M. Δευτέρα

Περί της Μεγάλης Δευτέρας

Μεγάλη Δευτέρα

Μὲ τὴ Μεγάλη Δευτέρα ξεκινᾶ ἡ ἑβδομάδα τῶν Παθῶν τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ. Ἡ Ἐκκλησία μας, ἔχει ἀφιερώσει τὴν ἡμέρα αὐτὴ στὴ μνήμη τοῦ Ἰωσὴφ τοῦ Παγκάλου.

Ἡ ἱστορία τοῦ εἶναι ἡ ἀκόλουθη. Ὁ Ἰωσὴφ ἦταν ὁ 11ος υἱὸς τοῦ Ἰακώβ. Ἡ προσωπικότητά του καὶ ἡ ἐνάρετη ζωή του, «ἐνοχλοῦσε» τὰ μεγαλύτερα ἀδέρφια του. Θέλοντας νὰ ἀπαλλαγοῦν ἀπὸ τὴν παρουσία του, τὸν πούλησαν σὰν σκλάβο. Ὁ Ἰωσήφ, ὡς σκλάβος, ἔφτασε στὴν Αἴγυπτο. Ἐκεῖ ἀγοράστηκε ἀπὸ τὸν Πεντεφρή, ἕνα αὐλικό του Φαραώ. Μὴν ὑποκύπτοντας ὅμως, στὶς ἐρωτικὲς ἐπιθυμίες τῆς γυναίκας τοῦ Πεντεφρῆ, συκοφαντήθηκε ἀπὸ τὴν ἴδια καὶ φυλακίστηκε. Ἀπὸ τὴν φυλακὴ βγῆκε, ὅταν ἑρμήνεψε ἕνα ὄνειρο τοῦ Φαραώ, καὶ μέσω αὐτῆς τῆς ἑρμηνείας ἔσωσε τοὺς κατοίκους τῆς Αἰγύπτου ἀπὸ λιμό.

Στὸ ὄνειρο τοῦ ὁ Φαραὼ εἶχε δεῖ στὴν ὄχθη τοῦ Νείλου νὰ βόσκουν ἑπτὰ παχιὲς ἀγελάδες καὶ νὰ φυτρώνουν ἑπτὰ ψηλὰ καὶ εὔρωστα στάχια. Στὴν συνέχεια ὅμως τοῦ ὀνείρου παρουσιάστηκαν ἑπτὰ ἰσχνὲς ἀγελάδες ποὺ ἔφαγαν τὶς προηγούμενες, ἐνῶ τὰ στάχια «πνίγηκαν» ἀπὸ νέα ἑπτὰ ποὺ ἦταν ὅμως ἄρρωστα καὶ ἀδύνατα. Ἡ ἑρμηνεία ποὺ ἔδωσε ὁ Ἰωσήφ, ἦταν ὅτι γιὰ ἑπτὰ χρόνια στὴν Αἴγυπτο οἱ καλλιέργειες θὰ ἀποδώσουν πολλοὺς καρποὺς καὶ γενικὰ θὰ ἐπικρατήσει εὐφορία. Τὰ ἑπτὰ ὅμως αὐτὰ χρόνια, θὰ τὰ διαδεχθοῦν ἑπτὰ χρόνια λιμοῦ καὶ ξηρασίας. Καὶ ὄντως ἔτσι ἔγινε. Οἱ Αἰγύπτιοι ὅμως εἶχαν, μετὰ τὶς ὑποδείξεις τοῦ Ἰωσήφ, ἀποθηκεύσει τρόφιμα καὶ τὰ ἑπτὰ χρόνια τοῦ λιμοῦ τὰ πέρασαν ἀλώβητοι. Δὲν ἔγινε ὅμως τὸ ἴδιο μὲ τοὺς ἀνθρώπους τῶν γύρω περιοχῶν. Ἀνάμεσα σὲ αὐτούς, ἦταν καὶ ἡ οἰκογένεια τοῦ Ἰωσήφ, ὁ ὁποῖος ἐντωμεταξὺ εἶχε ἀνέλθει στὴν Αἰγυπτιακὴ κοινωνία καὶ εἶχε λάβει πολλὰ ἀξιώματα. Στὰ πρόθυρα τοῦ λιμοῦ τὰ ἀδέρφια του, ζήτησαν βοήθεια ἀπὸ τὴν Αἴγυπτο καὶ παρουσιάστηκαν μπροστὰ στὸν Ἰωσὴφ ὅπου ἦταν ὁ ὑπεύθυνος διανομῆς τῶν ἀποθηκευμένων ἀγαθῶν. Ἐνῶ οἱ ἴδιοι δὲν ἀναγνώρισαν τὸν ἀδερφό τους, ἐκεῖνος κατάλαβε ποιοὺς εἶχε ἀπέναντί του. Ἐκείνη τὴν στιγμή, φάνηκε γιὰ μία ἀκόμη φορᾶ τὸ μεγαλεῖο τῆς ψυχῆς τοῦ Ἰωσήφ. Ὄχι μόνο δὲν τοὺς τιμώρησε, ἀλλὰ δίνοντας τοὺς συγχώρεση, κάλεσε ὅλη τὴν οἰκογένειά του νὰ ἐγκατασταθεῖ στὴν Αἴγυπτο καὶ νὰ γλυτώσει ἀπὸ τὴν ἀπειλὴ τῆς πείνας.

