Γιορτή της Μητέρας

 

Δεν υπάρχουν λέξεις άγιες ούτε και καταραμένες. Εμείς τους δίνουμε νόημα και υπόσταση. Όταν εξυμνείται η έννοια της Μάνας, για ποια Μάνα μιλούμε; Αν πίσω από την ιδιότητα δεν φανερωθεί ένα συγκεκριμένο πρόσωπο που τελειοποίησε αυτή την ιδιότητα, η ιδιότητα μένει  μετέωρη σαν ένα κομμάτι πανί που αν δεν στερεωθεί σε μια συγκεκριμένη βάρκα δεν θα μας πάει πουθενά.

Η εμπειρία αιώνων της ανθρωπότητας απέδειξε πως η Μάνα δεν είναι ένα «κατά φύση» τέλειο πλάσμα. «Κατά φύση» αναμφισβήτητα κυοφορεί τη νέα ζωή, πράγμα κι αυτό ανέφικτο χωρίς τη συνδρομή του άντρα -μέχρι πρότινος τουλάχιστον. Το κατά φύσιν όμως δεν αρκεί για να σου χαρίσει την πληρότητα της τελείωσης ή την εξιδανίκευση της ιδιότητάς σου. 

Υπήρξαν και υπάρχουν μανάδες που δεν θέλουν τα παιδιά τους. Μανάδες που αρνούνται τις επιλογές των παιδιών τους -άρα και τα ίδια. Μανάδες που τα ευνουχίζουν με την υπερπροστασία τους, που τα χειραγωγούν, τα εκδικούνται, τα παρατούν ή τα πουλούν, τα κακοποιούν ή συναινούν στην κακοποίησή τους…

Δεν είναι μανάδες αυτές; Βεβαίως και είναι. Είναι από τη στιγμή που κυοφόρησαν στα σπλάχνα τους το παιδί τους, και κυρίως από τη στιγμή που το γέννησαν παίζοντας τη ζωή τους κορώνα γράμματα σε μια ανοιχτή παρτίδα με τον Χάρο. Και μόνο γι’ αυτά οποιαδήποτε μάνα είναι άξια σεβασμού. Αλλά μανάδες σαν τις παραπάνω δικαιολόγησαν τις εγκληματικές αστοχίες τους, ενίοτε στο όνομα αυτής της μητρικής αγάπης…

 

Αγάπη. Μια άλλη λέξη που άγεται και φέρεται σαν θέσφατο, σαν φυσική και αδιαπραγμάτευτη κατάσταση.  Αν όμως η αγάπη ήταν πράγματι τέτοια, τότε θα ζούσαμε σε έναν ιδανικό κόσμο δίχως εγκλήματα, πολέμους, ψυχολογικά προβλήματα και αδιέξοδα.

 

Άρα, αναζητούμε ένα πρότυπο και για τη Μάνα και για την Αγάπη. Ένα πρόσωπο που αξίζει την εξύμνηση όλων μας επειδή ταυτίστηκε επιτυχώς με την ιδιότητά του και αξίζει και να το μιμηθούμε. Το μοναδικό αυτό πρόσωπο στην ιστορία του κόσμου είναι της Παναγίας. Η Παναγία έγινε η Μάνα του κόσμου επειδή δεν αρκέστηκε στην κατά φύση γέννα ενός Γιου (κι ας ήταν Θεός κι ας μην υπήρξε στην περίπτωσή της μια κατά φύση σύλληψη). Με σύγχρονους όρους, η Παναγία υπήρξε μια «παρένθετη μητέρα». Φιλοξένησε στη μήτρα της ένα πλάσμα χωρίς να συνευρεθεί πρώτα με τον πατέρα του. Αυτή η Μάνα συμβάίνει να είναι το πιο σιωπηλό πρόσωπο των Ευαγγελίων. Μοιάζει σχεδόν με ίσκιο. Και ίσως ίσως μόνον ένας τέτοιος αγαπητικός ίσκιος να μπορεί εν τέλει να αναθρέψει ένα τέλειο παιδί. Αυτό μας δίδαξε το ταπεινό, μικρό, φτωχό κορίτσι της Γεννησαρέτ. 

Είναι η γυναίκα που συλλαμβάνει δίχως τη συνέργεια ανδρός, αλλά με τη συνέργεια του Αγίου Πνεύματος. Έτσι φτάνει να κυοφορήσει τον Υιό και Λόγο του Θεού, να τον γεννήσει, να τον αναθρέψει, να τον ξεχάσει -ως άνθρωπος κι αυτή, επιστρέφοντας από τα Ιεροσόλυμα. Στον γάμο της Κανά σφάλλει. Τον συμβουλεύει, παρόλο που αυτός έχει γίνει άντρας σωστός, για να εισπράξει την απάντηση ενός σωστού άντρα που τη βάζει στη θέση της. Τον βλέπει να σταυρώνεται αδίκως, τον υπακούει όταν την παραδίδει «προς υιοθεσία» στον ανιψιό της Ιωάννη, ρομφαία τη διαπερνά όταν ο γιος της πεθαίνει μόλις στα τριάντα τρία του χρόνια και τρεις μέρες μετά τον βλέπει να ανασταίνεται. Τέλος, ο γιος της την παίρνει στην αγκαλιά του όταν η ίδια έχει παραδώσει το πνεύμα της.  

 

Μάνα, δεν είσαι επειδή γέννησες ένα παιδί. Μάνα μαθαίνεις να γίνεσαι όσο ασκείσαι ακούραστα και σιωπηλά στον κακοτράχαλο δρόμο της ζωής μέχρι να φτάσεις στην ανιδιοτελή αγάπη δαμάζοντας τον χαρακτήρα σου, τα τραύματά σου, τα πάθη σου, ακόμη και τα όνειρά σου.

 

Ποια γυναίκα θα μπορούσε να καυχηθεί πως είναι τέλεια μάνα; Νομίζω καμιά. Και γι’ αυτό η «Γιορτή της Μητέρας» δεν μπορεί να είναι μια γιορτή μιας απρόσωπης θαυμαστής ιδιότητας. Είναι μια διπλή υπαρξιακή γιορτή: ευγνωμοσύνης και συγχώρεσης. Ευγνωμοσύνης για όλα όσα κατάφερε η μάνα του καθενός μας αλλά και συγχώρεσης για όσα δεν κατάφερε. Μόνο έτσι μπορούμε να ελπίζουμε πως θα μας συγχωρήσουν μια μέρα και τα δικά μας παιδιά. Μακάρι πριν κλείσουμε τα μάτια να έχουμε γίνει έστω και ένα ίχνος αγαπητικού ίσκιου των παιδιών μας, ευχόμενες ό,τι δεν μπορέσαμε να κάνουμε ή σε ό,τι αστοχήσαμε να το διορθώνει πάντοτε η Μάνα του κόσμου…. 

 

 

Βρεφοκρατούσα, από το Falnama (Book of Divination), Mughal Ινδία, 1580 μ.Χ. από τη σελίδα του Nektarios Tsilis