Mικρή περιδιάβαση στην Αγία και μεγάλη τεσσαρακοστή…

Μεγάλη Σαρακοστή,
ὀνομάζεται ἡ νηστεία ποὺ προηγεῖται τοῦ Πάσχα. Τὴν λέμε Μεγάλη γιὰ νὰ τὴν ξεχωρίζουμε ἀπὸ τὴν νηστεία ποὺ προηγεῖται τῶν Χριστουγέννων, ἡ ὁποία χαρακτηρίζεται «Μικρὴ» ἐπειδὴ εἶναι ἐλαφρότερη. Σαρακοστὴ ὀνομάζεται ἐπειδὴ γίνεται εἰς ἀνάμνηση τῆς σαρανταήμερης νηστείας τοῦ Χριστοῦ στὴν ἔρημο.
Ἡ Μεγάλη Σαρακοστὴ καθιερώθηκε τὸν 4ο αἰώνα. Ἡ ἀρχική της διάρκεια ἦταν ἔξι ἑβδομάδες, ἐνῶ ἀργότερα προστέθηκε καὶ μία ἕβδομη. Ἔτσι στὴν ἐποχή μας ἡ Μεγάλη Σαρακοστὴ ξεκινᾶ τὴν Καθαρὰ Δευτέρα καὶ τελειώνει τὸ Μεγάλο Σάββατο.
Σὲ ὅλη τὴν διάρκεια τῆς Σαρακοστῆς, κάθε Τετάρτη καὶ Παρασκευή, τελεῖται στὴν ἐκκλησία μας ἡ Προηγιασμένη Ἀκολουθία. Σὲ αὐτὴν οἱ πιστοὶ μποροῦν νὰ λάβουν Θεία Κοινωνία, ἡ ὁποία ὅμως ἔχει προαγιασθεῖ τὴν προηγουμένη Κυριακή. Γι’ αὐτὸ τὸν λόγο ὀνομάζεται ἡ Ἀκολουθία αὐτὴ Προηγιασμένη. Τὰ πρῶτα Χριστιανικὰ χρόνια ἡ ἀκολουθία αὐτὴ ἐτελοῦντο σχεδὸν καθημερινά, καθ’ ὅλη τὴν διάρκεια τῆς Σαρακοστῆς. Στὶς μέρες μας, ὅπως εἴπαμε, ἔχει περιορισθεῖ ἡ τέλεση τῆς κάθε Τετάρτη καὶ Παρασκευὴ τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς.
Κάποιες ἡμέρες τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς ἔχουν ξεχωριστὴ σημασία καὶ δική τους σημειολογία.
Ἂς τὶς δοῦμε μία – μία:
Σάββατο τῆς πρώτης ἑβδομάδας τῆς νηστείας εἶναι ἀφιερωμένο στὸ θαῦμα τῶν κόλλυβων τοῦ μεγαλομάρτυρα Θεοδώρου τοῦ Τήρωνος.
Θαῦμα ποὺ βοήθησε τοὺς Χριστιανοὺς τῆς Κωνσταντινούπολης, νὰ τηρήσουν τὴν νηστεία, ποὺ προσπάθησε μὲ δόλια μέσα νὰ μολύνει ὁ αὐτοκράτορας τοῦ Βυζαντίου, Ἰουλιανὸς ὁ Παραβάτης. Ὁ ἀρχιεπίσκοπος Κωνσταντινούπολης εἶδε σὲ ὄνειρο τὸν μεγαλομάρτυρα Θεόδωρο, ὁ ὁποῖος τοῦ φανέρωσε τὶς προθέσεις τοῦ Ἰουλιανοῦ καὶ τὸν συμβούλεψε ἀντὶ τῶν ἀρτύσιμων φαγητῶν νὰ φτιάξουν καὶ νὰ φᾶνε ὡς τροφή, οἱ χριστιανοί, κόλλυβα. Ἔτσι φτιάχνοντας καὶ μοιράζοντας κόλλυβα, θυμόμαστε καὶ τιμοῦμε κάθε χρόνο τὸ θαῦμα τοῦ μεγαλομάρτυρα Θεοδώρου.
Η Ἃ’ Κυριακὴ τῶν νηστειῶν, εἶναι ἡ Κυριακή της Ὀρθοδοξίας.
Γιορτάζουμε τὴν ἀναστύλωση τῶν ἁγίων καὶ σεπτῶν εἰκόνων ἀπὸ τὴν αὐτοκράτειρα τοῦ Βυζαντίου Θεοδώρα τὸ 843μ.Χ.
Η Β’ Κυριακὴ τῶν νηστειῶν εἶναι ἀφιερωμένη στὴν μνήμη τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Παλαμᾶ, Ἀρχιεπισκόπου Θεσσαλονίκης (14ος αἰώνας).
Ὁ Ἅγιος Γρηγόριος ὑπῆρξε κορυφαῖος διδάσκαλος τῶν ὀρθοδόξων δογμάτων καὶ πολέμιος τῶν αἱρέσεων.
Η Γ’ Κυριακὴ τῶν νηστειῶν, εἶναι ἡ Κυριακή της Σταυροπροσκυνήσεως.
Αὐτὴ ἡ ἡμέρα εἶναι ἀφιερωμένη στὸν Τίμιο καὶ Ζωοποιὸ Σταυρό, τὸ σύμβολο τῆς πίστης μας. Ἡμέρα ποὺ οἱ πιστοὶ παίρνουν δύναμη νὰ συνεχίσουν τὴν πορεία τους, τὴν νηστεία, ποὺ θὰ τοὺς ὁδηγήσει στὴν Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου.
