Labels

Monday, June 30, 2014

Σύναξη των αγίων ενδόξων και πανευφήμων Αποστόλων



Την ημέρα αυτή η Εκκλησία εορτάζει με ξεχωριστή λαμπρότητα τη Σύναξη των Δώδεκα Αποστόλων.Βεβαίως υπάρχουν και οι μνήμές τους σε διάφορες ημερομηνίες του λειτουργικού έτους, αλλά με αυτό το συλλογικό εορτασμό τιμάται σύμπασα η χορεία των μεγάλων αυτών ανδρών, οι οποίοι ως συνεχιστές του σωτηριώδους έργου του Κυρίου επί της γης, έστρεψαν το ρου της ιστορίας και άλλαξαν κυριολεκτικά τη μορφή του κόσμου. Χάρη στον ιδικό τους αγώνα, τις αφάνταστες προσωπικές τους θυσίες, τη μαρτυρία και το μαρτύριό τους εθεμελιώθηκε η Εκκλησία στον κόσμο.

Η λέξη «Απόστολος» σημαίνει τον απεσταλμένο. Εν προκειμένω Απόστολοι ονομάσθηκαν οι εκλεγμένοι και καλεσμένοι από τον Κύριο Μαθητές Του να συνεχίσουν το σωστικό Του έργο, μετά την εις τους ουρανούς Ανάληψή Του.

Επίσης, σύμφωνα με την χαρακτηριστική Του προτροπή έγιναν οι μάρτυρες της Αναστάσεώς Του «έως εσχάτου της γης».

Η εκλογή και η κλήση των Αποστόλων, οι οποίοι ως την Πεντηκοστή καλούνταν Μαθητές, έγινε αμέσως με την αρχή της δημόσιας δράσεως του Κυρίου, στη Γαλιλαία. Ευθύς μετάτη Βάπτισή Του κατευθύνθηκε στις όχθες της λίμνης Γενησαρέτ, όπου απευθύνθηκε στους εκεί αλιείς, στους οποίου είπε: «δεύτε οπίσω μου και ποιήσω υμάς αλιείς ανθρώπων». 
Αυτοί «ευθέως αφέντες τα δίκτυα ηκολούθησαν αυτώ».
Άλλοι, «αφέντες τον πατέρα αυτών Ζεβεδαίον εν τω πλοίω μετά των μισθωτών, απήλθον οπίσω αυτού».

Οι μαθητές ορίσθηκαν από τον Κύριο σε τρεις κύκλους ήτοι: το στενό κύκλο των Δώδεκα, τον ευρύτερο κύκλο των Εβδομήκοντα και τον ευρύτατο κύκλο των πολυπληθών φίλων 
Του. Μεγαλύτερη σημασία είχε ο κύκλος των Δώδεκα.
Αυτοί ευρίσκονταν πλησίον Του και σ’ αυτούς αποκάλυψε τα μυστήρια του Θεού. Αυτοί είχαν την ευλογία και τη δόξα να ορισθούν ως οι κατ’ εξοχήν συνεχιστές του έργου Του, διότι μόνο σε αυτούς είπε: «Ἐγώ ἐξελεξάμην ὑμᾶς, καί ἔθηκα ὑμᾶς, ἴνα ὑμεῖς ὑπάγητε καί καρπόν φέρητε, καί ὁ καρπός 
ἠμῶν μένη».

Μετά τήν Ἀνάσταση τούς κατέστησε ἐπίσημα διαδόχους καί συνεχιστές τοῦ ἔργου Του: «καθώς ἀπέσταλκε μέ ὁ Πατήρ, καγῶ πέμπω ὑμᾶς.
Καί τοῦτο εἰπῶν ἐνεφύσησε καί λέγει αὐτοῖς· λάβετε Πνεῦμα Ἅγιον, ἄν τινῶν ἀφῆτε τάς ἁμαρτίας, ἀφίενται αὐτοῖς, ἄν τινῶν κρατῆτε, κεκράτηνται». Ἐπίσης στό ὅρος τῆς Γαλιλαίας, ὅπου εἶχαν συναχθεῖ οἱ ἕνδεκα μαθητές, λίγο πρίν τήν Ἀνάληψη, τούς εἶπε:«Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τά ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτούς εἰς τό ὄνομα τοῦ Πατρός, τοῦ Υἱοῦ καί τοῦ 
Ἁγίου Πνεύματος, διδάσκοντες αὐτούς τηρεῖν πάντα ὅσα ἐνετειλάμην ὑμίν».

