“Η Διάφανη Πεταλούδα” φτερούγισε στη Θεσ/νίκη

Σάββατο 18 του Μάη ,στις 2 το μεσημέρι, πήγα στην “Παιδική Γωνιά” της 10ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης για να παρακολουθήσω την παρουσίαση της Διάφανης Πεταλούδας του Τάσου Μελετόπουλου. Τα παράδοξα ξεκίνησαν από την πρώτη στιγμή. Δεν είναι καθόλου συνθισμένο σε μια παρουσίαση παιδικού βιβλίου να βλέπεις στο πάνελ τέσσερις σοβαρούς  άντρες, ντυμένους απλά, και χωρίς τίποτε άλλο στα χέρια, εκτός από το βιβλίο που παρουσιάζουν. Την ώρα που πολλοί άλλοι συγγραφείς παιδικών βιβλίων μασκαρεύονται, κουβαλούν μουσικούς, κουστούμια και διάφορα παιχνίδια για να γεμίσουν το κενό που πολλές φορές αφήνει ο λόγος των βιβλίων τους, με μοναδικό σκοπό να κερδίσουν εντυπώσεις, αυτοί οι τέσσερις άντρες έμοιαζαν να έρχονται από άλλο πλανήτη. Και πράγματι έρχονταν από άλλο πλανήτη, στον οποίο -για καλή μας τύχη- μας ταξίδεψαν. Τα παράδοξα συνεχίστηκαν. Δεν υποδύθηκαν τίποτα, δεν προσποιήθηκαν κανέναν, δε χρησιμοποίησαν “κόλπα” για να μας κερδίσουν. Στάθηκαν μπροστά μας διάφανοι σαν την πεταλούδα τους και μας αφηγήθηκαν με απλότητα την ιστορία της. Η ανάσα μας ξεκουράστηκε στα φτερά της, πέταξε μαζί της, και παρηγορήθηκε. Γιατί παραμύθι χωρίς παρηγοριά, δεν είναι παραμύθι.

Αφού πρώτα ο ελληνικής καταγωγής γάλλος εκδότης Γιώργος Χατζημηνάογλου, προλόγισε το βιβλίο και παρουσίασε τους δημιουργούς του, αμέσως μετά  άρχισαν να υφαίνονται απαλά τα νήματα του παραμυθιού. Πήρε τη σκυτάλη πρώτος ο Τάσος Μελετόπουλος, συγγραφέας και μουσικός της Διάφανης Πεταλούδας, -το βιβλίο, και στην ελληνική και στην γαλλική έκδοση, συνοδεύεται από cd με δώδεκα μουσικές συνθέσεις του, που συνιστούν το ηχητικό περιβάλον των αντίστοιχων σκηνών του κειμένου- αφηγήθηκε μια μικρή περίληψη του έργου. Και η σκυτάλη άρχισε να πηγαίνει από χέρι σε χέρι, ή σωστότερα, από καρδιά σε καρδιά. Ο Άρης Δαβαράκης, -που υπογράφει τους αγγλικούς στίχους του τραγουδιού που υπάρχει στο cd-, ανέλαβε να διαβάζει έναν έναν τους τίτλους του κάθε κεφαλαίου, και να παραδίδει κάθε φορά τη σκυτάλη -με τη χαρακτηριστική του ευγένεια- μία στον συγγραφέα και μια στον εξαιρετικό ζωγράφο του βιβλίου, τον Χάρη Λάμπερτ. Έτσι, πότε αφηγούνταν ο συγγραφέας με πατρική αμεσότητα την ιστορία, πότε ο ζωγράφος εξηγούσε τον τρόπο που ζωγράφισε σαν μικρό  παιδί το βιβλίο, χρωματίζοντας με δυνατά σχέδια και χρώματα το παραμύθι, πότε ο στιχουργός μετατρεπόταν σε συνδετικό κρίκο των δύο βασικών δημιουργών, και πότε ο εκδότης μας χάριζε ένα απόσπασμά του στα γαλλικά για τα μικρά γαλλάκια που παρευρίσκονταν εκεί. Τι εισπράξαμε;

Καταρχάς ένα παραμύθι εντελώς απροσδόκητο για μια διάφανη πεταλούδα που γίνεται πολύχρωμη μέσα από τα δεινά της. Πόσο ανατρεπτική οπτική και πόσο αληθινή! Κατά δεύτερον, έναν μοναδικό τρόπο παρουσίασης και αφήγησης παραμυθιού που μίλησε στην καρδιά μας. Το πέτυχαν χωρίς να το επιδιώκουν, μας κέρδισαν αβίαστα, γιατί οι δικές τους καρδιές συντονίζονταν με αγάπη, ευγένεια, και μία λεπτότητα αρχοντική και γι’ αυτό και αξιοζήλευτη, δίνοντας ο ένας χώρο στον άλλον. Εισπράξαμε ένα υψηλό επίπεδο σεβασμού σχέσης ανθρώπων μεταξύ τους, δημιουργών και έργου, καλλιτεχνών και θεατών. Εντέλει, θυμηθήκαμε τη γεύση της απλότητας, μοναδικό κριτήριο της ουσίας, αλλά και της αλήθειας. Τέσσερις διάφανοι άνθρωποι εισχώρησαν ανεπαίσθητα στο είναι μας, και όσο προχωρούσε η αφήγησή του παραμυθιού και γίνονταν αυτοί πολύχρωμοι, χρωμάτιζαν κι εμάς.

Προσωπικά, έμαθα και κάτι που δεν το σκέφτηκα ποτέ. Πως για να γίνεις πολύχρωμος, πρέπει πρώτα να υπάρξεις διάφανος. Δηλαδή, να είσαι ο εαυτός σου ανυπεράσπιστος που τον περιχωρείς στον ανοχείρωτο άλλον, κι αυτός τον δικό του εαυτό σ’ εσένα, οι δυο μαζί σε τρίτο, και πάλι απ’ την αρχή, και πίσω και μπρος, και πάλι, έξω από κλισέ, μακριά από επιτηδεύσεις, εντυπωσιασμούς και λογής λογής μασκαρέματα. Αναζητήστε αυτό το παραμύθι από τις εκδόσεις Παρουσία. Αν τυχόν δυσκολευτείτε να το βρείτε, μην απογοητευτείτε. Δεν τις βρίσκεις εύκολα στον κόσμο μας τις διάφανες πεταλούδες. Και διαβάστε το ακούγοντας ταυτόχρονα το μαγευτικό ψηφιακό δίσκο του Τάσου Μελετόπουλο. Ζευγάρι πηγαίνει με το κείμενό του. Ζευγάρι που το καθένα είναι πλασμένο για το άλλο!