Labels

Sunday, August 11, 2013

Το Λεπροκομείο της Χίου, το παπαδάκι του, η Παναγία Βοήθεια και το κιλίμι


Το λεπροκομείο της Χίου 

Τα πράγματα έχουν ως εξής: Πριν φύγουμε για Χίο "κατεβάσαμε" το σπίτι -βιβλία, δίσκους ψηφιακούς, κάδρα, κεραμικά, και ό,τι άλλο υπήρχε στους τοίχους και τα ράφια τους, προκειμένου να βαφεί όσο θα λείπαμε. Με την επάνοδό μας, είχαμε να "ανεβάσουμε" πάλι το σπίτι στη θέση του. Αποδείχθηκε πως πολύ πιο εύκολα κατεβαίνει κάτι, παρά ανεβαίνει. Όταν μάλιστα το ανέβασμα προϋποθέτει το ξεσκόνισμα και ξεσκαρτάρισμα εκατοντάδων βιβλίων και cd, στην αρχή εύχεσαι να είχες μια μπουλντόζα που θα τα πάρει όλα και θα τα πετάξει απ' το μπαλκόνι με μια μόνο κίνηση, και στο τέλος, -μιας και κομματάκι δύσκολο ν' ανέβει μπουλντόζα στον τέταρτο όροφο-, και αφού πια έχουν επιστρέψει όλα λαμπικαρισμένα στη θέση τους, νιώθεις περήφανος όσο μάλλον θα ένιωθε και ο Ηρακλής μετά από κάθε άθλο του.


Μέσα σ' αυτή τη διαδικασία συμβαίνει ν' ανακαλύπτεις πράγματα που δε τα θυμάσαι ή τα είχες χαμένα. Έτσι κι εγώ μέσα στα τελευταία βιβλία που ξεσκόνιζα σκόνταψα πάνω σ' ένα που δεν το θυμόμουν καθόλου, με τίτλο: "Το πρώτο μου συναξάρι". Ήταν το μόνο που έβαλα στην άκρη για να το κοιτάξω, χωρίς να ξέρω ακριβώς για ποιο λόγο το κάνω.

Θα πρέπει εδώ να προσθέσω πως το "Ημερολόγιο Κάμπου" που δημοσίευα εδώ, το σταμάτησα τρεις μέρες πριν φύγω από τη Χίο. Έτσι, δεν έγραψα για δύο σημαντικές στιγμές εκείνων των τελευταίων ημερών που η πρώτη αφορούσε στο Λεπροκομείο της Χίου και η δεύτερη το μοναστήρι της Παναγίας Βοήθειας -έτσι το τονίζουν οι Χιώτες και κρατώ τον τονισμό τους- που επισκεφτήκαμε αμέσως μετά, και στο οποίο πήγα γιατί μια Χιώτισσα μου είπε πως εκεί ίσως έβρισκα χειροποίητα κιλίμια που αναζητούσα. Δεν ήξερα όμως τι να γράψω γι' αυτές τις επισκέψεις, παρόλο που εντυπωσιάστηκα και μάλιστα για το πρώτο τράβηξα κι ένα μεγάλο βίντεο που προτίθεμαι ν' ανεβάσω. Δεν είχα όμως καμιά πληροφορία σχετική, ούτε υπήρχε και καμιά σύνδεση μεταξύ τους, οπότε τα άφησα στην άκρη περιμένοντας να έρθει η ώρα τους. Η ώρα έρχεται. Σχεδόν πάντα έρχεται. Και ήρθε απροσδόκητα ανοίγοντας το βιβλίο αυτό που άφησα στην άκρη και άρχισα προχθές το βράδυ να διαβάζω για να μείνω στο τέλος έκπληκτη μπροστά στην αποκάλυψη που μου έγινε. 

Ξεκινώ "Το πρώτο μου συναξάρι", που στην πρώτη του σελίδα διαβάζω πως πριν δέκα χρόνια το είχα κάνει δώρο στην μεγάλη θυγατέρα μου. Δεν το θυμόμουν. Κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ι.Μ.Χρυσοπηγής, και ο πρώτος βίος είναι του αγίου Ανθίμου. Ποιος είναι τώρα αυτός ο άγιος, και δεν τον ξέρω καθόλου, αναρωτιέμαι. Θα γράψω με δικά μου λόγια τον βίο του, μόνο χάριν συντομίας γιατί είναι πολύ καλογραμμένος, αλλά για μπλογκ μακροσκελής.


Η αυλή του μοναστηριού της Παναγίας Βοήθειας. 


