Labels

Sunday, September 14, 2008

"Σταυρός, οδηγός τυφλών..."




Ο πόνος είναι σπόρος σπάνιος.
Σε έδαφος εύφορο
ανθοφορεί τουλίπα.



Tulipa clusiana.
Φωτογραφία:
Franck Le Driant

Ένα απο τα δυσκολότερα πράγματα που έχει να πραγματοποιήσει ο τυφλός, -κυρίως αυτός που δεν είναι εκ γενετής, αλλά τυφλώθηκε σε κάποια στιγμή της ζωής του- είναι να δεχθεί να κρατήσει το μπαστούνι που θα του εξασφαλίσει την αυτονομία των κινήσεών του. Μερικοί χρειάζονται χρόνια για να το αποφασίσουν, κάποιοι δεν το αποφασίζουν ποτέ. Προτιμούν να κινούνται μόνο εφόσον έχουν κάποιον συνοδό και εάν δεν βρεθεί συνοδός δεν βγαίνουν ποτέ έξω από τον τόπο της διαμονής τους.

Η ουσία αυτής της μεγάλης δυσκολίας έγκειται στο ότι ο τυφλός αν και εν μέρει έχει αποδεχθεί πως είναι τυφλός, δεν μπορεί να δεχθεί πως ο κόσμος θα τον αντιλαμβάνεται ως τέτοιον. Δεν θέλει οι άλλοι να καταλαβαίνουν πως είναι τυφλός. Ένας τυφλός με συνοδό συχνά μπορεί να εξαπατά το βλέμμα του άλλου. Αγκιστρωμένος μέσα στην εικόνα αυτή, αυτοπεριορίζεται και εγκλωβίζεται.

Ο τυφλός που θα δεχθεί να κρατήσει το μπαστούνι-οδηγό, δεν έχει μόνο αποδεχθεί πως είναι τυφλός, αλλά έχει προχωρήσει ένα βήμα παραπέρα: δεν τον ενδιαφέρει η γνώμη του κόσμου, αν θα τον φοβηθούν ή θα τον κατακρίνουν, αν θα τον οικτείρουν ή θα τον αποφύγουν, αν θα τον χλευάσουν ή θα βρεθούν σε αμηχανία. Θα διαβεί μονοπάτια που ποτέ δεν θα περπατήσει αυτός που στηρίζεται μόνο στους ανθρώπους. Έχει αναλάβει πλήρως τον εαυτό του και την αδυναμία του.

Περπατώντας τυφλός στους δρόμους του κόσμου, περπατάς στους δρόμους της καρδιάς σου, αργά, προσεχτικά, ψηλαφητά, ήσυχα. Περπατάς άφοβα ή και με φόβο που κάθε στιγμή αντιπαλεύεις, μέσα στην καρδιά του κόσμου, στις φλέβες και στους χτύπους της καρδιάς του, στην αναπνοή του μέσα κυκλοφορείς αθέατος από όσους βλέπουν και επαναπαύονται στη βεβαιότητα πως βλέπουν.

Περασμένα μεσάνυχτα Σαββάτου 13ης του Σεπτέμβρη. Καθισμένη στο μπαλκόνι ανάμεσα σε ένα γλαστράκι κίτρινα χρυσάνθεμα κι ένα μαβιά, που τώρα ανοίγουν δειλά δειλά τα μάτια τους στο φθινόπωρο, κάθομαι και γράφω. Ένα από τα τροπάρια του εσπερινού, παραμονής της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού, ξεκινούσε με τη φράση: "Σταυρός, οδηγός τυφλών..." Αναρωτιέμαι για την κυριολεξία ή την μεταφορά του τροπαρίου.

Η τυφλότητα θεωρείται η βαρύτερη από όλες τις αναπηρίες. Είναι αυτή που αποκλείει από τον πάσχοντα την θέα της ομορφιάς.
Αν το τροπάριο μιλά κυριολεκτικά, τότε ο Σταυρός ισούται με το μπαστούνι. Αυτό το ξύλο που σε γλιτώνει από τις κακοτοπιές, ανιχνεεύει τα εμπόδια που μπορεί να υπάρχουν στον δρόμο σου, σε προστατεύει από τους κινδύνους, σε οδηγεί με ασφάλεια στο ποθούμενο.