Στὴν λειτουργία τῆς Μεγάλης Δευτέρας, περιλαμβάνεται καὶ ἡ ἱστορία τῆς «Καταραθείσης καὶ Ξηρανθείσης Συκῆς». Ὁ Χριστὸς περπατώντας στοὺς δρόμους τῆς Ἱερουσαλήμ, τὴν ἑπομένη ἡμέρα τῆς εἰσόδου του, εἶδε μία εὔρωστη συκιὰ μὲ παχὺ φύλλωμα. Τὴν πλησίασε μὲ σκοπὸ νὰ κόψει ἕνα σύκο. Ἡ συκιὰ ὅμως δὲν εἶχε καθόλου καρπούς. Τότε ὁ Ἰησοῦς εἶπε ἀπευθυνόμενος στὸ δέντρο: «Μηκέτι ἔκ σοῦ καρπὸς γένηται εἰς τὸν αἰώνα καὶ ἐξηράνθη παραχρήμα ἡ συκῆ» (Μάτθ.21:19). Ἡ συκιὰ τὴν ἴδια στιγμὴ ξεράθηκε. Γι’ αὐτὸ λέγεται «Καταραθεῖσα», δηλαδὴ καταραμένη καὶ «Ξηρανθεῖσα», δηλαδὴ ξεραμένη.

Τὴ Μεγάλη Δευτέρα σὲ ὅλη τὴν Ἑλλάδα ξεκινοῦν οἱ ἑτοιμασίες, στὰ σπίτια, γιὰ τὸν ἑορτασμὸ τοῦ Πάσχα. Ἔτσι ἐκείνη τὴν ἡμέρα, στὰ χωριὰ κυρίως, ἀσπρίζονται μὲ ἀσβέστη οἱ αὐλές, βάφονται οἱ γλάστρες κόκκινες καὶ φυτεύονται διάφορα λουλούδια. Σὲ κάποιες περιοχές, οἱ πιστοὶ συνήθιζαν νὰ τρέφονται μόνο μὲ ψωμὶ καὶ νερὸ ἕως τὴ Μεγάλη Πέμπτη τὸ πρωί, ποὺ λάμβαναν ἀπὸ τὴν ἐκκλησία τὴν Θεία Κοινωνία.

Ὑπόμνημα Τριώδιου Μ.Δευτέρας:

Τὴ Ἁγία καὶ Μεγάλη Δευτέρα μνείαν ποιούμεθα τοῦ μακαρίου Ἰωσὴφ τοῦ παγκάλου καὶ τῆς ὑπὸ τοῦ Κυρίου καταρασθείσης ,καὶ ξηρανθήσης συκῆς.

Στίχοι εἰς τὸν πάγκαλον Ἰωσήφ:

Σώφρων Ἰωσὴφ

Δίκαιος κράτωρ ὤφθη,

καὶ σιτοδότης’

ὢ καλῶν θυμωνία

Ἕτεροι εἰς τὴν ξηρανθεῖσαν συκῆν:

Τὴν συναγωγήν, συκῆν Χριστός,

Ἑβραίων Καρπῶν ἄμοιρον

πνευματικῶν εἰκάζων,

Αρά ξηραίνει’

ἢς φύγωμεν τὸ πάθος.

Ταῖς τοῦ παγκάλου Ἰωσὴφ πρεσβείαις,

Χριστὲ ὁ Θεὸς ,ἐλέησον ἠμας Ἀμήν.

Από το blog του aerapatera