Το σκήπτρο της διχόνοιας

Ταξιδεύοντας Τετάρτη μεσημέρι, ακούω στο ραδιόφωνο του αυτοκινήτου την ερώτηση που θέτει στους ακροατές του το “Ράδιο Θεσσαλονίκη”: “Κάτω υπό το πρίσμα των τελευταίων γεγονότων, ποιοι πολιτικοί νομίζετε βγαίνουν κερδισμένοι και ποιοι χαμένοι;”

Παρακολουθώ με τεταμένη προσοχή. Θαυμάζω για μια ακόμη φορά την ποικιλία των ανθρωπίνων φύσεων, αντιλήψεων, αλλά και φαντασιών. Οι περισσότεροι συμφωνούν πως χαμένος βγαίνει ο Σαμαράς, άλλοι λένε πως είναι όλοι χαμένοι, άλλοι πως κερδίζει το ακατονόμαστο κόμμα –εγώ στο στόμα μου τέτοιες κακές λέξεις δε βάζω, συγχωρέστε με-, άλλοι πως κερδίζουν τα μικρά κόμματα, κι άλλοι η Αριστερά.

Με φωνή που εκφράζει ειλικρινή οδύνη, ένας ακροατής λέει: “Ο μόνος χαμένος είναι ο ελληνικός λαός. Όλοι οι άλλοι κερδίζουν, ό, τι και να γίνει”. Σφίγγεται η καρδιά μου. Βγαίνει επόμενος ακροατής: “Εγώ είμαι ο χαμένος. Εγώ. Μόνον εγώ!”  Σφίγγεται ακόμα παραπάνω η καρδιά μου, όπως όταν ακούς μια πικρή αλήθεια που σε φαρμακώνει με την ελπίδα να σε θεραπεύσει. Ώσπου, ο επόμενος ακροατής, αλλάζει άρδην το τοπίο: “Θα πρέπει να σας πω, πως το ίδιο το ερώτημά σας έχει πρόβλημα. Καλλιεργεί τη διχόνοια, αυτήν που επιζητούν όλοι όσοι μισούν τη χώρα μας και επιθυμούν το σπαραγμό της, δικοί μας και ξένοι…” Ανασαίνει η ψυχή μου, ακούγοντας μια αλήθεια που φέρνει φως, αντί για θλίψη και σύγχιση. Υπάρχουν και φωτισμένα μυαλά, σκέφτομαι. Η διχόνοια. Αυτή είναι η πρώτη και μεγαλύτερη παγίδα, την οποία οφείλουμε να αποφύγουμε.

Τι θα πει κερδισμένος και τι χαμένος; Ποιος είναι ο δυνατός και ποιος ο αδύναμος; Είναι αρκετό ένα γεγονός της επικαιρότητας να μας βοηθήσει να το κρίνουμε; Τι είναι η επικαιρότητα; Δεν είναι μια στιγμή, την οποία διαδέχεται άλλη στιγμή; Ένα γεγονός που πολύ γρήγορα το διαδέχεται ένα άλλο, που συχνά ακυρώνει το πρώτο; Ένα φαινόμενο, αν προτιμάτε, απολύτως παροντικό, και ως εκ τούτου εφήμερο, που τις περισσότερες φορές κρύβει το αληθινό του πρόσωπο, προκειμένου να κερδίσει εντυπώσεις, θετικές ή αρνητικές, τηλεθέαση και χειραγώγιση ενός όχλου, που αυτή τη στιγμή υποφέρει, θέλει να ξεχάσει τα βάσανά του, και κυρίως, αποζητά δικαιοσύνη, συγχέοντάς την συχνά με την εκδίκηση;

Έτσι, κάτω από το πρόσχημα της αντιφασιστικής νοοτροπίας καλλιεργείται ο φασισμός, με τις εικόνες του οποίου μας βομβαρδίζουν τα ΜΜΕ, και κάτω από τον αγώνα κατά της βίας, η ίδια βία. Καλλιεργείται η πόλωση και ο φανατισμός στο όνομα της δημοκρατίας, της ελευθερίας και της δικαιοσύνης. Όλα έχουν μετατραπεί σε τηλεοπτικά παράθυρα, ανεύθυνα λογίδρια, “αμεσότητα” της ενημέρωσης. Διαλέξτε, λοιπόν, στρατόπεδο, μας λένε. Με ποιους είστε; Και το σκήπτρο της διχόνοιας περνά από χέρι σε χέρι…

Νομίζω πως αν πρέπει να συνταχθούμε με κάτι, αυτό είναι η σκέψη. Και για να σκεφτούμε πρέπει ν’ αποτραβηχτούμε λίγο από τη βουή. Ποιοι είναι αυτοί που μας βάζουν διλήμματα και ψευδοδιλήμματα; Γιατί μας τα βάζουν; Είναι καιρός να τα απαντήσουμε, ή πρέπει να περιμένουμε λίγο ακόμα; Ποιος διαθέτει συνέπεια λόγων και έργων από όλους αυτούς που προβάλλονται ως σωτήρες; Μήπως, να τους αφήσουμε για λίγο μόνους; Μήπως να μη διαθέτουμε άλλο τον εαυτό μας, ως πιόνι στις ανεξιχνίαστε βουλές τους;

Ο πραγματικός διαχωρισμός των ανθρώπων δεν είναι οι αριστεροί και οι δεξιοί. Θα μπορούσαν όλοι αυτοί να ομονοούν σε κρίσιμες ώρες, εφόσον ήταν σκεπτόμενοι. Αν είναι φανατισμένοι, είναι όλοι διχασμένοι. Διχασμένοι μεταξύ τους και με τον εαυτό τους. Οι άνθρωποι όμως χωρίζονται σε σκεπτόμενους και φανατισμένους. Αυτό είναι το πραγματικό μας δίλλημα. Ο φανατισμένος δεξιός δεν διαφέρει από τον φανατισμένο αριστερό, όπως και φανατισμένος χριστιανός δε διαφέρει από τον φανατισμένο μουσουλμάνο. Δε θα συναντηθούν ποτέ και πουθενά και θα εξοντώσουν ο ένας τον άλλον, μέχρι να αλληλοφαγωθούν στο τέλος και μεταξύ τους. Οι σκεπτόμενοι όμως κάπου θα συναντηθούν, σε όποιον χώρο κι αν ανήκουν, γιατί κουβαλούν μέσα τους τη δημιουργικότητα, τη μόνη δύναμη εσωτερικής και εξωτερικής προόδου. Και αυτοί δε θα κρατήσουν ποτέ το σκήπτρο της διχόνοιας. Αν για τους πρώτους το σκήπτρο ισοδυναμεί με περιπόθητη εξουσία, για τους δεύτερους μεταφράζεται σε κατάρα, υποδούλωση και καταστροφή.

Ας κλείσω με το αντίστοιχο απόσπασμα του εθνικού μας ύμνο, του μεγάλου Διονυσίου Σολωμού:

Η Διχόνοια που βαστάει

ένα σκήπτρο η δολερή

καθενός χαμογελάει

“πάρ’ το”, λέγοντας, “κι εσύ”.

Κειο το σκήπτρο που σας δείχνει

έχει αλήθεια ωραία θωριά

μην το πάστε, γιατί ρίχνει

εισέ δάκρυα θλιβερά.

Δημοσιεύτηκε στο: http://www.toportal.gr/?i=toportal.el.koinwnia&id=285