Γράφεις εδώ και είκοσι χρόνια. Νομίζω πως ήρθε ο καιρός να σου πω κάποια πράγματα τώρα που η σχέση σου με τη γραφή έχει ήδη διανύσει αρκετό δρόμο. Δεν πρόκειται να σου αναλύσω γενικές αρχές, ούτε θεωρίες με καθολική ισχύ που βοηθούν έναν συγγραφέα να αποφύγει παγίδες ή να βγει σε ξέφωτα. Αφού απευθύνομαι προσωπικά σ’ εσένα θα σου πω όσα νομίζω πως σου ταιριάζουν, γιατί γνωρίζω καλά πως οι γενικές αρχές σε αφήνουν πλήρως αδιάφορο και πως οι θεωρίες σε κουράζουν ανυπόφορα και τις πετάς στο καλάθι των αχρήστων πριν τις ακούσεις. Δεν είναι σωστό αυτό, αλλά αφού είσαι τέτοιος άνθρωπος, μάλλον είναι αργά για να αλλάξεις. Οπότε, ξεκινώ.
Εμπιστεύσου τις λέξεις όπως θα εμπιστευόσουν τον πιο δικό σου άνθρωπο. Παραδώσου στις λέξεις όπως στον αξιότερο εραστή σου. Σεβάσου τις λέξεις όπως τη μάνα σου και επαναστάτησε, καβγάδισε μαζί τους, έλα σε ρήξη, όπως έκανες με τους παιδικούς φίλους σου. Με την ίδια αθωότητα. Μην καθυστερήσεις να συμφιλιωθείς μαζί τους, ακριβώς όπως έκανες μ’ αυτούς. Αν σ’ εγκαταλείψουν οι λέξεις θα μείνεις ολότελα μόνος και θα πεθάνεις από ασητεία δίχως τη συνδρομή τους.
Οι λέξεις είναι πέλαγος. Μη βουτάς μέσα τους καταχείμωνο, θα πουντιάσεις. Μη βουτάς ούτε κατακαλόκαιρο με την πρόφαση να δροσιστείς. Θα είναι μόνο μια φτηνή αυτοϊκανοποίηση. Αν είσαι λυπημένος περίμενε να καταλαγιάσει η θλίψη σου πριν τις αγγίξεις, κι αν είσαι θυμωμένος στάσου για λίγο να καταπαύσει ο θυμός. Ενδέχεται να τις τραυματίσεις καίρια και δεν το αξιζουν.
Ναι, οι λέξεις είναι στ’ αλήθεια πέλαγος. Προτίμησε τις ενδιάμεσες εποχές να μπεις στην αγκαλιά του. Τις στιγμές που είσαι έτοιμος κι εσύ και το πέλαγος να συναντηθείτε. Τις στιγμές που το κάθε τι γίνεται πάνω απ’ όλα και ίσως αποκλειστικά, γι’ αυτή σας την συνάντηση. Δε θα σε σώσουν οι λέξεις από τον εαυτό σου, ούτε κι εσύ θα τις σώσεις ποτέ από τον δικό τους εαυτό. Το περισσότερο που έχεις να ελπίζεις είναι η γόνιμη συνάντηση μαζί τους. Κι αυτή θα περνά κάθε φορά όλα τα στάδια ενός κεραυνοβόλου ερωτικού συναπαντήματος.
Θα ξεκινά με αμφιβολία και δισταγμό. Με λοξά βλέμματα, δοκιμαστικά αγγίγματα γεμάτα συστολή. Κανείς δεν ξέρει εκ των προτέρων αν η σχέση θα προχωρήσει, αν θα ολοκληρωθεί, αν θα οδηγήσει σε συνουσία και οργασμό ή ακόμα πιο πέρα, σε μια αρμονική συμβίωση που θα νικήσει το χρόνο.
Ο άξιος εραστής δεν έχει βεβαιότητες. Έχει μέσα του μάλλον ένα κράμα αποτελούμενο από ντροπή και τόλμη, από δειλία και πάθος, αμφιβολία και πίστη. Αυτό το κράμα τον οδηγεί. Και αν ακόμα φτάσει σε αδιέξοδο δεν μετανιώνει. Αρχίζει πάλι απ’ την αρχή. Οι λέξεις έχουν την ικανότητα να μεταμορφώνονται κάθε τόσο σε νέο πρόσωπο. Αν το ένα πρόσωπο σε απογοητεύσει, γρήγορα ένα άλλο θα γεννηθεί που θα σου προκαλέσει νέο πάθος. Αν είσαι άξιος εραστής δε θα παραιτηθείς με την πρώτη αποτυχία. Θα δίνεις πάλι και πάλι ραντεβού μαζί τους, θα παραχωρείς τον εαυτό σου ξανά και ξανά, θα προχωράς βήμα βήμα ή θα κάνεις σάλτο μέσα τους σα κούτσουρο σε πυρκαγιά. Ένας άξιος εραστής είναι αποφασισμένος να πυρποληθεί.
Προτού βουτήξεις όμως ονειρέψου το πέλαγος. Άφησε την επιθυμία μέσα σου να μεγαλώσει. Ύστερα αγνάντεψέ το. Άφησε πρώτα τα μάτια σου να ξεδιψάσουν από τη θέα του. Άφησε την καρδιά σου να λαχταρήσει αβάσταχτα την ένωσή σας. Και μπες ακροπατώντας. Μπες γυμνός. Αφού τόσο ποθείς να συναντηθείς με τις γυμνές λέξεις, μην αφήσεις ρούχο επάνω σου. Θα μοιάζει προσβολή γι’ αυτές και θα ’ναι για σένα άχαρο βάρος. Νιώσε το νερό τους ν’ ανεβαίνει πόντο πόντο στο σώμα σου μέχρι να φτάσει στην καρδιά, στους πνεύμονες, στο λαιμό. Βούτα και το κεφάλι κι αν μπορείς κράτα και λίγο την ανάσα σου μέσα στο βυθό τους ν’ αφουγκραστείς τα μυστικά του. Ύστερα ξεκίνα το κολύμπι απαλά. Ασκήσου εντατικά μέχρι να μάθεις να κολυμπάς άφοβα μέσα στο πέλαγος των λέξεων. Ποτέ δε θα το κολυμπήσεις όλο, μη πλανάσαι. Λίγο λίγο αύξησε την αντοχή σου. Λίγο λίγο προχώρα βαθύτερα.
Επιστρέφοντας κάθε φορά στην ξηρά πάντα να γυρνάς πίσω το βλέμμα σου να ευχαριστήσεις τη θάλασσα των λέξεων που γι’ άλλη μια φορά σε κράτησε στην αγκαλιά της. Ανταποκρίθηκε στο πάθος σου, θώπευσε την ανάγκη σου για τρυφερότητα που σε συνέχει ακατάπαυστα, σου δίδαξε τα όρια, την τεχνική, τον κίνδυνο, την προστασία. Και μη βιαστείς να σκουπιστείς με την πετσέτα μιας ξένης στιγμής που θα σε παραμονεύει εκεί στην αμμουδιά. Άφησε τα νερά των λέξεων να στεγνώσουν πάνω στο σώμα σου. Να γίνουν ένα με το σώμα σου. Να εισχωρήσουν μέσα στους πόρους του δέρματος για να φτάσουν στα κατάβαθα της ύπαρξής σου. Αυτά θα σε οδηγήσυν ακόμη βαθύτερα την επόμενη φορά.
Κι όταν η άνοιξη της γραφής περάσει και ό, τι ήταν να γράψεις το έγραψες, όταν η συνουσία σου με τη θάλασσα των λέξεων ολοκληρωθεί και νιώσεις πλήρης ηδονής και ικανοποίησης, τη μέθη σου να ζητά ανάπαυλα και στρώμα να αποκοιμηθεί, μη διστάσεις καθόλου να ονειρευτείς μακριά της και να της δώσεις κι εκείνης το περιθώριο να ονειρευτεί δίχως να σε κρατά στα σπλάχνα της. Το όνειρο είναι ο κενός χώρος όπου ανασαίνει το σύμπαν. Είναι ολότελα απαραίτητο το οξυγόνο του κενού. Ο αέρας της αποστασης.
Κι όταν εσύ και το έργο σου κοιμηθείτε αρκετά, θα έρθει μια μέρα που θα ξανανταμώσετε. Μην αμφιβάλλεις. Μια άλλη μέρα. Άλλης εποχής. Θα είναι ίσως ένας χειμώνας ή ίσως καλοκαίρι. Δεν μπορώ να το πω με σιγουριά.
