Labels

Wednesday, March 26, 2008

Γράφει ο Άρης Δαβαράκης για τον θάντατο και την ζωή.



...Οπως με νοιάζει τώρα που ο θάνατος μούχει κλείσει το μάτι και μου λέει “Πάμε Ζαχαρία, σε θέλω γερό δυνατό και όρθιο, δεν γουστάρω εξοδίους ακολουθίες χωρίς λίγο νεύρο, λίγο τέμπο, ένα ρυθμό, ένα πάθος”.
Και έχει δίκηο. Μέχρι προ τινος κατι είχα με τον θάνατο, λές και δεν γνωριζόμασταν. Αφού μας έχουνε συστήσει άπειρες φορές, έχουμε φάει μαζί, έχουμε κάνει έρωτα, έχουμε ταξιδέψει, έχουμε κάνει διακοπές, συζήσαμε μέσα στο σώμα μου κατα καιρούς (όχι για πολύ ευτυχώς αλλά η εμπειρεία ήταν δυνατή όπως και να το κάνεις) και έχουμε πάει στηρίζοντας αλλήλων τα βάρη αμέτρητες φορές σε κηδείες, γάμους και βαφτίσια όπου ούτε εκείνος ούτε και εγω δεν θέλαμε ποτέ να πάμε - απλά δεν μπορούσαμε να κάνουμε αλλοιώς. Η Γέννησή μου και ο Θάνατός μου είναι δυό ρούχα που δεν τα κρεμάω ποτέ στην ντουλάπα, δεν τα πάω καθαριστήριο, δεν τα πλένω ούτε τα σιδερώνω. Είναι συνεχώς απάνω μου, τα φοράω. Επι πολλά χρόνια νόμιζα πως επειδή ο θάνατος πρίν επέλθει δριμύς είναι πολύ διακριτικός, είχε ξεχαστεί και δεν είχε φορεθεί σαν αυτά τα ολόσωμα κορμιά απο Λύκρα που εφαρμόζουνε πάνω στο σώμα σου σαν δεύτερο δέρμα. Εκανα πως δεν ήταν εκεί. Αλλά δεν γίνεται. Τον θάνατό σου τον φοράς επάνω σου 24 ωρες το 24ωρο σε όλη τη διάρκεια της ζωής σου. Δεν είναι απειλητικό αυτό, είναι μεγάλη ανακούφιση, είναι πολύ παρήγορο. Ο Θάνατός μας όπως και η γέννα μας είναι οι δυό πιό μεγάλες μας στιγμές, πρέπει να τις αγαπάμε και να τίς σεβόμαστε. Είναι μεγάλο λάθος όλη αυτή η σκοτεινή περι θανάτου φιλολογία και είναι και ύποπτη. Μάθαμε απ’ τούς παλιότερους και μαθαίνουμε στούς νεότερους οτι ο θάνατος είναι κάτι σαν Δράκουλας που σου ρουφάει το αίμα. Καμμία σχέση. Αυτό είναι η ζωή χωρίς αγάπη, η ζωή χωρίς ομορφιά, η ζωή χωρίς έρωτα, χωρίς πίστη, χωρίς όνειρα, χωρίς προοπτική αιώνια. Αυτό είναι το γκράν γκινιόλ. Ο θάνατος είναι μια φυσική κατάληξη. Αλλο τόσο φυσική όσο και η γέννηση...

Απόσπασμα από το ποστ του Άρη Δαβαράκη: 'Η Λογοτεχνία της Ευτυχίας'

Saturday, March 22, 2008

Ζωή Καρέλλη: ... Γιατί ο ποιητής είναι το πιο ερωτευμένο, το πιο ερωτεύσιμο πλάσμα του κόσμου...


... Προσπαθώ να υποστηρίξω ότι η ποίηση είναι έρως του λόγου. Για να τελειώσω, θα προσθέσω ότι ο ποιητής είναι το πιο ερωτευμένο, το πιο ερωτεύσιμο πλάσμα του κόσμου. Αν δεν ερωτεύεται, αν δεν αγαπά, είναι αδύνατον να γράψει. Ερωτεύεται τα πάντα, ακόμα κι όταν μιλεί για μίσος. Ερωτεύεται τα φανερά και τ' αφανέρωτα. Τα παρόντα κι όσα ανήκουν στο παρελθόν, τα όσα επιθυμεί και τα όσα περιμένει. Ερωτεύεται όμως πρώτα απ' όλα και απ' όλα περισσότερο την ανθρώπινη λαλιά.Δέχεται τη μουσικότητά της και τη σημασία της. Αισθάνεται παράφορα ο ποιητής και τον κατέχει το δέος για την ανθρώπινη ομιλία που αυτή είναι το μόνο εργαλείο και το υλικό του συνάμα. Συλλαμβάνει τη συγχορδία των φθόγγων, αισθάνεται τις συνδέσεις του, τις ανταποκρίσεις που δημιουργούνται ή τις σχέσεις που διαλύονται, αισθάνεται το θαύμα του άυλου τούτου υλικού που πόθος του είναι να το υλοποιήσει, που πρέπει να δώσει την εντύπωση ότι το υλοποιεί, για να μεταδώσει τον έρωτα του είναι, των πραγμάτων στις μεταμορφώσεις των και τις εναποθέσεις, τη χαρά και το φόβο. Να δώσει τη μαγεία και την αγωνία του αισθήματος της ύπαρξης που είναι τούτο ακριβώς όπως το είπε ο Dante:
L' Amour che muove il sole e l' altre stelle.
Η μεγάλη ποίηση τον απελευθερωτικό αυτόν έρωτα, αίσθημα της υπέρτατης αρμονίας ζητεί να ομολογήσει.
Και ανάλογα με τις δυνάμεις που κατέχει και τον κατέχουν, αυτόν αναζητεί ο ποιητής, καθώς αγωνίζεται να αντιμετωπίσει το φοβερό κέντρισμα του θανάτου, το πάθος του μηδενός, την ανθρώπινη αδυναμία, την αμαρτία.

(Περιοδικό 'Ευθύνη' 1975) Απόσπασμα από το κεφ. Περί ελευθερίας και ενθουσιασμού στην Ποίηση, Παρατηρήσεις, τόμος Α', εκδ. Αστρολάβος / Ευθύνη 1982


... Στην καλή του ώρα ο λόγος ο ποιητικός παρηγοριά άριστη.
Μελαγχολία και απρόβλεπτη χαρά, σοβαρή, ο ποιητικός λόγος μπορεί να ανακουφίσει -περίεργα- τον άνθρωπο από την απληστία. Παραστέκεται στον καημό της πιο εσώτερης αμαρτίας καθώς μπορεί να μεταδώσει αλλότροπα ένα σεβασμό για τα μύχια ανθρώπινα αισθήματα. Μορφώνεται πέρ' απ' όλα, λόγος αγάπης συχνά ήμερης για την ύπαρξή μας.
Η ποίηση, ιδίως στον δικό μας κόσμο, είναι ακραίος τρόπος για να εκφραστεί το δέος και ο φόβος κάποτε και ο τρόμος, ο θαυμασμός, το θάμβος και η επιθυμία, όταν η γνώση δεν φτάνει, γιατί δεν φτάνει να γίνεται έρωτας της ζωής...

(Περιοδ. Νέα Εστία, 1982), κεφ. Εγκώμιο της Ποίησης, 'Παρατηρήσεις', τόμος Α΄

Βιογραφία

ΖΩΗ ΚΑΡΕΛΛΗ (1901-1998) Η Ζωή Καρέλλη (Χρυσούλα Αργυριάδου το γένος Πεντζίκη) γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη. Αδελφός της ήταν ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης. Ασχολήθηκε με την εκμάθηση ξένων γλωσσών και τη μουσική και παρακολούθησε μαθήματα Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης. Μετά το 1944 ταξίδεψε σε πολλά μέρη του κόσμου. Πρωτοεμφανίστηκε στο χώρο των ελληνικών γραμμάτων το 1935 από τις στήλες του περιοδικού Το 3ο μάτι, όπου δημοσίευσε το πεζογράφημα Διαθέσεις. Το 1937 πρωτοδημοσίευσε ποίημά της (Φετεπουρσικρί) στο περιοδικό Μακεδονικές Ημέρες. Εξέδωσε δώδεκα ποιητικές συλλογές, πέντε θεατρικά έργα και πολλά δοκίμια, ενώ πολλά κείμενά της βρίσκονται δημοσιευμένα σε λογοτεχνικά περιοδικά, όπως τα Φιλολογικά Χρονικά, Νέα Εστία, Μακεδονικά Γράμματα, Μορφές, Ο Αιώνας μας, Σημερινά Γράμματα, Καινούρια Εποχή, Πνευματική Κύπρος, Νέα Πορεία. Υπήρξε μέλος του κύκλου του περιοδικού Κοχλίας της Θεσσαλονίκης. Ποιήματά της μεταφράστηκαν σε πολλές ξένες γλώσσες. Ασχολήθηκε επίσης με τη λογοτεχνική μετάφραση, κυρίως έργων του Τόμας Έλλιοτ. Τιμήθηκε με το Β΄ Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη ποιητική συλλογή Κασσάνδρα και άλλα ποιήματα και το Α' Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τα Ποιήματα 1940-1973. Υπήρξε μέλος της Εταιρείας Λογοτεχνών Θεσσαλονίκης, της Καλλιτεχνικής Επιτροπής του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος (ως το 1981) και της Ακαδημίας Αθηνών (1982). Στο ποιητικό έργο της Ζωής Καρέλλη, αποτέλεσμα της δημιουργικής αφομοίωσης της ελληνικής (αρχαίας και νέας) και ευρωπαϊκής λογοτεχνικής παράδοσης, κυριαρχούν ο εσωτερικός λόγος και η υπαρξιακή αγωνία, εκφρασμένη στο πλαίσια των συνδυασμών γυναικείας ευαισθησίας και διανόησης, ελληνικότητας και ανθρωπισμού και μιας �ανοίκειας� θεματικής και ποιητικής γραφής. Την προβληματική της ποίησής της μετέφερε και στα θεατρικά της έργα. Αξιοσημείωτο είναι επίσης το δοκιμιακό της έργο κυρίως γύρω από τη λογοτεχνία και το θέατρο. 1. Για περισσότερα βιογραφικά στοιχεία της Ζωής Καρέλλη βλ. Αργυρίου Αλεξ., «Ζωή Καρέλλη», Η ελληνική ποίηση · Νεωτερικοί ποιητές του μεσοπολέμου. Αθήνα, Σοκόλης, 1979, Γιαλουράκης Μανώλης, «Καρέλλη Ζωή», Μεγάλη Εγκυκλοπαίδεια της Νεοελληνικής Λογοτεχνίας8. Αθήνα, Χάρη Πάτση, χ.χ. και Κεχαγιόγλου Γιώργος, «Καρέλλη Ζωή», Παγκόσμιο Βιογραφικό Λεξικό4. Αθήνα, Εκδοτική Αθηνών, 1985. (Πηγή: Αρχείο Ελλήνων Λογοτεχνών, Ε.ΚΕ.ΒΙ.).
http://www.perizitito.gr/authors.php?authorid=33887

Monday, March 17, 2008

Μνήμη του οσίου πατρός ημών Α λ ε ξ ί ο υ του ανθρώπου του Θεού, τω αυτώ μηνί ΚΖ΄



