Labels

Tuesday, October 29, 2013

Το νόημα που ’χει κάτι απ’ τη γιορτή




Για μια ακόμη φορά στο δωμάτιο της μνήμης μας ξεγλιστρά μία γιορτή εθνική και θρησκευτική που την πανηγύρισε ένα έθνος, μια χώρα ολόκληρη. Αν κάθε μέρα οφείλει στον εαυτό της να είναι μια γιορτή, ένα ευχαριστιακό πανηγύρι ύπαρξης, υπάρχουν ωστόσο, μέρες διάσπαρτες μέσα στο χρόνο που υπερίπτανται ως κορυφαίες στιγμές της καθημερινόητας που συχνά κάτω απ’ το βαρύ ζυγό της μας κάνει να λησμονούμε την αβάσταχτη χαρά του να ζεις ακόμα και εν μέσω θλίψεων. Αν η ζωή μας παρομοιασθεί μ’ ένα καρδιογράφημα, οι γιορτές είναι οι κορυφώσεις του, τα πετάγματά του, οι εκτοξεύσεις των παλμών που αποδεικνύουν πως ο οργανισμός είναι ζωντανός. Τι θα ήταν η ζωή μας χωρίς τις γιορτές; Ένα καρδιογράφημα ίσιο, γραμμή αδιάφορη σε οριζόντιο επίπεδο, γραμμή άψυχη, νεκρή.

Μπορούμε να αμφισβητούμε τον τρόπο τον εορτασμών, τις μεθόδους, την εκτέλεσή τους. Έχουμε κάθε δικαίωμα να αποζητούμε τον ουσιαστικότερο εορτασμό και να μην συγκατανέβουμε στο επιφανειακό, το ηχηρό, το δήθεν. Μπορούμε ακόμα και να προβληματιζόμαστε γύρω από τις δαπάνες ενός εορτασμού, να τον προσαρμόζουμε στα μέτρα μας, -που κατέβηκαν πολύ χαμηλά. Αυτό που δεν μπορούμε όμως να κάνουμε σε καμία περίπτωση, είναι να πάψουμε να γιορτάζουμε. Μια ζωή χωρίς Κυριακκές, χωρίς Χριστούγεννα και Πάσχα, χωρίς εθνικές επετείους, είναι μια άδεια ζωή. Είναι μια ζωή χωρίς προσδοκίες, χωρίς ελπίδα και χωρίς μνήμη. Είναι μια ζωή στην οποία, όχι μόνον η καθημερινότητα θα καταλάβει ασήκωτο βάρος που θα μας πλακώσει και δε θα ανασαίνουμε, αλλά και θα αφαιρέσει από μέσα μας ένα εξαιρετικά λεπτό νήμα που δίνει νόημα στην ύπαρξή μας. Το νήμα που ενώνει το χρόνο στις τρεις του διαστάσεις, ενώνει τον άνθρωπο στο πέρασμα των αιώνων, ενώνει όλους τους ζωντανούς μεταξύ τους και με τους νεκρούς. Αν κόψουμε αυτό το νήμα, η ζωή μετατρέπεται σε κάτεργο και ο άνθρωπος σε εργαλείο. Είναι η γιορτή, εθνική ή θρησκευτική, που μας θυμίζει για ποιο λόγο ζούμε, πού μπορούμε να φτάσουμε, σε τι στοχεύουμε και σε τι ελπίζουμε. Φωτεινό αστέρι μέσα στη νύχτα της ζωής μας είναι, που κατεβαίνει χαμηλά κι εμείς τεντώνουμε τα χέρια να το αγγίξουμε και το καταφέρνουμε, το πιάνουμε, το αγκαλιάζουμε και φωτιζόμαστε και πλουτίζουμε και παίρνουμε θάρρος και παρηγοριά. Ενωνόμαστε στο κοινό της τραπέζι και συνεορτάζουμε και πανηγυρίζουμε ένα σώμα, μια ψυχή, εχθροί και φίλοι. Καμιά γιορτή δεν είναι ατομική, ούτε καν η ονομαστική μας. Αν δε συνεορτάσουμε δεν έχει κανένα νόημα ούτε το όνομά μας, κι ας δίνει καθένας το προσωπικό του νόημα σε κάθε γιορτή.
“Βίος ανέορτος, μακρά οδός απανδόχευτος”, έλεγαν οι σοφοί πρόγονοί μας. Βγες και περπάτα σαράντα, πενήντα, εβδομήντα χρόνια χωρίς να συναντήσεις ένα πανδοχείο, κι ύστερα έλα να μου πεις να τα καταργήσουμε όλα. Θα σε φάει το αγιάζι βρε ψυχή μου, θα σε πλακώσει το χιόνι, θα σε κάψει το λιοπύρι.
Ναι, η γιορτή είναι το πανδοχείο της ζωής μας. Μας ξεκουράζει, μας θωπεύει, μας θρέφει, μας γνωρίζει, μας δίνει όνειρα που θα κάνουν το αύριο καλύτερο. Πάλι θα ξημερώσει καθημερινή, πάλι το δρόμο που πορευόμαστε θα πάρουμε, αλλά αυτός τώρα θα είναι φωτισμένος απ’ αυτό άσβηστο αστεράκι της γιορτής κι η καρδιά μας αλλιώς θα τον περπατήσει, γιατί θα ’χει ξαναβρεί για μια ακόμη φορά αυτό το κάτι που ’χει νόημα, αλλά και γιατί θα έχει μαζί της αχώριστους συνοδοιπόρους όλους όσους θυμήθηκε χθες, τίμησε, ονόμασε. Όλους όσους για μια ακόμη φορά της έδωσαν ένα παράδειγμα υψηλό, ανδρείο, ευλαβικό. Κάτι πολύ περισσότερο απ’ το “ζούμε για να δουλεύουμε και να τρώμε”. Γιατί όλα αυτά έχουν αξία μόνο για ν’ ανέβουμε λίγο ψηλότερα, εκεί, στο φωτεινό αστέρι της γιορτής μας. Γιατί ζούμε για να γιορτάζουμε. Μαζί. 



4 comments:

  1. Βασιλική, πολύ ωραίο--το διέσπειρα όπου μπορούσα.

    ReplyDelete
    Replies
    1. Σ' ευχαριστώ! Βοήθειά μας ο Πολιούχος μας!

      Delete
  2. Πολύ αληθινό! Υπέροχα γραμμένο! Μπράβο!

    ReplyDelete

Σχόλια