Αν μιλά μεταφορικά, δηλαδή για την πνευματική τυφλότητα, τότε όλα τα παραπάνω λειτουργούν στον νοητό πνευματικό κόσμο με αναλογίες αντίστοιχες του αισθητού και ρεαλιστικού. Ο Σταυρός δεν είναι πια ένα ξύλο, μία ράβδος χειροπιαστή, είναι ένα νοητό σημείο, ένα νοερό σύμβολο που διαγράφεις αενάως πάνω στο σώμα σου και στην ψυχή σου και σε οδηγεί στους δρόμους της καρδιάς του ίδιου του Εσταυρωμένου.

Συντετριμμένος παραδέχεσαι πως είσαι πνευματικά τυφλός. Όχι όμως ανήμπορος, αβοήθητος, απελπισμένος, ούτε βυθισμένος για πάντα στη θλίψη του Άδη που είναι σκοτάδι απόλυτο.
Ναι, είσαι τυφλός, αλλά ο Σταυρός σε οδηγεί στο Φως.
Εμπιστεύσου τον ψυχή μου ταλαίπωρη, γιατί μόνον αυτός γνωρίζει τον δρόμο προς την Ανάσταση. Το Φως της το Ανέσπερο.
Το Φως αυτό που μόνο ως τυφλός θα καταλάβεις την αξία του σε σχέση με όσους βλέπουν. Και από τη χάρη του θα πληρωθείς ολόκληρος, δίχως καμία αμφιβολία πως, όπως η τύφλωση είναι η βαρύτερη όλων των αναπηριών, η όραση του Φωτός είναι η απόλυτη χαρά.

12 comments:

  1. Εκείνοι που θα 'πρεπε να ντρέπονται είναι αυτοί που αντιμετωπίζουν με τέτοιο τρόπο τους τυφλούς και όλους όσους έχουν κάποια αναπηρία.
    Σε αυτούς ανήκει πολύ περισσότερο ο χαρακτηρισμός "τυφλός".

    Ναι όπως το λες. Είναι φάρος ο Σταυρός που οδηγεί στο Φως. Στο Φως το αληθινό

    ReplyDelete
  2. Καλέ μου Σοτ,
    φυσικά έχεις δίκιο σ' αυτό που γράφεις. Αν και ο στόχος αυτού του κειμένου δεν ήταν να μιλήσω για τους τυφλούς, θα πω αυτό που έλεγε ένας καθηγητής μου κάποτε: Η Ελλάδα δεν είναι για παιδιά, γέρους και ασθενείς. Η πραγματικότητα για τους ανάπηρους είναι πάρα πολύ σκληρή. Εγώ συμβαίνει να έχω στενότερη σχέση με τους τυφλούς και γνωρίζω καλύτερα τα δικά τους προβλήματα. Ακόμα και σε όσους κυκλοφορούν με το μπαστούνι, πόσες φορές πέφτουν πάνω τους αφηρημένοι άνθρωποι που βλέπουν, πόσες φορές βρίσκονται σε αδιέξοδο καθώς περπατούν αφού παράνομα και κάθετα πάνω στο πεζοδρόμιο υπάρχουν αυτοκίνητα, τι εκμετάλλευση έχουν στους χώρους που τους φιλοξενούν και ελάχιστη εκπαίδευση, πώς αντιμετωπίζονται και τι πενιχρά μέσα τους προσφέρονται όταν αποφασίζουν να ενταχθούν στα δημόσια εκπαιδευτικά ιδρύματα και πολλά πολλά άλλα.
    Ένα προβλημα που έχει κάποιος σ' αυτή τη χώρα μεγενθύνεται και πολλαπλασιάζεται από την έλλειψη υποδομών και εκπαίδευσης των 'υγειών', από κίνητρα ταπεινά όσων ασχολούνται μαζί τους. Όσοι καταφέρνουν να κάνουν κάτι στη ζωή τους και να την διαχειριστούν με θετικό τρόπο είναι ήρωες και τους βγάζω το καπέλο. Κάποτε όμως αυτή η χώρα πρέπει να αρχίσει να φτιάχνει και ανθρώπους, όχι μόνο ήρωες...

    ReplyDelete
  3. Ναι αναφερεσε και στο βιβλιο σου για τους τυφλους..
    Παντως το να εισαι πνευματικά τυφλός είναι το χειρότερο..και από αυτό πάσχουμε οι περισσότεροι.
    Ολοι αυτο το φως που λες ψαχνουμε, μακαρι καποτε να το βρουμε.

