Άρωμα Κωνσταντινούπολης

Πάντα κάπου εκεί γύρω. Όπου και να βρεθείς, όπου κι αν ταξιδέψεις, όπου και να μείνεις. Θα είναι κοντά σου, θα βρεθείς δίπλα της. Από τη Νέα Ορλεάνη μέχρι την Κωνσταντινούπολη, τις πόλεις και τα χωριά της πατρίδας σου. Η αγία Τριάδα, ή θα σε ακολουθεί, ή θα την παίρνεις εσύ στο κατόπι δίχως να το ξέρεις. Έτσι και τώρα, για μια ακόμη φορά στη βασιλίδα των πόλεων, το ξενοδοχείο σου βρίσκεται ένα δρόμο πιο πάνω από το μεγαλοπρεπή ναό της αγίας Τριάδος στην μεγάλη οδό του Πέραν, δίπλα στο Ζάππειο. Όταν χτίστηκαν τα δυο αυτά εμβληματικά κτίρια της Πόλης, τριγύρω ήταν χωράφια και βοσκοτόπια. Ανηφορίζεις το στενό δρομάκι της εκκλησίας και τη χαιρετάς με ευγνωμοσύνη, που ακόμα σε καταδέχεται. Προχωράς προς τα μαρμάρινα σκαλιά του ναού, αφού διασχίσεις τον ανοιχτόκαρδο περίβολο. Εγώ θα είμαι ο σερίφης κι εσύ ο κακός, ακούς να λέει στα ελληνικά ένα εφτάχρονο αγόρι στο συνομήλικο φίλο του. Εντάξει, απαντά πρόθυμα το άλλο και αρχίζουν το κυνηγητό. Μπαίνεις στο νάρθηκα. Τα μικρά λευκά κεράκια είναι παραταγμένα στις ξύλινες προθήκες τους σαν ωραίες κοιμώμενες παρθένες στην κλίνη τους. Παίρνεις ένα και το ανάβεις για όλους. Το τοποθετείς στο μανουάλι πλάι στα κεριά των αγνώστων απ' αιώνων φίλων. Στέκεσαι μια στιγμή μπροστά στα προσκυνητάρια. Σε υποδέχεται πρώτος από όλους, ο καραβοκύρης των φουρτουνιασμένων Νικόλαος, ασημοστόλιστος, όπως του πρέπει. Δεξιά του, ντυμένη στα ασημένια κι αυτή, η θεραπαινίς των οφθαλμών, αγία Παρασκευή. Προχωράς αριστερά και συναντάς τη χορηγό των ασημιών, των χρυσών και των μαλαμάτων, αγία Τριάδα. Αριστερά της, ο δρακοκτόνος καβαλάρης της Ανατολής, άη Γιώργης, με χρώματα γήινα, ζεστά, στο λαϊκής τεχνοτροπίας εικόνισμα. 

Τα παιδιά ακόμα κυνηγιούνται. Τούρκοι και Ρωμιοί μπαινοβγαίνουν στο ναό.  Ο πόνος δεν ξέρει από φυλετικές διακρίσεις, όπως εξάλλου και η ευλάβεια. Απαλή ψιχάλα, συννεφιά, μυρωδιά από κάρβουνο. Σαλεπτζήδες, καστανάδες, κουλουρτζήδες. Βιτρίνες καταστόλιστες λαμπιόνια και χριστουγεννιάτικα δέντρα. Σερίφηδες και κλέφτες, άκακοι μικροπωλητές, εύποροι και άποροι, ντόπιοι και ταξιδευτές, όλοι σκεπάζονται κάτω από τα πέπλα της Κυρίας του κόσμου που ακούραστη σκέπει την πόλη των πόλεων και αδιαλείπτως, μα και αδιακρίτως, δέεται στην αγία Τριάδα για τα παιδιά της.

Αισθάνομαι ευλογημένος, εξομολογείται ο Τούρκος φίλος. Γεννήθηκα την ημέρα του αγίου Νικολάου και ζω στην πόλη της Παναγίας. Γνώρισα τις προάλλες, συνεχίζει, έναν αγιογράφο. Τι εικόνα θέλεις να σου φτιάξω, με ρώτησε. Γιατρός είμαι, του είπα, θέλω μια εικόνα με όλους τους γιατρούς. Μου αρέσουν πολύ οι εικόνες. Μου αρέσουν αυτές που εικονίζουν έναν άγιο, αλλά μου αρέσουν περισσότερο εκείνες που έχουν τις συνάξεις των αγίων. Πρώτη φορά το ακούω αυτό, του λες. Μα γιατί προτιμάς τις συνάξεις; Γιατί είναι όλοι μαζί, απαντά με φυσικότητα σαν να είναι το πιο αυτονόητο πράγμα του κόσμου. Συγκινείσαι. Είναι πράγματι φυσικό να προτιμά κάποιος τις συνάξεις. Μέσα στο πλήθος, μπορεί ίσως να βρει μια γωνιά να κουρνιάσει κι ο ίδιος. Ο ταπεινός άνθρωπος βλέποντας τη συγκίνηση και το θαυμασμό σου, προσπαθεί να χαλάσει την εντύπωση που σχημάτισες γι' αυτόν μέσα σου. Αν με ρωτήσει κάποιος τι είμαι, λέει, θα έλεγα πως είμαι αγνωστικιστής. Τι αγνωστικιστής είσαι βρε, τον ρωτάς γελώντας, που αγαπάς τόσο τον Θεό, την Παναγία και τους αγίους; Ναι, τους αγαπώ πάρα πολύ, αλλά δεν είμαι σαν κι εσάς, γιατί εγώ δεν κάνω τίποτα πράξη. Είμαι έξω απ' την πρακτική της Ορθοδοξίας. Την πρακτική, ανταπαντάς, την ξέρει μόνο ο Θεός. Κανείς άλλος. Αυτός σκύβει το κεφάλι συγκατανεύοντας, χωρίς να προσθέσει τίποτε άλλο κι εσύ σκέφτεσαι, τρομάρα μας κι εμάς που νομίζουμε πως κάνουμε πράξη την πίστη μας.

Η βροχή δυναμώνει. Κατάμεστα τα καφέ και τα ζαχαροπλαστεία των δρόμων. Μεγάλες παρέες κάθονται και στο εσωτερικό τους και στα τραπεζάκια που έχουν έξω, κάτω από τέντες και θερμάστρες. Ο κόσμος της Ανατολής ανασαίνει στους δρόμους. Δεν τον φοβίζει ο καιρός. Αποζητά τη συνάντηση. Ίσως και γι' αυτό δεν μερίμνησε ποτέ ιδιαίτερα για την αρχιτεκτονική του δημόσιου χώρου. Επειδή τον ζούσε, δεν τον αντιμετώπισε ποτέ ως βιτρίνα, σε αντίθεση με τον κόσμο της Δύσης. 

Η βροχή κόπασε, το κρύο μαλάκωσε, τα φωτάκια στις νυχτερινές βιτρίνες γλυκαίνουν το σκοτάδι. Όσο η Παναγία σκέπει την Πόλη, υπάρχει ελπίδα. Το μαρτυρεί κάθε στιγμή αιώνες τώρα, η αγία Τριάδα που ο ναός της εποπτεύει τη Θεοφρούρητη Πόλη...