Η Δ’ Κυριακὴ τῶν νηστειῶν, εἶναι ἡμέρα ποὺ τιμᾶται ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη, συγγραφέα τῆς Κλίμακας.
Ἡ κλίμακα εἶναι ἕνα βιβλίο μὲ ὁμιλίες τοῦ Ἁγίου Ἰωάννη. Ἀντικείμενο τῶν ὁμιλιῶν αὐτῶν εἶναι τὰ σκαλοπάτια τῆς πνευματικῆς ἀνάβασης τῶν Μοναχῶν, μέσα ἀπὸ τὴν προσωπική τους ἄσκηση.
Ἡ ἡμέρα Τετάρτη τῆς 5ης ἑβδομάδας τῆς Μεγάλης Σαρακοστῆς εἶναι ἡ Τετάρτη τοῦ Μεγάλου Κανόνος.
Συγγραφέας καὶ συνθέτης τοῦ Μεγάλου Κανόνα εἶναι ὁ Ἅγιος Πατέρας μᾶς Ἀνδρέας, ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Κρήτης. Μέσα στὰ 250 τροπάρια ποὺ τὸν ἀπαρτίζουν, ἔχει συγκεντρώσει τὶς ἱστορίες ἀπὸ τὸν Ἀδὰμ ἕως καὶ τὴν Ἀνάληψη τοῦ Κυρίου. Καλεῖ δὲ κάθε ἕναν ἀπὸ ἐμᾶς, νὰ παραδειγματιζόμαστε ἀπὸ αὐτές, νὰ μιμούμαστε τὰ καλὰ καὶ νὰ ἀποφεύγουμε τὰ ἄσχημα ποὺ ἔπραξαν οἱ πρόγονοί μας.
Τὴν Παρασκευὴ τῆς ἴδιας ἑβδομάδας εἶναι ὁ Ἀκάθιστος Ὕμνος.
Ἡμέρα ἀφιερωμένη στὴν Παναγία ποὺ στέκει πάντα βοηθὸς τῶν Χριστιανῶν σὲ περιόδους εἰρήνης ἢ πολέμου. Ἑορτάζουμε τὰ θαύματα ποὺ ἔκανε ἡ Παναγία προστατεύοντας τὴν Βασιλεύουσα ἀπὸ λαοὺς ποὺ ἤθελαν νὰ τὴν κυριεύσουν. Μετὰ ἀπὸ μία τέτοια νίκη ὁ λαὸς τῆς Κωνσταντινούπολης, ὄρθιος (ἀκάθιστος) εὐχαρίστησε τὴν Θεομήτορα ψάλλοντας. Θυμούμενοι αὐτὸ τὸ γεγονός, εὐχαριστοῦμε κι ἐμεῖς μὲ τὴν σειρά μας τὴν Παναγία ψάλλοντας ὄρθιοι.
Η Ἐ’ Κυριακὴ τῶν νηστειῶν, εἶναι ἀφιερωμένη στὴν μνήμη τῆς Ὁσίας Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας. Ἡ Ὁσία, ἀπὸ ἡλικία 12 ἐτῶν ἀκολουθοῦσε ἕναν ἰδιαίτερα ἔκλυτο βίο. Σὲ ἡλικία 30 ἐτῶν, ἦρθε σὲ ἐπαφὴ μὲ τὸν Χριστιανισμό, μετανόησε καὶ προσκύνησε. Τὴν ὑπόλοιπη ζωή της, 47 ἔτη, ἀσκήτεψε στὴν ἔρημο. Τὴν ἡμέρα αὐτὴ καλοῦνται ὅλοι νὰ μιμηθοῦν τὸ παράδειγμά της καὶ νὰ ἔρθουν πιὸ κοντὰ στὸν Χριστὸ μετανοώντας γιὰ τὶς ἁμαρτίες τους.
Τὸ Σάββατο πρὶν τὴν Μεγάλη Ἑβδομάδα εἶναι τὸ Σάββατο τοῦ Λαζάρου.
Ἡμέρα ἀφιερωμένη στὸ θαῦμα τῆς ἀνάστασης τοῦ Λαζάρου ἀπὸ τὸν Χριστό.
Τελευταία Κυριακή της Μεγάλης Σαρακοστῆς, εἶναι ἡ Κυριακὴ τῶν Βαΐων. Εἶναι ἡμέρα ἀφιερωμένη στὴν θριαμβευτικὴ εἴσοδο τοῦ Χριστοῦ στὰ Ἱεροσόλυμα ἀπὸ τὴν Βηθανία. Τότε ὁ λαὸς ὑποδέχθηκε τὸ Χριστὸ μὲ ἐπευφημίες καὶ μὲ «βάϊα φοινίκων», ἀπὸ τὰ ὁποία πῆρε καὶ τὸ ὄνομα τῆς αὐτὴ ἡ ἡμέρα.
Στὴ διάρκεια τῆς Σαρακοστῆς, δὲν ἐπιτρέπεται ἡ κατανάλωση κανενὸς ζωικοῦ προϊόντος. Ἐξαίρεση ἀποτελοῦν ἡ ἡμέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ στὶς 25 Μαρτίου καὶ ἡ Κυριακὴ τῶν Βαΐων ὅπου ἐπιτρέπεται ἡ βρώση ψαριῶν.
(Μatia.gr)


Πηγή:
http://aerapatera.wordpress.com/2012/02/28/mικρή-περιδιάβαση-στην-αγία-και-μεγάλη/: