Labels

Sunday, March 10, 2013

"Στο σμαραγδένιο δάσος" - Υβόνα Παουλιέβιτς



Το ταξίδι μου στην ελληνική γη άρχισε μερικά χρόνια πριν και συνεχίζεται... Με το πλοίο της ζωής φτάνω σε καινούρια λιμάνια. Σε μερικά σταματάω για πολύ, σε άλλα για λιγο.

Το έργο "Στο σμαραγδένιο δάσος" είναι ένα ταξίδι που έζησα στη διάρκεια των τεσσάρων εποχών του χρόνου στο ελληνικό νησί της Λέσβου. Εικόνες και σκέψεις που έμειναν μετά απ' αυτό το ταξίδι κατέγραψα σε λυρική φόρμα με ξεχωριστή εικονογράφηση για κάθε μία. Οι μορφές και τα σχήματα έχουν κοπεί από χρωματιστό χαρτί και αποτελούν σημαντικό κομμάτι του βιβλίου.

Το βιβλίο "Στο σμαραγδένιο δάσος" ολοκληρώθηκε μαζί με την εικονογράφηση τα έτη 2003 - 2006 και εκδόθηκε για πρώτη φορά στην πολωνική γλώσσα. Η ελληνική έκδοση του βιβλίου μου δεν περιέχει εικόνες από χρωματιστό χαρτί, αλλά απλά σχέδια. Ωστόσο, με κάποιο τρόπο αυτή η έκδοση συμπληρώνει την πολωνική και το σημαντικότερο είναι ότι τώρα μπορώ να μοιραστώ το δικό μου ταξίδι στη γλώσσα της χώρας που με ταξιδεύει ακόμα. Πιστεύω, μάλιστα, ότι η μετάφραση στα ελληνικά αντικατοπτρίζει το πολωνικό κείμενο, ενώ σε κάποια σημεία αποτυπώνει τις σκέψεις μου καλύτερα απ' όσο στα πολωνικά. Είναι για μένα μεγάλη χαρά που μπορώ να παρουσιάζω το βιβλίο μου σε όλους όσους μιλούν την υπέροχη ελληνική γλώσσα.
Σας καλώ στην εξαιρετική χώρα των σμαραγδένιων δασών που κάποτε σταμάτησα για λίγο, αλλά για πάντα έμεινε στην καρδιά μου.

Μια μέρα νοστάλγησα τη συνάντηση με τον εαυτό μου. 
Η έρημος μου φάνηκε το κατάλληλο μέρος για τέτοιες συναντήσεις. Εκεί όλα είναι τόσο απλά, διάφανα, και όχι πολύπλοκα. Και το πιο βασικό, εκεί δεν υπάρχει σκιά που πίσω της μπορεί τόσο εύκολα κανείς να κρυφτεί. Μόνο η δική μας σκιά βασιλεύει πανίσχυρη. Εκεί οι σκέψεις δεν επιστρέφουν ενοχλητικά σαν μπούμεραγκ, δεν αποκρούονται απ' τα βουνά, τα δέντρα, τα σπίτια, τους ανθρώπους, ούτε κρύβονται σε κόγχες γρήγορα να λησμονηθούν για να επιτεθούν μετά με διπλή δύναμη. Εκεί μπορείς τις σκέψεις να πλέξεις στα δάχτυλα όπως την άμμο. Να αφουγκράζεσαι το ψιθύρισμά τους, να τις γνωρίζεις, να τις καταλαβαίνεις. Να διακρίνεις τα χρώματά τους, την οσμή, το σχήμα τους.

Η σιωπή της ερήμου επιτρέπει να ακούμε τη δυνατή σιγή αναγκάζοντάς μας να διαλέξουμε: τη φυγή ή τη βούληση για ζωή σ' αυτή τη σιγή που μας οδηγεί στην αναγνώριση του κόκκου της άμμου και σ' αυτόν τον κόκκο όλου του σύμπαντος.

Οι απόπειρες συνάντησης με τον εαυτό μου, μού φανέρωσαν διάφορες ερήμους, όχι μόνο αμμουδερές, αλλά και βουνίσιες, πρασινωπές, κατάμεστες  της πόλης...

Κάποτε πάτησα στο νησί, σ' ένα μικρό κομμάτι γης φυτρωμένο με το σμαραγδένιο δάσος, που στο πρώτο βλέμμα δεν είχε κάτι κοινό με την έρημο. Κι όμως...

Στάθηκα μπροστά στο ωραίο, που ήταν τόσο καθαρό ώστε τα δέντρα γίνονταν ακόμα πιο ψηλά, η θάλασσα ακόμα πιο αλμυρή, ο ήλιος κρύος, και το κελάηδημα των πουλιών φάλτσο. Οι σκέψεις μου αντανακλώνταν απ' τα σπίτια, τα βουνά, τους ανθρώπους και τις λέξεις. Ο άνεμος έδινε σ' αυτές τρελή φόρα κι έτσι επέστρεφαν με μεγαλύτερη ακόμα δύναμη. Πότε πότε επανέρχονταν μια επικίνδυνα κατευναστική οργή και μετά όλα αρχινούσαν απ' την αρχή.

Μπορούσα να φύγω, αλλά το πλοίο δεν έπιανε πάντα λιμάνι. Επίσης κατάλαβα ότι η φυγή αυτή θα ήταν φυγή από τον εαυτό μου.

Σταμάτησα. Άρχισα να ανακαλύπτω ερήμους στη δική μου ανικανότητα, μοναξιά, αμαρτία, ατονία, φόβο, αδυναμία. Οι έρημοι αυτοί μου έδειξαν τη νέα διάσταση του ταξιδιού στο βάθος του εαυτού μου. Ταξίδι θαυμάσιο, μαγευτικό και συνάμα πιο δύσκολο. Συχνά πολύ οδυνηρό. Ίσως γι' αυτό πολύ σπάνια να αναλαμβάνεται.

Σε κάθε κόκκο άμμου είναι όλα τα δάση,
όπως σε κάθε φύλλο όλες οι έρημοι.

Το ταξίδι μου στο νησί των θαυμάτων άφησε μερικές σκέψεις σε λυρική μορφή, εικονογραφημένες με παραμυθένιες εικόνες που μπορεί να προτρέψουν κάποιον να ζεστάνει τον ήλιο, ν' αγκαλιάσει τον άνεμο, ν' αγγίζει τον εαυτό του και ν' ανακαλύψει στον πόνο τον θησαυρό. Να τον παρακινήσουν για συνάντηση με την ευτυχία και να τον μαγέψουν με το σμαραγδένιο δέντρο. Να τον προσκαλέσουν στο χορό με την ασημένια νύχτα, στις κόγχες του φύλλου να χαθεί, στης βατομουριάς τον τόπο ν' ανέβει. Μήπως και πάψει ν' αργοπορεί κι αρχίσει τις πέτρες σε χρυσό να μετατρέπει.

Και ήδη βλέπω τον προορισμό πίσω από τη γωνία, και σχεδόν ξέρω τι όλα αυτά σημαίνουν. Και ξαφνικά μένω έκπληκτη βλέποντας ότι αυτός είναι μόλις η αρχή του δρόμου.

Βαδίζω σαν σε τεντωμένο σκοινί πάνω απ' την άβυσσο. Πέφτω, σηκώνομαι. Αφουγκράζομαι τον εαυτό μου... και ξέρω ότι η νοσταλγία μου είναι νοσταλγία για το Θεό.

Πρόλογος της Υβόνας Παουλιέβιτς στο βιβλίο της "Στο σμαραγδένιο δάσος", εκδ. Καθαρτήριο, 2012