ΕΚΕΒΙ - Πρόγραμμα Φιλαναγνωσίας - Κάτι αλλάζει στο χώρο του παιδικού βιβλίου

Μπαίνοντας στο site του ΕΚΕΒΙ (Εθνικό Κέντρο Bιβλίου), και πατώντας το ακόλουθο λινκ: 

http://www.philanagnosia.gr/, μπορείτε να περιηγηθείτε στο πρόγραμμα Φιλαναγωσιας που εδώ και λίγο καιρό έχει ενεργοποιηθεί και θα διαρκέσει τρία χρόνια. Στη σελίδα αυτή θα δείτε διάφορα παράθυρα που αφορούν: γνωριμία με τους δημιουργούς, επιμορφώσεις, ψηφιακούς φακέλους, λέσχες ανάγνωσεις, ψηφιακές συναντήσεις, καθώς και ένα παράθυρο μέσα στο οποίο απαντώνται πολλές από τις συχνές ερωτήσεις.

Το εν λόγω πρόγραμμα αφορά καταρχάς 960 Δημοτικά σχολεία με ενιαίο αναμορφωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα σε όλη τη χώρα. Μία από τις δράσεις του προγράμματος  σχετίζεται με την επίσκεψη δημιουργών στα συγκεκριμένα σχολεία που επιλέγουν και ζητούν από το ΕΚΕΒΙ έναν συγγραφέα ή εικονογράφο της αρεσκείας τους και ύστερα προετοιμάζονται κατάλληλα για την καθορισμένη επίσκεψή του.

Θα παρουσιάσω εδώ μία από τις επισκέψεις που έκανα μέχρι τώρα, διότι, έχονατς πλέον μια αρκετά μεγάλη εμπειρία παρουσιάσεων και επισκέψεων στα σχολεία, διαπίστωσα πως μέσα στα πλαίσια του προγράμματος της Φιλαναγνωσίας πολλά είναι αυτά που αλλάζουν, και μάλιστα προς το καλύτερο, στο χώρο του παιδικού βιβλίου, όπως αυτός ζωντανεύει μέσα στην εκπαιδευτική πραγματικότητα. Το κείμενο που ακολουθεί είναι το σημείωμα του απολογισμού που έστειλα και στο ΕΚΕΒΙ, όπως μας το ζητά μετά από κάθε μας επίσκεψη.

Η επίσκεψή μου στο 13^ο Δημ. Σχ. Πολίχνης Θεσσαλονίκης ήταν μια μοναδική εμπειρία από όλες τις πλευρές..

Η υποδοχή των δασκάλων και της διευθύντριας ξεχωριστά θερμή. Ξεκινήσαμε στις 10.00πμ. και φτάσαμε απνευστί σχεδόν μέχρι τις 14.30μμ. Από την αρχή με παρακάλεσαν οι δύο δασκάλες της Γ΄ τάξης, με τις οποίες είχε συμφωνηθεί η συνεργασία, να δεχτώ και τα παιδιά της Β΄, που είχαν υποσχεθεί πως θα είναι πολύ ήσυχα και δε θα μας ενοχλήσουν καθόλου, αλλά ήθελαν πολύ να παρευρίσκονται γιατί είχαν διαβάσει το «Αν τ’ αγαπάς ξανάρχονται» και ήθελαν πολύ να γνωρίσουν τη συγγραφέα του. Φυσικά και δέχτηκα.

Όταν μπήκαμε στην αίθουσα των εκδηλώσεων ζήτησα ένα μικρόφωνο, αλλά με διαβεβαίωσαν πως δε θα χρειαστεί γιατί τα παιδιά θα είναι πολύ ήσυχα και το μικρόφωνο είναι πολύ «κρύο πράγμα». Αν και είχα αμφιβολίες δέχτηκα, έστω δοκιμαστικά στην αρχή, και αποδείχθηκε πως οι δασκάλες είχαν δίκιο. Εβδομήντα περίπου μικρά παιδιά κάθισαν τόσο ήσυχα και ήταν τόσο συγκεντρωμένα που ήταν πράγματι αξιοθαύμαστο.

Κάτω από τη σκηνή του θεάτρου είχαν φτιάξει ένα μεγάλο χαρτόνι με ζωγραφισμένους τους ήρωες όλων των παραμυθιών μου. Τα παι8διά ξεκιίνησαν να παρουσιάζουν από κάθε δουλειά που έγινε στις τάξεις ένα μικρό δείγμα. Πρώτα σηκώθηκαν δυο αγόρια που έδωσαν τη δική τους ερμηνεία στο ερώτημα «Τι θα πει δίνω φως στα όνειρά σου;» από το βιβλίο μου «Και τι θα πει σ’ αγαπάω;».

Μετά έβαλαν το cd του «Παραμυθιού της Μουσικής» και μια χορωδία παιδιών τραγούδησε το «Τραγούδι του Αλέξιου» που συμπεριλαμβάνεται στο Παραμύθι, ενώ δυο παιδιά έπαιξαν βιολί κι άλλα δύο κιθάρα.