    ReplyDelete
  4. Τυφλός εκ γενετής πνευματικά δυσκολεύομαι να κατανοήσω την πνευματική μου τύφλωση και συνάμα να σηκώσω έστω και για λίγο το σταυρό κάποιου άλλου... Ευχή στον Εσταυρωμένο να μας δώσει μέρος της άπειρης αγάπης του-φως στην πνευματική τύφλωση- να ανασηκώσουμε λίγο τον προσωπικό σταυρό μας για να δούμε ότι υπάρχουν και άλλοι σταυροί γύρω μας...

    ReplyDelete
  5. Καλημέρα roadartist μου,
    δεν μπορώ να πω τίποτα άλλο παρά, πρώτα ο Θεός και με τη Χάρη του Θεού!

    ReplyDelete
  6. onisimos
    Έχουμε δεχθεί με την γέννησή μας ένα μεγάλο δώρο, το δώρο της βάφτισης κα γι' αυτό ελπίζουμε και γι' αυτό πιστεύουμε και γι' αυτό ίσως αντιλαμβανόμαστε κιόλας την τύφλωσή μας. Σ' ευχαριστώ που έγραψες έτσι. Με τον αγώνα μας και με τη Χάρη του Θεού που μας την δίνει απλόχερα λίγο λίγο θα τον βρίσκουμε τον δρόμο. Αν για κάτι είμαι βέβαιη ειναι πως ο Χριστός φροντίζει τους ασθενείς με τρόπο αξιοζήλευτο και μυστικό...

    ReplyDelete
  7. Ναι κι όταν δημιουργούνται κάποιες υποδομές φροντίζουμε να τις αχρηστεύουμε κλείνοντας ή καταστρέφοντας τους ειδικούς διαδρόμους στα πεζοδρόμια. Βέβαια φταίει και η κακή ενημέρωση γιατί η συντριπτική πλειοψηφία αγνοεί τη σκοπιμότητά τους.
    Θα μπορούσαν να προσφέρουν πολλύ περισσότερα οι "ήρωες" αυτοί, αν ο ηρωισμός τους δεν δεν αφιερωνόταν σχεδόν αποκλειστικά στην αντιμετώπιση τέτοιων προβλημάτων.

    ReplyDelete
  8. Απ΄το ταξίδι στην Φλόριντα σίγουρα δεν θα ξεχάσω την συμπεριφορά στα άτομα με αναπηρίες.
    Κυκλοφορούσαν παντού κι άνετα. Ολοι σέβονται τους ανάπηρους και τους δίνουν προτεραιότητα. Δεν τους λυπήθηκα λεπτό.
    Οι Αμερικάνοι έχουν ειδικές ράμπες ακόμα και για να μπορούν να μπαίνουν οι ανάπηροι στα roller coaster.
    Ιδιαίτερη εντύπωση μου έκανε στο Cape Canaveral που σε προβολή στα ΙΜΑΧ υπήρχαν τυφλοί!

    Μόνο εδω στην πατρίδα μας (με τον πληγωμένο της πολιτισμό, που αφού τον μοίρασε απ΄άκρη σ΄άκρη σ΄όλη τη γη, ξέμεινε, δεν φύλαξε λίγο για τον εαυτό της και τώρα υποφέρουμε...) δεν μπορούν να κυκλοφορήσουν όχι οι ανάπηροι ή οι τυφλοί, μα ούτε οι μαμάδες με τα μωρά τους στα καροτσάκια, ούτε τα παιδιά με τα ποδήλατά τους, ούτε οι πεζοί...

    Είναι όλα τόσο στραβά πια. Από που να αρχίσεις....

    Προχθές είχα αστυνομικό μπροστά μου που κόμπαζε πως επειδή είναι αστυνομικός είναι υπεράνω νόμου και δεν έχει ούτε πινακίδες στο αυτοκίνητό του....

    Αχ όσο ζω, ελπίζω μα όσο ελπίζω, απελπίζομαι καλή μου...