Ως προς την εκλογή των Αγίων Αποστόλων είναι χαρακτηριστικοί οι λόγοι του Αποστόλου Παύλου:
«Ἐπειδή γάρ ἐν τή σοφία τοῦ Θεοῦ οὐκ ἔγνω ὁ κόσμος διά τῆς σοφίας τόν Θεόν… τά μωρά του κόσμου ἐξελέξατο ὁ Θεός, ἴνα τούς σοφούς καταισχύνη τά ἰσχυρά, καί τά ἀγενῆ του κόσμου καί τά ἐξουθενημένα ἐξελέξατο ὁ Θεός, καί τά μή ὄντα, ἴνα τά  ὄντα καταργήση, ὅπως μή καυχήσηται πάσα σάρξ ἐνώπιόν του Θεοῦ»Το έργο των Αγίων Αποστόλων συνεχίσθηκε και συνεχίζεται δια των διαδόχων αυτών. Αυτή η αδιάκοπη διαδοχή συνεχίζεται έως σήμερα και χαρακτηρίζεται ως αδιάκοπη διαδοχή προσώπων και πίστεως και γι’ αυτό ονομάζεται η Εκκλησία μας Αποστολική.


Οι Άγιοι Δώδεκα Απόστολοι είναι:
ο Απόστολος Πέτρος († 29 Ιουνίου),
ο Απόστολος Ανδρέας († 30 Νοεμβρίου),
ο Απόστολος Ιάκωβος ο του Ζεβεδαίου († 30 Απριλίου),
ο  Απόστολος Ιάκωβος ο του Αλφαίου († 9 Οκτωβρίου),
ο Ευαγγελιστής Ιωάννης († 24 Σεπτεμβρίου),
ο Απόστολος Φίλιππος († 14 Νοεμβρίου),
ο Απόστολος Βαρθολομαίος († 11
Ιουνίου),
ο Απόστολος Θωμάς († 6 Οκτωβρίου),
ο Ευαγγελιστής Ματθαίος († 16 Νοεμβρίου),
ο Απόστολος Ιούδας († 19 Ιουνίου),
ο Απόστολος Ματθίας († 9 Αυγούστου), ο
Απόστολος Σίμων ο Ζηλωτής († 10 Μαΐου).

Στίχος
Τιμῶ θεόπτας δώδεκα Χριστοῦ φίλους,
Ἥρωας ἄνδρας καὶ θεοὺς τολμῶ λέγειν.
Δώδεκα εὐκλεέας τριακοστῇ ἀγείρει μύστας.
Ἀπολυτίκιον Ἦχος γ’.
Ἀπόστολοι Ἅγιοι, πρεσβεύσατε τῷ ἐλεήμονι Θεῷ ,
ἵνα πταισμάτων ἄφεσιν, παράσχῃ ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν


Καλή βδομάδα!






Εμμανουήλ Παππάς - Μάιος 2014

Sunday, June 29, 2014

Των αγίων ενδόξων πανευφήμων αποστόλων και πρωτοκορυφαίων Πέτρου και Παύλου - Αρχιμανδρίτη Ανανία Κουστένη


"... Στα 258 μ.Χ., ο πάπας της Ρώμης, Σίξτος ο Β΄, ο Αθηναίος,  -οι πρώτοι πάπες ήταν από την Αθήνα, ήταν ορθόδοξοι  οι παπες, το Σχίσμα έγινε αργότερα, δυστυχώς-, επήρε τα λείψανα των πρωτοκορυφαίων αποστόλων Πέτρου και Παύλου απο τις Κατακόμβες και τα μετέφερε, τα μετεκόμισε, στην κρύπτη του αγίου Σεβαστιανού. Μεγάλος άγιος. [...] Κι ήταν 29 Ιουνίου. Έγινε μεγάλη πανήγυρις στη Ρώμη. Κι από τότε καθιερώθη να εορτάζεται η Σύναξη, η μετακομιδή των λειψάνων των αγίων πρωτοκορυφαιων αποστόλων Πέτρου και Παύλου στις 29 Ιουνίου. Κι έμεινε αυτή η εορτή, διεδόθη και στην Ανατολή, όπως λέει ο όσιος Θεοφάνης ο Χρονγράφος, και εορτάζεται μέχρι σήμερα και μέχρι τη συντέλεια του αιώνος. [...]

