Λίγες μόνο στιγμές μετά την πρόσκληση-έκκληση «στις δυνάμεις της ευρύτερης δημοκρατικής προοδευτικής παράταξης, στο ΠΑΣΟΚ, τη ΔΗΜΑΡ, τις δυνάμεις της οικολογίας, της αυτοδιοίκησης, τις πολιτικές και κοινωνικές συλλογικότητες και προσωπικότητες, να συνεργαστούν για την ανασυγκρότηση του χώρου», από 58 ανθρώπους, στην πλειονότητά τους των γραμμάτων, των επιστημών και των τεχνών, πλήθος αναδημοσιεύσεων στο διαδίκτυο, τη σχολίαζαν χλευαστικά, χωρίς επιχειρήματα.
Αν και το πλήθος πολλές φορές αντιδρά “τυφλά”, ωστόσο πάντα πίσω από τις αντιδράσεις του υπάρχουν κάποιοι λόγοι, ακόμη κι αν δεν μπορεί να τους εκφράσει.
Αφού όμως γκρινιάζουμε για την απουσία λόγου των πνευματικών ανθρώπων, όταν αυτοί μιλούν, γιατί τους βρίζουμε; Κι αφού ενοχλούμαστε από τη “λογική” των δύο άκρων, όταν κάποιοι ζητούν τον επαναπροσδιοριμό του Κέντρου, γιατί χλευάζουμε; Ευθύνεται γι’ αυτό μόνον η χρεωκοπία του που μας έφτασε μέχρις εδώ;Τι θέλουμε, τέλος πάντων;
Το κείμενο των 58, είναι αναμφισβήτητα ένα καλογραμμένο κείμενο, αν και σε κάποια σημεία του πάσχει. Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, εκφράζει μια αγωνία, διακατέχεται από την έννοια για τα κοινά, αναγνωρίζει, έμμεσα, λάθη του παρελθόντος. Πού εστιάζεται το πρόβλημά του;
Αντιγράφω το μήνυμα που μου έστειλε φίλος του Facebook με αφορμή το κείμενο που δημοσίευσα εδώ για τους πνευματικούς ανθρώπους σε σχέση με τη διακήρυξη των 58: “ Ορίστε μερικοί πνευματικοί άνθρωποι,που συνεχίζουν να κάνουν παρέα με τον Βενιζέλο...” Τι μπορούσα να απαντήσω σ’ αυτόν τον άνθρωπο;
Είμαστε κατά βάση συναισθηματικός λαός. Πιστεύω πως πολλοί έκαναν την ίδια σκέψη με τον διαδικτυακό φίλο, και άλλοι κοιτάζοντας τις υπογραφές, σκόνταψαν πάνω σε ονόματα για τα οποία είχαν κάπως διαμορφωμένη γνώμη. Άλλος είπε, “σιγά μη συνταχθώ με τον Χειμωνά”, άλλος, “τι δουλειά έχει μαζί τους ο Πορτοκάλογλου” κλπ. Εν τέλει, όμως, που εστιάζεται το πρόβλημα σ’ ένα τέτοιο κείμενο που καθώς δίπλα στα ονόματα κατονομάζονται και οι ιδιότητες των προσώπων, συμπεραίνουμε πως κατά κύριο λόγο πρόκειται για πνευματικούς ανθρώπους;
Σκέφτηκα, προς στιγμή, πως μακάρι να υπήρχαν άλλες δύο αντίστοιχες ομάδες, μία για τη Δεξιά και μία για την Αριστερά, -που το κείμενο και οι υπογράφοντες, αφήνουν απέξω. Δικαιούνταν όμως να αφήσουν αυτούς τους χώρους απέξω; Εδώ ακριβώς είναι που το δικό μου μυαλό αρχίζει και μεταποιεί το κουβάρι των εντυπώσεων σε σκέψεις.
Το κείμενο των 58 έχει χαρακτήρα διχαστικό, επικεντρώνοντας σ’ έναν πολιτικό χώρο και αφήνοντας άλλους απέξω. Προσωπικά θα περίμενα οι 58, 70 ή 100 τέτοιοι άνθρωποι, να μην έχουν λόγο διαχωριστικό, αλλά ενωτικό, απευθυνόμενο προς όλους. Να μη στεγάζονται κάτω από κομματικές ομπρέλες, και να μην αφήνουν κανέναν έξω από την αγωνία για την έξοδο της χώρας από την κρίση, ούτε καν το ακατονόμαστο κόμμα. Κανέναν. Θα προσδοκούσα μια τέτοια ομάδα ανθρώπων που έχουν φάει τη ζωή τους στα διαβάσματα και τις τέχνες, ν’ αφήσουν στην άκρη τις όποιες ιδεολογικές τους αποθήκες, που προφανώς έχουν κι αυτοί όπως όλοι μας, και όχι μόνο να δώσουν έναν τόνο κι ένα βηματισμό που θα αφορά τους πάντες, ένα άλλο ήθος για το οποίο όλοι διψάμε, αλλά και να είναι σε θέση ν’ αποτελέσουν μεθαύριο ένα “σώμα” το οποίο θα μπορεί να συμβουλεύεται σε κρίσιμες στιγμές οποιαδήποτε κυβέρνηση.
Δεν μπορώ να δεχθώ στρατευμένους πνευματικούς ανθρώπους σε τίποτα άλλο, εκτός από το ίδιο το πνεύμα. Το ελεύθερο, το κριτικό, το αντισυμβατικό, το αγαπητικό, το πατριωτικό, το ανοιχτό, το ηθικό, το ακέραιο. Καταλήγω, λοιπόν, πως ήδη το εφαλτήριο των συγκεκριμένων 58 ανθρώπων, είναι λανθασμένο και πως αυτό είναι που προκάλεσε τόση αντίδραση. Νομίζω πως εκεί είναι το πρόβλημά τους. Είναι εύκολο να εντάσσεσαι κάπου, και όλοι ξέρουμε πόσοι βοηθήθηκαν στην πορεία τους, -επιστημονική ή καλλιτεχνική-, κάποιοι εντασσόμενοι σε κομματικούς μηχανισμούς. Το δύσκολο είναι να πορεύεσαι ελεύθερα. Αλλά είναι και αυτό που χαρακτηρίζει πρωτίστως τον πνευματικό άνθρωπο.
Θα με ρωτήσει ίσως κάποιος: πιστεύεις πως τέτοιοι πνευματικοί άνθρωποι, όπως τους εννοείς, μπορούν να αποτελέσουν ένα σώμα; Δεν ξέρω. Ίσως όχι, αλλά ίσως και ναι. Υπάρχουν τέτοιες φωνές και δεν είναι λίγες. Για το κοινό καλό όμως, θα ευχόμουν να υπάρξει μια ανεξάρτητη, ελεύθερη, τέτοια κίνηση, γιατί σ’ αυτό πιστεύω.
Ο πνευματικός άνθρωπος είναι ελεύθερος απ’ τον εαυτό του, τα συμφέροντά του, τις ιδέες του, ακόμη κι από τη ζωή και τον θάνατο. Είναι δυνατόν να κολλά στο μέτωπό του κομματικές ταμπέλες και συνθήματα; Δηλαδή, είναι άλλη η χώρα των δεξιών που υποφέρει, άλλη των κεντρώων, κι άλλη των αριστερών; Καιρός δεν είναι ν’ αντιμετωπίσουμε την έρημό μας ως μία, και όλοι μαζί να βάλουμε ένα χέρι για να της ξαναδώσουμε το πρώτο της κάλλος; Ειδάλλως, καλώς παραμένουν φωνές βοώντων οι συγκεκριμένες και αναμενόμενο να εισπράττουν τη λοιδωρία του πληγωμένου σώματος της κοινωνίας που για μια ακόμη φορά πίσω από τα σπουδαία λόγια θα υποψιαστεί σπουδαία συμφέροντα…
No comments:
Post a Comment
Σχόλια