    Φιλιά

    ReplyDelete
  9. ωραία εικόνα αυτή με τη συντριβή και τον άδη

    ReplyDelete
  10. Τελευταία, βρίσκομαι στο στάδιο που αργά ανακαλύπτω τα (πνευματικά) σκοτάδια μου.... στο στάδιο που ενώ με λέξεις κι αφορισμούς έχω ξορκίσει και διαχωρίσει το «καλό» από το «κακό», ανακαλύπτω ότι όλο τούτο συμβαίνει μόνο στη νοητική σφαίρα: Στη διαπίστωση! Όπως μια άσκηση μαθηματικών που την έβγαλες πέρα!
    Γιατί, αραιά και πού, μού δωρίζεται να οσφραίνομαι (με ένα είδος ψυχικής όσφρησης), και να «βλέπω» τις καλές ή κακές μύχιες προθέσεις μου.... τις κεκοσμημένες δικαιολογίες μέσα απ’ τις οποίες έχω κατατάξει πράξεις και σκέψεις μου...
    δεν ξέρω πότε θα ξεκινήσει η κάθαρσή μου από αυτές....
    δεν ξέρω πότε ο εγωισμός μου θα επιτρέψει να πάρω ανδρεία απόφαση για πραγματική, βαθιά μετά-νοια.
    Και βέβαια, μη νομίσετε ότι έχω πράξεις βαριές.... κανείς δε μου χει χρεώσει κάποιο μεγάλο κακό μέχρι τώρα.... αλλά και μια σκέψη μου του τύπου «εμ, του χρειαζότανε κι αυτουνού να το πάθει για να καταλάβει», είναι ώρες, που γίνεται θανατηφόρα....
    Συχώρα με για την πολυλογία, αλλά με ενέπνευσες....
    Σου αφιερώνω τούτη τη -σχετική με το θέμα σου- εγγραφή μου...
    http://anatash.pblogs.gr/2008/09/proswpikh-empeiria-zwntanhs-zwhs-apo-to-panymnhto-xylo-toy-stayr.html
    ΝΑ ΣΑΙ ΠΑΝΤΑ ΚΑΛΑ!

    ReplyDelete
  11. Sot, την καλημέρα μου όλη!

    Αλεξάνδρα μου, δεν εντυπωσιάζομαι καθόλου. Όταν έχεις κάνει κάποια ταξίδια στο εξωτερικό καταλαβαίνεις πως όπως το έλεγε ευστοχότατα ο Χάρυ Κλιν, είμαστε η μόνη τριτοκοσμική χώρα με λευκούς κατοίκους. Εγώ στην αρχή απορούσα η ηλίθια, πως γίνεται και έχουν τόσους πολλούς ανάπηρους στη Γαλλία και στην Ιταλία, μέχρι να καταλάβω πως δεν έχουν περισσότερους βέβαια, απλά εκεί μπορούν και κυκλοφρούν άνετα οι άνθρωποι.
    Δεν θα ξεχάσω στο Παρίσι, όπου είδα το καλοκαίρι στην Σανζ Ελιζέ, να κλείνουν οι πόρτες με φύλακα του IKKS, μοδάτο και πρώτο κατάστημα ρούχων για να κυκλοφορεί με άνεση και να δοκιμάζει ρούχα μια μαύρη σε καρότσι.
    Είμαστε αγριάνθρωποι και απολίτιστοι και όλα τα στερητικά 'α' μας αξίζουν. Ίσως γι' αυτό να είμαστε και η χώρα που παράγει κυρίως... ποιητές...
    Φιλιά και σ' ευχαριστώ.

    ReplyDelete
  12. Kyziko, σ' ευχαριστώ και σε καλημερίζω!

    Σοφία Κου...
    είναι πολύτιμα αυτά που γράφεις και δεν είναι πολυλογίες. Κανείς δεν ξέρει πότε θα αποβάλλει τα πάθη του και αν έρχεται κάποια στιγμή γι' αυτό στη ζωή του ανθρώπου.
    Σίγουρα είναι θέμα αγώνα, πάλης σκληρής. Γιατί, αν κάτι παρατηρώ τελευταία, είναι ανθρώπους που πηγαίνοντας στον ψυχαναλυτή νομίζουν πως ανακαλύπτοντας τον εαυτό τους, θα ελευθερωθούν από τις πληγές και πάθη τους. Δεν γίνεται όμως αυτό. Δεν αρκεί η εντόπιση των προβλημάτων μας, ούτε η ενδόμυχη παρακολούθηση του εαυτού μας. Δεν αρκεί -γενικώς- ο εαυτός μας, ούτε οι θεωρίες του. Ο αγώνας μας είναι και νοητός και πρακτικός. Στα μικρά και στα μεγάλα. Και προσωπικά πιστεύω πως τίποτα δεν μπορούμε να καταφέρουμε μόνοι μας. Ζητούμε την βοήθεια του Χριστού, της Παναγίας και των αγίων μας. Δεν είναι απλά το ζητούμενο να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι. Το να σπάσει ο ατομισμός μας και να αποδεχθούμε τον άλλον, δεν είναι θεωρητικό σχήμα, ούτε ατομική κατάκτηση. Οπότε, ας το ζητούμε από τον Δωρητή της ζωής και κάτι θα γίνει, λέω...

    ReplyDelete

Σχόλια