Τότε σαν ξένος θα δεις την απόσταση που διέτρεξες. Σαν ξένος θα κοιτάξεις το υδάτινο δημιούργημά σου που θα έχει πλέον αποκτήσει στέρεα μορφή. Και σαν ξένος και σχεδόν αδιάφορος, θα μπορέσεις να δεις τα ελαττώματα της αγαπημένης μορφής που έπλασες δοσμένος στον ίδιο της τον έρωτα και τυφλωμένος τότε από το μεγάλο σου το πάθος. Είναι η ώρα που θ’ αρχίσεις σα γλύπτης ν’ αφαιρείς τα περιττά, να λειαίνεις την τραχιά επιδερμίδα, ν’ αφαιρείς εξογκώματα που παραμορφώνουν το έργο, να προσθέτεις λεπτομέρειες που το τελειοποιούν.
Όλα αυτά είναι απαραίτητα αν θέλεις να εκθέσεις το έργο σου στη θέα του κόσμου. Γιατί το πάθος σου αυτό καθεαυτό δεν αφορά κανέναν για να το προσφέρεις ατόφιο. Το ζήτημα ποτέ δεν ήταν το πάθος σου. Όλο το ζήτημα είναι μόνο η σπίθα του, η πνοή του, το φως του, που για να φτάσει ανεμπόδιστα στους αποδέκτες του δεν πρέπει να σκοντάφτει σε ατέλειες, αυταρέσκειες, υπερβολές, συναισθηματισμούς. Το έργο σου πρέπει να αποκαθαρθεί από όλα όσα σε οδήγησαν για να το φτιάξεις. Οι προθέσεις σου πρέπει να μείνουν κρυφές. Δεν αφορούν κανέναν. Οι στόχοι σου οφείλουν να μείνουν μυστικοί. Ακόμη και η ενότητα του είναι σου πρέπει να είναι αθέατη, αν και αποτελεί τον πυρήνα του έργου. Τα αισθήματά σου να παραμείνουν απολύτως δικά σου. Μην τα ξοδέψεις, θ’ απομακρυνθούν σαν προδωμένα και δεν θα τα ξαναβρείς όταν θα τα ζητήσεις πίσω. Το έργο σου πρέπει να είναι απαλλαγμένο από εσένα τον ίδιο για να γίνει κάτι περισσότερο από τον εαυτό σου. Να μεταμορφωθεί σε κάτι που θα αφορά όλους τους άλλους.
Δουλεύοντας επίμονα τις διορθώσεις θα φτάσεις να ξεχάσεις κι εσυ ο ίδιος πώς ξεκίνησες. Γιατί το έγραψες. Τι ήθελες να αφηγηθείς. Θα ξεχάσεις ακόμα κι αυτό το πάθος που σε οδήγησε να βουτήξεις στη θάλασσα των λέξεων. Τότε θα μπορείς να είσαι ήσυχος. Το έργο σου δεν είναι πια δικό σου, κι ας είναι σάρκα από τη σάρκα σου. Δεν σου ανήκει κι ας του δόθηκες ολοκληρωτικά. Είσαι ελεύθερος απ’ αυτό κι αυτό ελεύθερο από σένα. Έχετε σοβαρές ελπίδες να συμβιώσετε πλέον σαν ζευγάρι αρμονικό που δε φοβάται τη φθορά του χρόνου, την απόσταση, τα γυρίσματα της μοίρας, ακόμα και τη λησμονιά.
Κι ύστερα πάλι απ’ την αρχή. Νέο πέλαγος θ’ αντικρύσεις. Νέο πάθος θα γεννηθεί μέσα σου. Νέες ασκήσεις. Κι όλα πάλι απ’ την αρχή κι όλα αλλοιώτικα. Υπομονή να έχεις. Βλέπεις, πρέπει να περιμένεις το νέο κάλεσμα της θάλασσας των λέξεων. Δεν ειναι στο δικό σου χέρι η ερωτική σας σχέση. Είναι στο δικό της αποκλειστικά. Αν σε βρει άξιο εραστή θα σε καλέσει πάλι. Αν όχι, καλύτερα μην προσπαθήσεις μόνος σου. Θα είναι ένας βιασμός κι αυτό δεν κρύβεται. Θα σε πονέσει, θα σε προδώσει, θα σ’ απογοητεύσει. Και ό, τι γεννηθεί θα είναι ένα έκτρωμα που όλοι θ’ αποφύγουν.
Αυτά είχα να σου πω καρδιά μου. Αυτά έκρινα πως σου έπρεπαν. Κι αν έχω κάνει λάθος, ίσως να διάλεξα κι εγώ μια λάθος εποχή να σου μιλήσω. Μα αν όχι, φύλαξε τα λόγια μου και προχώρα σεμνά, ταπεινά, έτοιμη για όλα.
Δημοσιεύτηκε στο protagon.gr
No comments:
Post a Comment
Σχόλια