Ετούτοι δω οι άγιοι δεν γιορτάζουν χωριστά. Δεν έχει μείνει η μέρα που εμαρτύρησαν. Το έτος το ξέρομε. Το 66 ο ένας, ο Πέτρος, το 68 ο άλλος, ο Παύλος, επι Νέρωνος. Γι' αυτό είναι μοναδική η εορτή τους. Και μεγάλη η μνήμη τους. [...]
Οι άγιοι απόστλοι Πέτρος και Παύλος είναι οι κορυφές. Κι εμείς δεν είμαστε ικανοί να τους τιμήσουμε, από την ώρα που ο Χριστός τον Πέτρο τον ονόμασε πέτρα της πίστεως. Ήταν τόσο σταθερός στην πίστη, τόσο ανδρείος, τόσο ομολογητής, τόσο γενναίος, τόσο εκφραστικός, που μέσα στους αποστόλους ήταν ο πρώτος στην πίστη. Γι' αυτό εκλήθη πρωτοκορυφαίος, αλλά και πέτρα της πίστεως. Κι όταν λιγοστεύει κι η δική μας πιστη, ας τρέχομε κι ας πέφτομε νοερά στα πόδια του αποστόλου Πέτρου και να τον παρακαλούμε να μας προσθέτει πίστη, να μας αυξάνει την πίστη και να μας βοηθαει.


Τον δε απόστολο Παύλο ονόμασε ο ίδιος ο Κύριος, αφού τον κάλεσε ο Χριστός μετά την Ανάληψή Του, εξ ουρανού τον ονόμασε σκεύος εκλογής. Δηλαδή, εκλεκτό Του. Άνθρωπο δικό Του και κατάδικό Του. Δοχείο διαλεχτό, επί λέξει. Να βαστάξει το Όνομά Του ενώπιον εθνών, εθνικών, δηλαδή, και βασιλέων. Και το 'κανε.



Ο Πέτρος ήταν θεόφτωχος. Απ' τη Βηθσαϊδά της Γαλιλαίας. Ψαράς το επάγγελμα. Έγγαμς. Πήρε την κόρη τού αγίου Βαρνάβα Αριστοβούλου. Ο Βαρνάβας ήταν Κύπριος, εκ καταγωγής Εβραϊκής, φυσικά. Απέκτησε και παιδιά και κάποια περιουσία, καθώς παντρεύτηκε. Όταν κλείστηκε στη φυλακή ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος, πέρασε ο Χριστός από τη Γαλιλαία, από τη λίμνη της Γεννισαρέτ, και παρέλαβε και τον Πέτρο και τον Ανδρέα, για το αποστολικό αξίωμα. Και τότε τον ονόμασε από Σίμωνα, Πέτρο, ένεκα της πίστεώς του. Και τον ακολούθησε πιστά ο απόστολος Πέτρος τον Κύριο.



