Ο νεκρός και ο άγιος

Να μιλάς σ' έναν άγιο είναι οπωσδήποτε πράγμα παράλογο. 

Να αισθάνεσαι συγγένεια μαζί του, σχεδόν παρανοϊκό. 

Όταν όμως πιστεύεις σ' αυτήν την άλλη πραγματικότητα, δεν γίνονται μόνον τα παράλογα λογικά, αλλά όλως περιέργως γίνονται και τα λογικά παράλογα. Αυτή η αντιστροφή σε κάνει να ζεις τη ζωή μ' έναν τρόπο που διαπερνά τα φαινόμενα, τα απτά, όσα αντιλαμβάνονται οι πέντε αισθήσεις, τις οποίες δεν εμπιστεύεσαι πλέον απόλυτα, μιας και με νοερό τρόπο ψηλαφείς έναν κόσμο που τις υπερβαίνει.

Μεγάλωσα και ζω μέχρι σήμερα κοντά σε ναό του αγίου Χαραλάμπους που γιορτάζει σήμερα. Αργά το απόγευμα πήγα ν' ανάψω ένα κερί, και βλέποντας πως δίπλα στην εικόνα του είχαν κι ένα μικρό κομματάκι από το λείψανό του, αποφάσισα να μείνω λίγο παραπάνω. Ήταν άδεια η εκκλησία, μόνο τα καντήλια και τα κεριά έκαιγαν κι ένας δυο άνθρωποι κυκλοφορούσαν. Όταν αδειάζει ο λειτουργημένος ναός, δεν διαφέρει από κήπο γεμάτο αρώματα που γίνεται όλος δικός σου. Δεν ξέρω πόση ώρα έμεινα εκεί. Δεν θυμάμαι καν τι λόγια ακριβώς είπα μυστικά. Από παιδί τον άγιο Χαράλαμπο τον ένιωθα σαν δικό μου παππού, -ίσως γιατί παππού δεν γνώρισα. Η σχέση μας είναι τόσο στενή όσο μιας εγγονής με τον παππού της, που αν και δεν τον επισκέπτεται συχνά, αυτό δεν μειώνει σε τίποτα την επαφή τους. Σήμερα όμως, το λείψανό του μ' έκανε να νιώσω την παρουσία του εντονότερη από ποτέ.

Φεύγοντας από την εκκλησία αναρωτήθηκα σε ποιον άνθρωπο μπορεί κάποιος να ανοίξει ολότελα την ψυχή του και να τα πει όλα; Ακόμα και στον πιο δικό μας άνθρωπο που νομίζουμε πως τα λέμε όλα, πάντα κάτι μένει που θα διστάσουμε να το ομολογήσουμε, ή θα ντραπούμε, ή θα φοβηθούμε. Στον άγιο όμως τα λες όλα. Αυτό δεν είναι καθόλου το ίδιο με το να τα σκέφτεσαι μόνος σου. Είναι σχέση, είναι επικοινωνία. Ακόμη και οι άνθρωποι που δεν πιστεύουν στον Θεό και τους αγίους, την ψυχή τους την ανοίγουν, -αν την ανοίγουν ποτέ ολόκληρη-, μόνο σε κάποιον δικό τους νεκρό. Η ελευθερία που παρέχει ο νεκρός στον ζωντανό δεν βρίσκει όμοιό της, όπως και η αγάπη που αναβλύζει ο άγιος. Ο κάθε νεκρός. Ο κάθε άγιος. 

Όταν συναναστρέφεσαι τους νεκρούς και τους αγίους ο χρόνος χάνει τον καταδυναστευτικό του χαρακτήρα, την αριθμητική του υπεροχή, τον φασιστικό ρυθμό του. Ο άγιος και ο νεκρός είναι εκεί όποτε τους ζητήσεις. Δεν βιάζονται, δεν αντιστέκονται, δε σε φορτώνουν αντιρρήσεις ή παραινέσεις. Υπάρχει άραγε σπουδαιότερη συμβουλή από την ίδια την ακοή τους; Εξάλλου, σ' αυτούς δε λες κάτι που θα το στολίσεις, θα το κεντήσεις ή θα το τροποποιήσεις για να το ακούσουν αυτοί κατάλληλα κι η εικόνα που έχουν για σένα να μη χαλάσει. Το λες ακριβώς όπως το νιώθεις. Ούτε να παρεξηγηθείς φοβάσαι, ούτε και η γνώμη τους για σένα σε επηρεάζει. Δεν τίθεται θέμα ούτε παρεξήγησης, ούτε γνώμης.

Κι αν η εξομολόγηση σ' έναν αγαπημένο νεκρό ελευθερώνει την καρδιά από τα βάρη της, η εξομολόγηση σ' έναν άγιο που αντιπροσωπεύει την απόλυτη ακοή για σένα, αλλά και τον διαμεσολαβητή σου στον Θεό, μετασχηματίζεται σε δρόμο που ανοίγεται αίφνης εκεί που προηγουμένως υπήρχε αδιέξοδο.

Έφτανα στο σπίτι χαρούμενη και ξαλαφρωμένη. Ναι, ήμουν και συγκινημένη, όταν ένιωσα πως η αμαρτία μπορεί να είναι πολλά πράγματα, αλλά ίσως περισσότερο να είναι μια κατάφωρη αδικία. Μια διαρκής, επαναλαμβανόμενη και αβάσταχτη αδικία που κάνουμε αδίστακτα και αλύπητα πρώτα εμείς στον εαυτό μας, και μετά στον άλλο. Ας μας συγχωρεί ο Κύριος διά πρεσβειών του αγίου Χαραλάμπους... 

Δημοσιεύτηκε στο Αντίφωνο:
http://www.antifono.gr/portal/Προσεγγισεις/Αντιφωνικά/4200-Ο-νεκρός-και-ο-άγιος.html