολία γι’ αυτό• κάθε άλλο παρά εξιδανικευτική, υποθάλπει την τρυφερότητα μιας ευχής όπως την επιθυμία ενός ακριβού ονείρου. Η πραγμάτωση άλλωστε της επιθυμίας γίνεται στοίχημα του καθημερινού αγώνα.

Το μυθιστόρημα αυτό της Βασιλικής Νευροκοπλή νοηματοδοτεί το ταξίδι και το εμπλουτίζει μέσα από μια παράλληλη εσωτερική διαδρομή.

*Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Λιβάνη.

Εφημερίδα Θεσσαλία

20/08/23

https://e-thessalia.gr/apo-to-nepal-stin-ellada/?fbclid=IwAR1UoRnadlhZNJ2dpu5WcZZ_NlbLd5Jfo36lR-cth2pR7VhnmiVorclb4Hw

και στο περιοδικό "Περί Ου"

https://www.periou.gr/magdalini-thoma-vasiliki-nevrokopli-kalinychta-maria-ekd-livani-athina-2023-sel-246/