Ήταν και στην Πεντηκοστή, έλαβε το Πνεύμα το Άγιο, εκήρυξε πρώτος στην Ιερουσαλήμ, την ίδια την ημέρα της Πεντηκοστής, με σθένος και Πνεύμα Άγιο, κι έφερε στην Εκκλησία τους πρώτους τρεις χιλιαδες χριστιανούς, περίπου. Κι ύστερα εκήρυξε και στη Σαμάρεια και στην Αντιόχεια και στον Πόντο και στην Καππαδοκία και στη Βιθυνία και στη Γαλατία και στη Μικρά Ασία, κατέληξε στη Ρώμη, εκεί νίκησε ένα φοβερό μάγο, που το 'παιζε για Θεός, τον κατήγγειλαν στον Νέρωνα οι ειδωλολάτρες και ο Νέρων τον εσταύρωσε ανάποδα. Το ζήτησε ο Πέτρος. Κι είπε: "Χριστέ μου, εσταυρώθης κι Εσύ, Σ' ευχαριστώ που σταυρώνομαι κι εγώ. Αλλά θέλω να με σταυρώσουν ανάποδα, να Σε βλέπω προς τ' απάνω, Εσένα. Δεν είμαι άξος να λάβω την ίδια σταύρωση. Εγώ είμαι αμαρτωλός, Κύριε". Και ο Πέτρος ήτο γενναίος, όπως όλοι οι Γαλιλαίοι. [...] Συγχωρούσε εύκολα εκείνους που μετανιώνουν. Γιατί πολλές φορές την είχε πατήσει κι αυτός. Ήταν δε και ευμετάβολος. Αυτό εμένα μ' αρέσει καλύτερα. Αναιρούσε εύκολα τη γνώμη του και αυτό το βλέπουμε στο Μυστικό Δείπνο. Του 'πε ο Χριστός να του πλύνει τα πόδια κι εκείνος είπε: "Εμένα τα πόδια; Ποτέ!" 13 κεφάλαιο του ευαγγελιστού Ιωάννου. Κι όταν του ειπε ο Ιησούς; "Αν δεν πλυνω τα πόδια σου, δεν σε ξέρω" "Ε, τότε", λέει, "όχι μόνο τα πόδια, και τα χέρια, αλλά και την κεφαλή κι όλο μου το σώμα." Είδατε; Κάνε με κι ένα μπάνιο! Ο ίδιος ο Πέτρος που έλεγε "Ποτέ!! Εγώ ποτέ!", μετά τι έλεγε; Ακριβώς το αντίθετο. Γιατί; Δεν το κάνοουμε όλοι; Γι' αυτό τον Πέτρο τον αγαπούνε οι περισσότεροι των ανθρώπων και των χριστιανών. Βεβαίως! [...]



Κι ο Παύλος ήταν Εβραίος, αμιγής Εβραίος, εκ φυλής Βενιαμίν. Κατά νόμον Φαρισαίος. Ακολουθούσε την αίρεση των Φαρισαίων. Που 'ταν συντηρητικοί. Και στα χρόνια του Χριστού έγιναν τυπολάτρες και δεν τους ήθελε κανένας. Αγαπούσε και λάτρευε το Μωσαϊκό νόμο ο Παύλος ο μέγας. Γι' αυτό και δε δέχτηκε τη διαδασκαλία του Χριστού, γιατί πίστευε πως ο Ιησους είναι μια αίρεσις ιουδαϊκή, που αντιτίθετο στη θρησκεία των πατέρων. Γι' αυτό και πολέμησε το Χριστό μας με όλα τα μέσα. Και πορθούσε και εκπορθούσε την Εκκλησία. Αλλά στο βάθος όμως είχε άπειρη καλοσύνη και Θεϊκή φλόγα. Αυτό είν' ο Χριστός. Ήταν και στο λιθοβοσισμό του Στεφάνου, κι όταν πήγαινε στη Δαμασκό να φέρει δεμένουος στην Ιερουσαλήμ τους χριστιανούς, τον έπιασε ο Κύριος στο δίχτυ του. Τον φώτισε. Και τον έστειλε στη Δαμασκό, στον αρχαίο μαθητή, τον απόστολο Ανανία, να κατηχηθεί και να βαπτιστεί.



Κι από κει και πέρα, ο απόστολος Παύλος, όπως λέει ωραία το Συναξάριο το λιτό, έτρεξε όλη τη γη. Τη γνωστή οικουμένη. Και εκήρυξε το ευαγγέλιο, όσο κανείς άλλος. Αφού απέβη υπέρ λίαν απόστολος. Κι αφού ο μέγας εξηγητής των Επιστολών του Θείος Χρυσόστομος, λέει: "Ουδείς Παύλου ίσος" "Ουδείς Παύλου ίσος!" Έκαμε τόσο μέγα έργο. Και είναι και ο δικός μας απόστολος εδώ, που ίδρυσε την Αποστολική Εκκλησία των Αθηνών, μεταξύ των άλλων. [...]