Από την παλιά Ρώμη ήταν ο Αλέξιος. Μοναχογιός των Ευφραιμιανού πατρικίου και της Αγλαϊδος, γονέων ευσεβών και πλούσιων, κατά τους χρόνους του μεγάλου Θεοδοσίου (380).
Την μέρα του γάμου του και την ώρα που εισερχόταν στην νυφική παστάδα για να κοιμηθεί με την νύφη, της δίνει ένα δαχτυλίδι και την ευχή του και φεύγει κρυφά από το πατρικό σπίτι. Φτάνει στην Έδεσσα της Μεσσοποταμίας, σημερινή Ούρφα, όπου ντυμένος στα κουρέλια σαν ζητιάνος μένει για δεκαοχτώ χρόνια στον ναό της, τρεφόμενος από ό,τι του προσκομίζουν οι εύσπλαχνοι χριστιανοι.Όταν πλέον η αρετή του δεν μπορεί να κρυφτεί και γίνεται αφορμή να συρρέουν πλήθη χριστιανών με αποτέλεσμα να χάνει την ησυχία που τόσο αγαπούσε, ξεκινάει να πάει στην Ταρσό της Κιλικίας γιατί επιθυμεί σφόδρα να προσκυνήσει τον εκεί ναό του αποστόλου Παύλου.Δεν θα φτάει ποτέ, γιατί σηκώνεται μεγάλος αέρας που αλλάζει την κατεύθυνση του πλοίου και τους βγάζει σε άλλον τόπο.Έτσι, επιστρέφει στην Ρώμη και στο πατρικό του σπίτι αγνώριστος. Για όλη την υπόλοιπη ζωή του θα ζήσει στην εξώπορτα του πατρικού του περιγελούμενος και εμπαιζόμενος από τους δούλους του και υπομένοντας όσα πάσχει ένας ξένος άνθρωπος από άσπλαχνους και σκληρόκαρδους ανθρώπους.
Όταν πια φτάνει το τέλος της ζωής του ζητά ένα χαρτί και πάνω του γράφει ποιος είναι και τίνων παιδί. Το χαρτί αυτό μένει επάνω του, ώσπου, αποκαλύπτονται από τον Θεό στον βασιλιά Ονώριο τα περί του Αλεξίου και αυτός πηγαίνει και αναζητά το ιερό του λείψανο. Προσεύχεται πρώτα θερμά στον άγιο, μετά παίρνει το χαρτί και διαβάζει δυνατά τα γραφόμενά του, να τα ακούσουν και όλοι όσοι παρευρίσκονταν εκεί. Η έκπληξη που δοκίμασαν ήταν μεγάλη.Κατόπιν τον ενεταφίασαν με μεγαλοπρέπεια και τιμές στον ναό του αποστόλου Πέτρου καθώς ήδη ανέβλυζε ευώδη μύρα που δεν έπαψαν να παρέχουν γιατρειά σε όσους ασθενείς προσέτρεχαν με πίστη.
Την ευχούλα του να έχουμε πάντα και λίγο λίγο να μας οδηγεί έστω να αντιληφθούμε κάτι από τον παράδοξο δρόμο που επέλεξε να περπατήσει σ' αυτόν τον κόσμο.

