Ο πηλός, το κερί, και ο άγιος Ιωσήφ ο Πάγκαλος

Πώς θα ήταν ο κόσμος και η ζωή, αν δεν διέτρεχε το εφήμερο η αιωνιότητα; Πώς θα ήταν η κάθε στιγμή μας, αν δεν είχε προοπτική στην μετά τον θάνατο ζωή; Πώς θα βιώναμε τον θάνατο, εάν παρέμενε αήττητος;

Ο άνθρωπος είναι ποίημα του Δημιουργού. 

Είναι το ωραιότερο ποίημα που πλάστηκε ποτέ. Ζωντανό, παλλόμενο από την πνοή της ζωής που ο Θεός ενεφύσησε μέσα του. Ποίημα αιώνιο και δυναμικό, ακατάπαυστο. 

Αν τα ποιητικά έργα των ανθρώπων αντέχουν στον χρόνο, πόσο μάλλον το μέγα ποίημα που συνιστά την ίδια μας την ύπαρξη. Και αν ένα καλοφτιαγμένο ποίημα για να αντέξει στο χρόνο προϋποθέτει την αφαίρεση των περιττών στοιχείων, των φλύαρων, των άνισων, και την απόλυτη επικέντρωση στο ουσιώδες, το σαφές, το πέραν της φθοράς, πόσο μάλλον όλα αυτά αποτελούν προϋποθέσεις για την αιώνια ζωή του μεγάλου ποίηματος που αποτελεί το είναι μας. Αφαίρεση που ζητά την προαίρεσή μας ώστε να φτάσουμε στο καθ' ομοίωσιν, εφόσον εμείς προσθέσαμε τις ατέλειες των παθών στην εξ αρχής τέλεια ως κατ' εικόνα Θεού ύπαρξή μας.

"Ο Θεός είναι ο Ήλιος της Δικαιοσύνης, όπως λέει η Γραφή (Μαλ. 4,2), που ρίχνει επάνω σε όλους χωρίς διάκριση τις ακτίνες της αγθότητας - και η ψυχή κατά την προαίρεσή της γίνεται ή κερί αν αγαπά τον Θεό, ή πηλός αν αγαπά την ύλη. Ο πηλός εκ φύσεως ξεραίνεται από τον ήλιο, ενώ το κερί φυσικώς μαλακώνει. Έτσι και κάθε ψυχή φιλόυλη και φιλόκοσμη, που τη νουθετεί ο Θεός κι αυτή αντιστέκεται με τη θέλησή της, σκληραίνει σαν τον πηλό και σπρώχνει τον εαυτό της στην απώλεια, όπως ο Φαραώ (Εξ. 7, 13,11, 28). Ενώ κάθε ψυχή που αγαπά το Θεό, μαλακώνει σαν το κερί και καθώς σφραγίζεται με τα Θεία, γίνεται κατοικητήριο του Θεού με τη Χάρη του Πνεύματος (Εφ. 2, 22)" (Άγιος Μάξιμος Ομολογητής, Α΄ εκατοντάδα προς Θαλάσσιο, Φιλοκαλία, τόμος Β΄)

Ο δισέγγονος του Αβραάμ, Ιωσήφ ο Πάγκαλος, που η Εκκλησία μας μνημονεύει σήμερα, στάθηκε ένα κερί κάτω από τον Ήλιο της Δικαιοσύνης. Αδικήθηκε από τα αδέρφια του, πουλήθηκε στους εμπόρους, συκοφαντήθηκε από τη γυναίκα του Πετεφρή, -ελεύθερος και από αυτή την γύμνια του, την κατακραυγή του κόσμου και την αδαμιαία ντροπή δεν δίστασε να αφήσει τον χιτώνα του για να γλιτώσει την ατιμία στην οποία ήθελε να τον παρασύρει η γυναίκα-, φυλακίστηκε άδικα, και μετά από όλα αυτά τα δεινά, ερμηνεύοντας το όνειρο του Φαραώ έγινε πρωθυπουργός του και με το παράδειγμα της σοφής διαχείρισης των αγαθών, όχι μόνο έσωσε την χώρα και τα ίδια αυτά αδέρφια που τον έριξαν στον λάκκο, αλλά απέδειξε πως ακόμα και σε θέση εξουσίας μπορεί ένας άνθρωπος που φοβάται τον Θεό, να είναι δίκαιος, σώφρων, αφιλάργυρος και φιλεύσπλαχνος. Απέδειξε πως είτε δεινά, είτε πλούτος και δόξα έρθουν στη ζωή του ανθρώπου, όταν η καρδιά του λιώνει κάτω από τον Ήλιο της Δικαιοσύνης σαν κερί, φτάνει στο καθ' ομοίωσιν του Πλάστη της.