Κι έτσι, λοιπόν, κατέληξε στη Ρώμη και απεκεφασλίσθη, ως Ρωμαίος πολίτης, με ξίφος. Και πέταξε στον ουρανό ο μέγας απόστολος Παύλος, που 'χε ψυχή και καρδιά μεγαλύτερη από τον ουρανό και πίστη βαθύτερη κι απ' τη θάλασσα, όπως λέει ο Χρυσορρήμων. Ας έχουμε την ευχή του. 


Θερινό Συναξάρι, τόμος Α΄, Αρχιμανδρίτη Ανανία Κουστένη, εκδ. Ακτή, Λευκωσία




Friday, June 27, 2014

Τα μικρότερα παραμύθια μου για σένα - 2η Δεκάδαα

Hundertwasser

Αφού σου άρεσαν τα παραμύθια-δαχτυλιδια των ποδιών, -κι είναι αλήθεια πως πολύ σου ταίριαξαν έτσι όπως χαρίτωσαν το παιδικό σου βήμα-, σου πλέκω τώρα άλλα τόσα για των χεριών τα δάχτυλα, όπως σου υποσχέθηκα. Όλα αυτά κι άλλα τόσα μπορώ να κάνω για σένα, αφού ό,τι μου ζητάς υπηρετεί εσένα και την ομορφιά σου. Εξάλλου σ' εσένα και την ομορφιά σου τάχτηκα από τότε που γεννήθηκα και έβαλα όρκο να μην αλλαξοπιστήσω ό,τι κι αν γίνει. Μ' αυτά τα παραμύθια-δαχτυλίδια των χεριών θα μπορέσεις να ψηλαφίσεις το σώμα του ανέμου και να στήσεις αφτί το μουρμουρητό της θάλασσας να νιώσεις. Μη ξαφνιαστείς που όσοι θα σε συναντούν θα 'χουν να λένε πως βασιλιά απάντησαν στο δρόμο τους.


1ο παραμύθι: του Ουρανού

Όταν ολοκληρώθηκε το πλάσιμο της γης, φάνηκε γυμνή και απροστάτευτη στα μάτια του Θεού. Έτσι για να την στολίσει κομμάτι, αλλά και να την προστατέψει από τα βλέμματα των άλλων πλανητών που πολύ ζήλεψαν την ξεχωριστή ομορφιά της, ύφανε ένα διάφανο αεράτο φόρεμα που το ονόμασε Ουρανό και της το φόρεσε. Ίσα που τέλειωσε το έργο του και στάθηκε για να το καμρώσει, έκπληκτος αντίκρυσε στον Ουρανό το πρόσωπό του το αόρατο σαν σε καθρέφτη και τόσο ενθουσιάστηκε με την εικόνα του που αποφάσισε να τον κάνει κατοικία. Η γη απ' την πολλή χαρά της άρχισε να κάνει πιρουέτες, ενώ οι άλλοι πλαντήτες τόσο πολύ έσκασαν από το κακό τους που ακόμα δεν μπορούν να το χωνέψουν.
 
2ο παραμύθι: της Ευγνωμοσύνης.


Η Ευγνωμοσύνη ήταν η μονάκριβη θυγατέρα δυο σπουδαίων αρχόντων, του Ταπεινού και της Γενναιοδωρίας. Έβγαινε απ' το σπίτι και ξεχνούσε να γυρίσει. Έπαιρνε τους δρόμους περπατώντας ήσυχα για να προλαβαίνει όλα να τα βλέπει, να τ' ακούει και να τα χαϊδεύει, πάντα μ' ένα χαμόγελο στα χείλη και τα χέρια ορθάνοιχτα. Όλοι απορούσαν που αυτό το πλάσμα μπορούσε και χαιρόταν το παραμικρό. Αυτή ποτέ δεν ένιωσε πως ξεπορτίζει γιατί ένιωθε σπίτι της κι αρχοντικό της όλον τον κόσμο. Κι οι γονείς της όμως ποτέ τους δεν τη μάλωσαν όσο κι αν ξεμάκραινε, γιατί γνώριζαν καλά πως όπου κι αν τραβάει τους κουβλά μες στην καρδιά της. Όποιος τη γνώριζε πολύ την αγαπούσε και άθελά του την ακολουθούσε εγκαταλείποντας το βαρυφορτωμένο γκρίνιες και παράπονα δισάκι του. Πώς να μην την αγαπήσει κι ο Ουρανός και να μην την κάνει φωλιά να ξαποσταίνουν τ' άστρα, τα πουλιά κι οι άγγελοί του;
 