Sunday, March 9, 2008

Καλή Σαρακοστή



Τούτη τη στιγμή, ακριβώς τώρα που κάθε γράμμα σχηματίζεται και παρελαύνει μέσα στην άναρχη ή πιθανόν απόλυτα οργανωμένη από αόρατο διμοιρίτη παρέλαση των λέξεων, ναι, τούτη τη στιγμή που ήδη πέρασε και να, προβάλλει αστραφτερή η νέα,
-τόσο νέα όσο και αρχέγονη-, ζω το Τώρα και το Πριν ως αέναη ακατάπαυστη συνουσία του Παρόντος σπερματοζωαρίου που εκτοξεύεται στη μήτρα του χρόνου προς το ώριμο Παρελθοντικό ωάριο.
Ζω την γονιμοποίηση, την κύηση, τον πάντοτε επώδυνο τοκετό της νέας στιγμής, αυτής που λίγο πιο πριν υπήρξε μόνο ως ιδέα μελλοντική, μα τώρα ήδη με συμπεριλαμβάνει, με έχει επιλέξει να τη ζήσω και μ' αποχαιρετά χωρίς ποτέ να με αποχωρίζεται, αφού θα αποτελέσει ένα επιπλέον ωάριο προς γονιμοποίησση του χρόνου που ακάθεκτος πλησιάζει.
Προσαπθώ να ορίσω ξανά, να εντοπίσω πάλι, να επαναπροσδιορίσω για άλλη μια φορά το είναι μου, κάδρο, που θα αναδεικνύει τις στιγμές μου όλες, θα τις χωρά και θα τις φωτίζει. Ό,τι έζησα, ό,τι ήμουν, ό,τι αγάπησα, ό,τι άφησα, επιθύμησα, φαντάστηκα και ονειρεύτηκα, ό,τι ποτέ δεν άγγιξα, δεν γνώρισα, δεν είδα μα το πίστεψα.
Να κάνω λίγο λίγο το κάδρο μου σχεδόν διάφανο να συμπεριλαμβάνει τις άπειρες στιγμές που μου δόθηκανν απλόχερα, για να ησυχάσουν όλες, να γλυκάνοουν, να τραγουδήσουν υποταγμένες στην αρμονία του σύμπαντος πως, ναι, ζω, αναπνέω, γράφω, αγαπώ, υπήρξα, υπάρχω και θα υπάρχω ένα με το ποτάμι του κόσμου, ένα με όλους όσους πέρασαν, περνούν και πλησιάζουν στο Εδώ για να προχωρήοουμε μαζί στο Εκεί.
Εκεί που το κάδρο γίνεται ένα με το φόντο, το φόντο ένα με τη ζωγραφιά κι αυτή ένα με τον πάμφωτο ποιητικό ρεαλισμό της Αγάπης που ούτε μια στάλα δεν αξίζαμε οι ανάξιοι.
Κύριε ελέησον.
Ανάξιοι παντελώς Κύριε, μα και αθεράπευτα διψασμένοι για τρυφερότητα.
Αυτήν απ' την οποία μας έπλασες.

Wednesday, March 5, 2008

Στην ανέμη κόκκινη κλωστή, μουσική: Ερκάν Ογούρ, στίχοι: Βασιλική Νευροκοπλή


Φεύγουν τα καράβια στο φως της ομίχλης
Έρχονται τα σύννεφα βαριά
Άνθρωποι σκυφτοί στα γρανάζια της τύχης
Στα φανάρια ορφανά παιδιά
Είδα τα σκουπίδια μας
Τ’ άχρηστα παιχνίδια μας
Είδα και τους κήπους στο μπετόν
Τ’ άρρωστα αισθήματα
Για τ’ αθώα θύματα
Των πολέμων και των ισχυρών

Πώς να το ρωτήσω
Να το τραγουδήσω
Πόση βία θα βαστάξει η γη
Έρημες οι λέξεις
Νότες πώς να πλέξεις
Μπρος στον φόνο πνίγεται η φωνή



Είδα τα καράβια να φέρνουν μαντάτα
Σύννεφα να φεύγουν μακριά
Τους ανθρώπους είδα σε γλέντια κεφάτα
Στα φανάρια είδα δυο πουλιά
Είδα ζωγραφιές παιδιών
Χρώματα των ουρανών
Την ελπίδα είδα στο χαρτί
Όνειρα χαρταετούς
Φτερωτούς δεινόσαυρους
Άσπρο περιστέρι στην κορφή

Πώς να μη γελάσω
Να μη το φωνάξω
Δάκρυ και χαμόγελο η ζωή
Ένα παραμύθι
Σα κουκί ρεβίθι
Στην ανέμη κόκκινη κλωστή


Σημείωση
Το όνομα του τούρκου συνθέτη το έγραψα στα ελληνικά διότι αυτό το 'γ' στο επίθετό του είναι ένα γράμμα που δεν το έχουμε στο λατινικό αλφάβητο, ένα c με διαλυτικά από πάνω και μια γραμμή από κάτω σαν υπογεγραμμένη.

Sunday, March 2, 2008

Παράδοξη ενότητα


Θλίβομαι για κάτι, θλίβομαι για όλα
Χαίρομαι για κάτι, για όλα χαίρομαι

Ένας μου λείπει, όλοι απουσιάζουν
Είναι παρών, τους έχω όλους


Βρέχει Ειρήνη


Κοιμάται στην κούνια της καρδιάς μου

Κι αρμενίζει σε ακύμαντη θάλασσα αιώνια.