Labels

Tuesday, July 22, 2014

Φαρμακείον Ν. Γ. Πεντζίκη - Γιώργος Σκαμπαρδώνης (Νοέμβριος)



Μ' έχει τσακίσει ο κεφαλόπονος (δυο μέρες χωρισμένος) και γύριζα μιάμιση ώρα μέσα στη νύχτα να βρω διανυκτερεύον φαρμακείο. Αγανάκτησα διπλά και για να περνάει η ώρα άρχισα να κάνω φηφαρίθμηση στα κτήρια βάσει ενός στίχου του Συναξαριστή. Περοπλανήθηκα αρκετά. Στρίβοντας από Αγίας Σοφίας και μπαίνοντας Εγνατία, βλέπω επιτέλους έναν πράσινο φωτεινό σταυρό. Η ώρα είναι δύο και είκοσι μετά τα μεσάνυχτα. Παρκάρω μπροστά, παράνομα, καβαλώντας το πεζοδρόμιο. Βγαίνοντας διαβάζω την ταμπέλα και κοντοστέκομαι: "Φαρμακείο Ν. Γ. Πεντζίκη". Παγώνω -δεν το πιστεύω. Ο μπαρμπα-Νίκος ξανάνοιξε το φαρμακείο; Πώς; Αφού είναι δεκαεννιά χρόνια πεθαμένος. Μπα, θα 'ναι απλή συνωνυμία, σκέφτομαι. Πλησιάζω διστακτικά και κοιτάζω κρυφά, λοξά, απ' το τζάμι. Κι όμως είναι αυτός, ο ίδιος. Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, σκυμμένος στον πάγκο και κάτι γράφει. Φοράει τα παλιά, τετράγωνα μαύρα γυαλιά του και τη λευκή ρόμπα των φαρμακοποιών, που κάνει τα άσπρα μαλλιά του να λευκάζουν περισσότερο, να φωσφορίζουν σαν φωτοστέφανο. Στέκομαι αμήχανος, παραξενεμένος, κάνα πεντάλεπτο και τον παρατηρώ. Το κεφάλι μου πάει να σπάσει. Βλέποντάς τον μου 'ρχεται κι επαναλαμβάνω ψιθυρίζοντας, πέντε φορές, μια φράση του: "Άστρα βελάζοντα εντός κρύπτης". Μετά, σαν μαγνητισμένος, μπαίνω μουδιασμένα, ανατριχιασμένος κάπως, και πλησιάζω στον πάγκο -σηκώνει το κεφάλι και με κοιτάζει. Δεν με αναγνωρίζει. Θα 'χω αλλάξει κι εγώ αρκετά, σκέφτομαι, ύστερα από δυο δεκαετίες -πώς να με αναγνωρίσει ο άνθρωπος; Τον καλησπερίζω πλησιάζοντας. Ούτε τη φωνή μου θυμάται.
"Τι επιθυμείτε;" με ρωτάει.
Παρατηρώ ότι δεν έγραφε κάτι με το μολύβι που κρατούσε, αλλά ότι ζωγράφιζε ένα μοναστήρι -της Μεγιστης Λαύρας- με τη μέθοδο της ψηφαρίθμησης. Αυτός τη δίδαξε και σ' εμένα.
"Ένα "Panadol", του λέω.
"Τι είναι ετούτο;"
"Παυσίπονο".
"Δεν έχουμε απ' αυτό, δεν το ξέρω. Έχω όμως "Αλγκόν".
Περίεργο, λέω από μέσα μου. Έχει παυσίπονα της προηγούμενης εικοσαετίας.
"Πώς γίνεται; Αυτά δεν κυκλοφορούν εδώ και δεκαπέντε χρόνια. Είναι ληγμένα;"
"Κι εγώ είμαι ληγμένος", μου λέει, "αλλά αισθάνομαι μια χαρά. Όλα πεθαίνουνε πολλά χρόνια μετά το θάνατό τους. Δες. Αφού το φαρμακείο Πεντζίκη υπάρχει μέσα σου, δεν πρόκειται να κλείσει ποτέ. Άλλα, σύγχρονα, μπορεί να κατεβάσουνε ρολά σύντομα. Όμως το φαρμακείο αυτό, όχι, στον αιώνα -παρ' όλο που κατά βάθος ποτέ δεν πουλούσε κυρίως φάρμακα. Δεν θα κλείσει. Είναι σαν την πυρκαγιά του 1917, εδώ στη Θεσσαλονίκη, που δεν έσβησε ποτέ".
Διστάζω - το μυαλό μου πάει σ' εκείνη, στη γυναίκα μου. Νιώθω σφυριές στα μηνύγγια. Μετά του λεω:
"Κάποτε είπατε ότι ο ποιητής Γεώργιος Σαραντάρης έγραψε τον ωραιότερο στίχο που έχει γράφεί ποτέ για γυναίκα. Αλλά τον ξέχασα. Μήπως θυμάστε να μου τον ξαναπείτε;"
Ο Πεντζίκης αφήνει το μολύβι στον πάγκο, σκέφτεται για λίγο και λέει απαγγέλοντας:
"Ελένη, καμπύλη του κόσμου, με εβένινη σημασία".