3ο παραμύθι: του Θανάτου



Στην αρχή ο Θάνατος ήταν ο φθονερός αντίζηλος της Ζωής. Είχε δυο πόδια, δυο φτερά κι ένα κεφάλι δύσμορφο σαν τέρας. Τόσο πολύ ζήλευε την ομορφιά, το γέλιο κι όλη τη χάρη της Ζωής που κάποτε κατάφερε με τέχνασμα γεμάτο πονηριά να την παγιδέψει και να τη φυλακίσει στα σκοτάδια του. Μόλις όμως ησύχασε από δαύτη κι επιτέλους κάθησε για να χαρεί τη νίκη του, σχίστηκε ο ουρανός, σχίστηκαν και τα καταχθόνια από φοβερό σεισμό. Εκείνος ο ταλαίπωρος τραυματίστηκε ανεπανόρθωτα μέσα σ' όλη τούτη την αντάρα και βρέθηκε μετέωρος στον αέρα να μην ξέρει πού να πάει να κρυφτεί. Η Ζωή, απ' την άλλη, ξεπετάχτηκκε μέσα απ' το λάκκο ομορφότερη από ποτέ κρατώντας στο ένα χέρι της το ένα πόδι του και στ' άλλο της το ένα του φτερό. Έτσι αυτός έμεινε διπλά ανάπηρος, ενώ η Ζωή έγινε δυο φορές πιο δυνατή. Μπορεί ευκολότερα να περπατά στο χώμα κι ακόμα ευκολότερα να πετάει ψηλά. Γι' αυτό και λέγαν οι παλιοί: στη νίκη σου ποτέ μην ξαποσταινεις, μα και στη συμφορά ποτέ μην απελπίζεσαι.

4ο παραμύθι: των Δέντρων.

Όταν κάποτε ο νους των ανθρώπων αψήλωσε πολύ κι έπαψαν να πιστεύουνε στα παραμύθια, εκείνα από τη λύπη τους μεταμορφώθηκαν σε δέντρα σιωπηλά. Σταμάτησαν να ταξιδεύουν όπως πρώτα, ρίζωσαν σ' έναν τόπο και σφράγισαν μέσα τους όλα τους τα μυστικά. Από τότε στις ρίζες τους κοιμούνται οι μαρμαρωμένοι βασιλιάδες, στις φλέβες τους γοργόνες τραγουδούν και τα φύλλα τους, που άλλοτε πρασινίζουν κι άλλοτε μαραίνονται και πέφτουν μοιάζοντας νεκρά, γέμισαν νεράιδες τρισχαριτωμένες που δεν τους ήταν μπορετό να μένουν κλειδωμένες σ' ένα μέρος κι έτσι δραπετεύουν. Τα Δέντρα -που ήταν πρώτα παραμύθια και μιλούσαν ούλες τις γλώσσες της γης και τ' ουρανού- ορκίστηκαν πως απ' το γένος των ανόητων ανθρώπων αυτά θα συνομιλούν μόνο με τους εξόριστους και τους αποδιωγμένους που ο κόσμος δεν τους πίστεψε. Αν δεις, λοιπόν, να πέφτουνε τα φύλλα μη λυπάσαι. Από κει ελευθερώνονται οι νεράιδες για να τρέξουν στους φτωχούς  σοφούς και να τους κάνουν σοφότερους χαρίζοντάς τους μυστικά που οι βασιλιάδες μήτε στον ύπνο τους δεν άκουσαν κι ούτε ποτέ τους πρόκειται ν' ακούσουν.  