"1η Ιουλίου του 1869, γεννήθηκε στη Χίο ο άγιος, ανήμερα αγίων Αναργύρων και τον ονόμασαν Αργύριο. Μικρός κοντά στον πατέρα του μάθαινε την τέχνη του υποδηματοποιού. Παρόλο που είχε το χάρισμα της μνήμης και της κριτικής σκέψης και ήταν επιμελής, γράμματα πολλά δεν έμαθε. Στα είκοσί του πήρε στα χέρια του την θαυματουργική εικόνα της Παναγίας Βοήθειας από τη μητέρα του. Ήταν κειμήλιο της οικογενείας της και πήγαινε από γενιά σε γενιά. 
Τον Αύγουστο του 1889 ανεβάζει την εικόνα στη Σκητη των Αγίων Πατέρων για να την επιδιορθώσουν κι εκεί ανάβει στην ψυχή του η φλόγα της μοναστικής ζωής. Επέστρεψε με την εικόνα στο καλυβάκι του και άρχισε να την τιμά με απέραντη πίστη. Λίγο μετά γίνεται υποτακτικός του ξακουστού γέροντα Παχωμίου, ενώ την άσκησή του ως δόκιμος την έκανε στο σπίτι του. Πρόκοψε τόσο στην αρετή, ώστε ο γέροντας Παχώμιος τον κάλεσε στη Σκήτη των Αγίων Πατέρων στο Προβάτιον Όρος της Χίου και τον έκανε μόναχό με το όνομα Άνθιμος. Λίγο καιρό αργότερα αρρώστησε σοβαρά και αναγκάστηκε να επιστρέψει στο σπίτι του. Έκτισε ένα κελί στα κτήματα που είχε και εξασκόντας την τέχνη του υποδηματοποιού έθρεφε τους γέρους γονείς του και όσους είχαν ανάγκη. Ήτανε τόσο φιλόπτωχος που συχνά έδινε και το φαγητό του στους φτωχούς μένοντας νηστικός.
Το 1910 περνά στη Μ.Ασία και πάει το Αδραμύττι να μάθει περισσότερα γράμματα και να χειροτονηθεί. 
Τον Νοέμβριο του 1911 χειροτονείται. Μετά από ένα προσκύνημα στο ΄Αγιον Όρος επιστρέφει και πάλι στο νησί του. Εκεί του αναθέτουν καθήκοντα στο Λεπροκομείο της Χίου. Φροντίζει τους ασθενείς σαν γιατρός και νοσοκόμος, αλλά και σαν ιερέας και πατέρας τους. Όλοι θέλουν να βρίσκονται συνέχεια κοντά του.

Η φήμη του εξαπλώνεται σ' όλο το νησί και πολλοί προστρέχουν στο "παπαδάκι του Λοβωκομείου", όπως τον αποκαλούν. Γίνονται καθημερινά θαύματα με τις προσευχές του και την ευλογία της Παναγίας. Όσο περνά ο καιρός ο Γέροντας, -όπως πλέον φωνάζουν το "παπαδάκι"-, σκέφτεται την ίδρυση ενός μοναστηριού και παρακαλεί την Παναγία να τον αξιώσει γι' αυτό.


ο Άγιος Άνθιμος

Πράγματι τον Φεβρουάριο του 1928 αρχίζει η ανοικοδόμηση και δυο χρόνια μετά τελειώνει το μοναστήρι με πολλή προσωπική εργασία του αγίου, αλλά και των καλογριών που θα διέμεναν εκεί.
Τον Μάρτιο του 1930, ο άγιος με κάθε επισημότητα μεταφέρει από τα πτατρικά του κτήματα στο μοναστήρι τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Βοήθειας και την τοποθετεί στον ναό της μονής. Δεν μπορεί να κρύψει την απερίγραπτη χαρά του. 
Το πνευματικό και φιλανθρωπικό του έργο συνεχίζεται μέχρι την Πρωτοχρονιά του 1959, όπου λειτουργεί για τελευταία φορά και κατόπιν παραμένει στο κελλάκι του απ' το οποίο περνά καθημερινά πλήθος κόσμου προστρέχοντας για βοήθεια.
Στις 27 Ιανουραίου, ήδη πολύ άρρωστος, σηκώθηκε με δυσκολία και πήγε για τελευταία φορά στον ναό, όπου με δάκρυα προσκύνησε την αγαπηένη του εικόνα της Παναγίας και την ευχαρίστησε. Βγαίνοντας ύψωσε τα χέρια και ευλόγησε το μοναστηράκι του.
Όλη η Χίος αναστατώθηκε, όταν την 1η του Φλεβάρη έμαθε πως η κατάσταση της υγείας του χειροτέρεψε. Εκείνος προσευχόταν συνέχεια και κοινωνούσε καθημερινά τα Άχραντα Μυστήρια. 
Παρέδωσε την ψυχή του την Κυριακή 15 Φεβρουαρίου 1960, βυθίζοντας ολόκληρο το νησί σε βαρύ πένθος, αλλά την ίδια στιγμή, χαρίζοντας στη Χίο τον Άγιο προστάτη της."