Ύστερα διάβασαν μια παραμυθοσαλάτα από όλα μου τα βιβλία, μια εντελώς αναπάντεχη νέα ιστορία που έφτιαξαν που με εξέπληξε για την ποιότητα της φαντασίας της.

Ύστερα, επειδή τους άρεσε ο τρόπος που διαβάζω μέσα στον ψηφιακό δίσκο, μου ζήτησαν να τους διαβάσω το «Αν τ’ αγαπάς ξανάρχονται» και τους το διάβασα. Άκουγαν σα μαγεμένα.

Κατόπιν ξεκίνησε μια μεγάλη συζήτηση, από το τι τους άρεσε σε κάθε βιβλίο μέχρι γιατί γράφω παραμύθια, από πού έρχεται η έμπνευση και γιατί μπορεί ένας συγγραφέας κάποια στιγμή να αλλάξει εκδότη... 

 Στη συζήτηση μπήκαν και τα παιδιά της Δευτέρας και ήταν καίριες οι παρατηρήσεις τους.

Ήταν τόσο καλά τα παιδιά και τόσο ωραίο το κλίμα που υπήρχε στην αίθουσα, που στο τέλος -αν και ένιωθα αρκετά κουρασμένη-, ήθελα να τους κάνω ένα δώρο, κι έτσι τους αφηγήθηκα το καινούριο μου παραμύθι που δεν γνώριζαν, το «Κόκκινο Κορδόνι». Εκεί που είχαν αρχίσει λίγο να κουνιούνται και να θέλουν να σηκωθούν, ξανακάθισαν απολύτως ήσυχα, σαν να τα είχα αγγίξει μ’ ένα μαγικό ραβδί...

Όταν τελειώσαμε, υπέγραψα τα βιβλία που είχαν αγοράσει και είχαν μαζί τους. Οι δασκάλες μου είπαν πως οι γονείς εξ αρχής δεν είχαν καμιά διάθεση να αγοράσουν βιβλία κι έτσι αναγκάστηκαν να δανείσουν οι ίδιες τα δικά τους και να πάνε από χέρι σε χέρι. Η έκπληξη ήταν πως όχι μόνο άρχισαν να τα αγοράζουν, αλλά και να έρχονται στο σχολείο ενθουσιασμένοι και πολύ συγκινημένοι και να ομολογούν στις δασκάλες πόσο αγάπησαν αυτά τα βιβλία και πόσο τους συγκίνησαν.

Στην μια άκρη της αίθουσας, γονείς, δασκάλες και παιδιά είχαν φέρει ένα σωρό γλυκίσματα και πίτες, μπισκότα και τούρτες που μετά το τέλος της εκδήλωσης κεράστηκαν σε όλα τα παιδιά. Έτσι έκλεισε με τον καλύτερο τρόπο αυτό το πανηγύρι του βιβλίου, γιατί ήταν πράγματι ένα πανηγύρι!

Στο τέλος, με ξενάγησαν σε ό, τι είχαν φτιάξει και είχαν αναρτήσει στους τοίχους του διαδρόμου του σχολείου. Ταμπλό με σελιδοδείκτες, αφίσες δικής τους επινόησης των εξωφύλλων των βιβλίων μου, χάρτινα χριστουγεννιάτικα δέντρα γεμάτα καρτούλες όπου τα παιδιά είχαν γράψει τις δικές τους επιθυμίες με αφορμή το βιβλίο μου «Χάρτινα όνειρα», περιλήψεις εικονογραφημένες, το βιογραφικό μου, τη φωτογραφία μου κά. Μια από τις επαναλαμβανόμενες ευχές των παιδιών στις καρτούλες τους ήταν: να είναι καλά όλα τα παιδιά του κόσμου...

Η κατακλείδα ήταν το έκτακτο παράρτημα της εφημερίδας τους «Λογοτεχνικά Νέα» που μου χάρισαν, με κεντρικό τίτλο: «Χάρτινες περιπέτειες», όπου  ήταν όλη αφιερωμένη στα βιβλία μου, γεμάτη σκέψεις παιδιών πάνω σ’ αυτά. Καλογραμμένη, περιεκτική, πανέμορφη.

Αν και πρόκειται για μια από τις «φτωχές» συνοικίες της Δυτικής  Θεσσαλονίκης, που την γνωρίζω αρκετά καλά, έμεινα έκθαμβη από αυτό που έζησα.

Αποδείχθηκε περίτρανα πως το πρόγραμμα της Φιλαναγνωσίας μπορεί να αποτελέσει ένα γερό εφαλτήριο που μπορεί να εκτοξεύσει την αγάπη για το βιβλίο, όταν πέσει σε χέρια άξιων εκπαιδευτικών που πιστεύουν στη δύναμη του βιβλίου και εργάζονται με πείσμα, αγάπη και μέθοδο πάνω σ’ αυτό.

Στην Πολίχνη άναψε η φωτιά της Φιλαναγνωσίας και θεωρώ πως το παιχνίδι ήδη κερδήθηκε, όχι μόνο για τα παιδιά, αλλά και για τους γονείς τους.