5ο παραμύθι: της Νύχτας

Πολλά έχουν πει κατά καιρούς για τη Νύχτα όσοι δεν την ένιωσαν ποτέ, μα τίποτα απ' όλα τούτα δεν ισχύει. Γιατί η αλήθεια είναι πως η Νύχτα είναι η ταπεινή παραμάνα της Ημέρας κι ας είναι σχεδόν συνομήλικες. Το πρόσωπό της κανείς δεν το αντίκρυσε ποτέ αφού το κρύβει πάντα μ' ένα πέπλο σκοτεινό. Οι περισσότεροι πιστεύουν πως πρέπει δίχως αμφιβολία να είναι το ασχημότερο πρόσωπο που φτιάχτηκε στην πλάση και γι' αυτό το κρύβει, μα εγώ βάζω το χέρι στη φωτιά πως η Νύχτα είναι ομορφότερη από την Ημέρα κι αν δεν φανερώνει το κάλλος της είναι για να μην πληγώσει την ψυχοκόρη της και της στερήσει την καλή της τύχη.

6ο παραμύθι: των Πουλιών
 
Όταν ο άνθρωπος απομακρύνθηκε από το Θεό, έπαψε να αισθάνεται το αόρατο και την παρηγοριά του. Στην αρχή  πολύ καμάρωσε με το κατόρθωμά του κι η καρδιά του σκίρτησε από άγρια χαρά. Γρήγορα όμως το μετάνιωσε πικρά. Ο ουρανός από τη γη είχαν πλέον τόσο μεγάλη απόσταση αναμεταξύ τους που ούτε το βλέμμα του Θεού έφτανε ως τη γη ούτε και του ανθρώπου η φωνή στα ουράνια. Σπλαχνίδτηκε τότε ο Πανάγαθος το πλάσμα του κι αποφάσισε να φτιάξει τα πουλιά για να πηγαινοέρχονται σ' ουρανό και γη κι αυτά να μεταφέρουν τα μηνύματα. Έτσι κάθε άνθρωπος από τότε στέλνει στ' αφτί του Θεού τα λόγια του με τα πουλιά. Αυτό όμως που δεν γνωρίζουν οι άνθρωποι είναι πως ο Θεός το ίδιο πάντα απαντά σε όλους: 
Όπου και να πάτε, βρε παιδάκια μου καλά, κι όσο βαρύ το σώμα σας κι αν γίνει, αν δυναμώστε τα φτερούδια της ψυχής σας μπορείτε πάλι να πετάξετε κοντά μου. Κι αν δεν το καταφέρετε, μη σκάτε, εγώ είμαι πάλι εδώ, κάτι θα κάνω... 
   
7ο παραμύθι: της Φωτιάς

Κλεισμένη χρόνια στην καρδιά της γης κάποτε η παθιασμένη αυτή τσιγγάνα που τη λέγανε Φωτιά κι όμοιά της ο ντουνιάς ποτέ δε γέννησε, θέλησε να ξεμυτήσει μια στάλα στο φως. Ήθελε να δει πώς είναι ο ουρανός και ν' αγναντέψει θάλασσες, φρέσκο αεράκι ν' ανασάνει και ν' ανταμώσει επιτέλους τους ανθρώπους ολοζώντανους που 'χε απελπιστεί η δόλια όλη της τη ζωή με τους αποθαμένους. Μέσα στην πολλή της βιάση όμως άφησε ξοπίσω της το φορεμα της κι έτσι βγήκε στον απάνω κόσμο θεόγυμνη. Ο ευγενικός Ουρανός στο πρώτο βλέμμα ερωτοχτυπήθηκε μαζί της και από το πάθος του φλογίστηκε ολάκερος. Ο Αέρας, που δεν ήξερε από τρόπους, θέλησε να του την κλέψει με τη βία, γρήγορα όμως παραιτήθηκε σαν είδε πως όσο αυτός την κυνηγά τόσο εκείνη αυξάνεται και του ξεφεύγει με κίνδυνο όλος ο κόσμος να καεί στο πέρασμά της.  Η Θάλασσα που μέχρι τότε είχε Αέρα κι Ουρανό στα πόδια της, θανάσιμα τη μίσησε και χύμηξε για να την πνίξει, αλλά το μόνο που κάτάφερε ήτανε να φρίξουνε   τα σωθηκά της. Βλέποντας ολα τούτα, κατατρομαγμένοι οι άνθρωποι προσπάθησαν να ημερέψουν την τρελή τσιγγάνα κι έτσι μια νύχτα απαλά απαλά την περικύκλωσαν κι άρχισαν να της λένε παραμύθια. Η αγριάδα του Άδη που ως τότε είχε πάνω της πράγματι καταλάγιασε ακούγοντας τις γλυκές ιστορίες των ανθρώπων, αλλά κι οι δικές τους οι καρδιές, που ως τότε ήταν παγωμένες, βρήκαν ζεστασιά. Τότε κατάλαβαν οι άνθρωποι πως η Φωτια είναι η μάνα των παραμυθιών και πως πατέρας τους μόνο ο Ουρανός μπορεί να λογιστεί που κάθε δειλινό την κρατά στην αγκαλιά του κι εκείνη ολόψυχα του παραδίνεται δίχως να τον βλάψει. Μην πει κανείς πως είναι αταίριαστο ζευγάρι γιατί θα 'χει λάθος., Έχει αποδειχθεί από καιρό πως τα πιο ταιριαστά ζευγάρια είναι εκείνα που γεννάνε παραμύθια.