Γιώργος Σκαμπαρδώνης, Νοέμβριος, Διηγήματα, Πατάκης, 2014

5 comments:

  1. Πολύ ωραίο κείμενο, Βασιλική,
    Το κοινοποίησα σε καμιά 60ριά φίλους.
    Ένας μου έγραψε για τον στίχο του τέλους: Μάλλον είναι του Εμπειρίκου, που έγραψε "Ελένη, καμπύλη του κόσμου, με εβένινη σημασία".

    ReplyDelete
    Replies
    1. Είναι πράγματι πολύ ωραίο, όπως και όλο του Βιβλίο, διηγήματα διαμάντια. Τώρα όσον αφορά στον στίχο, το ένα λάθος ήταν δικό μου, είναι πράγματι σημασία, όχι σημαία, το διόρθωσα. Πήρα τον Γιώργο να επιβεβαιώσουμε αν είναι του Σαραντάρη ή του Εμπειρίκου, αλλά δεν τον βρήκα στο τηλέφωνο. Δεν ξέρω. Αλλά κι οι στίχοι από ένα σημείο και μετά μοιάζουν με παιδιά αγνώστου πατρός, ας μην το θεωρήσουμε και τόσο τραγικό... :)

      Delete
    2. Μίλησα με τον Γιώργο Σκαμπαρδώνη και μου επιβεβαίωση πως ο στίχος είναι του Σαραντάρη, υπάρχει στη συλλογή του. Άλλος είναι του Εμπειρίκου, εξίσου αξιοθαύμαστος, αλλά άλλος...

      Delete
  2. Κι εμένα ο εν λόγω φίλος μόλις μού έγραψε πως είναι του Σαραντάρη, που ο Πεντζίκης τον αγαπούσε πάρα πολύ.

    Μου έστειλε κι όλο το ποίημα:

    Σελήνη

    Ἀπὸ ἕνα θαῦμα
    Ἀπὸ ἕνα πρόσωπο πρωίας
    Παίρνεται ὁ θυμός μου

    Σελήνη ἀθρόα παρουσία
    Ἑλένη ἡ καμπύλη τοῦ κόσμου
    M᾿ ἐβένινη σημασία
    Ἡ πύλη ἀνοίγει στὸν ξένο
    Στ᾿ ἀγέρι
    T᾿ ἀλέτρι ὀργώνει τὸν κάμπο
    Ἐκεῖ ποὺ δὲ βλέπει ἡ καρδιὰ

    Βελάζουν τ᾿ ἀστέρια στὴν κρύπτη

    ReplyDelete
    Replies
    1. Ωραίος ο στίχος και το ποίημα ολόκληρο ακόμηη ωραιότερο!
      Ευχαριστούμε θερμά το φίλο σου κι εσένα!
      Ο Σαραντάρης ήταν απ' αυτούς τους λίγους, τους φτιαγμένους ν' αγαπιούνται από τους άντρες, τις γυναίκες, τη μοναξιά...

      Delete

Σχόλια