Η εικόνα της Παναγίας Βοήθειας

Οι φωτογραφίες στον ναό απαγορεύονταν. Παρέβην την απαγόρευση γιατί καιγόταν η καρδιά μου να αποθανατίσω το πανέμορφο πρόσωπο του αγίου για τον οποίο τίποτα δεν γνώριζα. Βγαίνοντας σκόνταψα σ' έναν κύριο. Μιλήσαμε λίγο και μου λέει: "απαγορέψαμε τις φωτογραφίες γιατί τις ανέβαζαν στο ίντερνετ". "Και ήταν κακό αυτό, τον ρωτώ. Το θέμα είναι η χρήση του ίντερνετ, δεν είναι κακό από μόνο του τίποτα, ούτε το ίντερνετ". "Ε, πού να ξέρεις... Εσύ όμως μπορείς να βγάλεις ό, τι θέλεις..." Ξαφνιάστηκα που μου έδωσε έτσι απλόχερα την άδεια κι έτσι έβγαλα και τον πανέμορφο κήπο φωτογραφία. "Κιλίμια φτιάχνουνε ακόμα οι καλόγριες, όπως μου είπαν;" τον ρωτώ. "Τώρα κιλίμια; Αυτά ήταν παλιά... Τώρα είναι λίγες, όλες υπέργηρες και μόνο μία που είναι λίγο νεότερη τις φροντίζει και απαντά και στα τηλέφωνα..."


Και όμως τα κιλίμια ακόμα τα φτιάχνουν οι μοναχές με τη βοήθεια του πρώτου τους Γέροντα και αγίου Ανθίμου. Ένα τέτοιο, και μάλιστα αχειροποίητο κιλίμι, δεν ήταν το δώρο που έκαναν και σ' εμένα και περιέγραψα όσο πιο πιστά μπορούσα;
Πώς υφάνθηκαν όλα και πώς ταίριαξαν τόσο όμορφα όλα αυτά τα μικρά κουρελάκια των βημάτων μου, το ξέρει μόνον η Παναγία η Βοήθεια και ο άγιος Άνθιμος. Τι άλλο μπορώ να πω παρά την ευχούλα του αγίου να έχουμε και καλη Παναγιά!

5 comments:

  1. Ωραίο, μόνο διόρθωσε το Λωβοκομείο (όχι και η πιο συνηθισμένη λέξη, αλλά η Λώβη είναι η λέπρα, πιο εξευγενισμένα).
    Καληνύχτα!

    ReplyDelete
    Replies
    1. Το έγραψα έτσι, γιατί έτσι το λένε οι Χιώτες...

      Delete
  2. Ευχαριστώ, Βασιλική, που φέρνεις το άρωμα της μυροβόλου Χίου και σε μας που δεν την έχουμε επισκεφθεί.

    Οπωσδήποτε σ' αυτό το άρωμα συμβάλλει κι η παρουσία των γνωστών και άγνωστων Αγίων του νησιού. Κάποιος, άγνωστὀς μου μέχρι τώρα, που τον γνώρισα με την αγιοκατάταξή του τον περασμένο Ιανουάριο είναι ο άγιος Νικηφόρος ο λεπρός (+1964) που έγινε μοναχός από τον άγιο Άνθιμο στη Χίο και ασκήθηκε καρτερικά στο λεπροκομείο της Αθήνας.

    Την ευχή των αγίων Ανθίμου, Νικηφόρου και όλων των Αγίων που έλαμψαν στη Χίο να 'χουμε!

    ReplyDelete
  3. Ναι, μου τον ανέφεραν τον άγιο Νικηφόρο, έχεις δίκιο. Την ευχούλα όλων τους να έχουμε, όπως το λες.

    ReplyDelete
  4. Ευχαριστούμε Βασιλική ! Πολύ λίγα ξέραμε Για την Παναγία στη Χίο . Μας χρησίμεψαν όλα αυτά τα ωραία που μοιράστηκες μαζί μας , για μια μελέτη σχετικά με τα πολλά ονόματα της Παναγίας . Εύχομαι κάποτε να αξιωθώ να επισκεφτώ κι εγώ το μοναστήρι !

    Σε χαιρετώ από την Κύπρο , Κυριακή

    ReplyDelete

Σχόλια