8ο παραμύθι: της Προσευχής

Η Προσευχή, αχ, η Προσευχή... το πιο παράξενο, άπιαστο κι απερίγραπτο πλάσμα του κόσμου. Μοιάζει αερικό, πουλί και σύννεφο λευκό. Μοιάζει κλωστή από αόρατο μετάξι που μπορεί να σηκώσει γίγαντες και δράκους, όρη και βουνά. Μα ποιος μπορεί με ασφάλεια να πει; Κανείς δεν μπόρεσε να θυμηθεί με ακρίβεια την καταγωγή της, το σπίτι της ανθρώπου μάτι δεν το γνώρισε κι όσο για τ' ακριβοθώρητο το  πρόσωπό της μήτε οι αγγέλοι δεν είδαν από τότε που υπάρχει κόσμος. Άλλοι είπαν πως οι άγιοι προφταίνουν τη σκιά της κι άλλοι πως αυτή επισκέπτεται όποιον  αγαπήσει. Μα εγώ την ένιωσα, μου 'πε μια νύχτα ένας σοφός, να κυβερνά τα χέρια της υφάντρας, την άκουσα να βγαίνει απ' τη φλογέρα του βοσκού, και ν' αστράφτει στο βυθισσμένο στο νερό βλέμμα ενός ψαρά. Ν' κρυφανασαίνει μου φάνηκε, συνέχισε ο γέρος, μέσα στον ύπνο των μικρών παιδιών, όμως κι αλλού κι αλλού, τι να σου πρωτοπώ, με ρώτησε κι έπαψε να μιλά. Τώρα που το σκέφτομαι ίσως η Προσευχή να είναι παντού και πουθενά, αφού απ' αυτήν δε φτιάχτηκε ο κόσμος τούτος που μια μέρα θα τελειώσει;  Και μήπως άραγε δε θα 'ναι αυτή που στο τέλος θ' απομείνει αφού τίποτα δεν στέκεται ικανό να τη φθείρει;  

9ο παραμύθι: της Πενίας.

Η Πενία, λοιπόν, ήταν μια αντάρτισσα άλλο πράγμα. Κόρη του Πλούτου και της Υποκρισίας, κατάλαβε από νωρίς πως δεν είχε καμιά δουλειά με τις φιλοδοξίες των γονιών της. Εκείνοι ήθελαν ν' αυξάνουν τα αμύθητα πλούτη τους, αυτή όμως αγαπούσε τα πιο μικρά και ασήμαντα πράγματα, όπως κάτι παραμύθια σαν κι αυτά. Εκείνοι έκαναν τα πάντα για να επιδεικνύονται, ενώ αυτή ήθελε να γίνεται συνέχεια χωρίς να δείχνει τίποτα. Όταν έφτασε η ώρα της να παντρευτεί τη ζήτησαν τα πλουσιότερα αρχοντόπουλα της οικουμένης, μα εκείνη έφυγε κρυφά μέσα στη νύχτα και δεν ξαναγύρισε. Την αποκλήρωσαν αμέσως οι γονείς της μα εκείνη ούτε που νοιάστηκε γι' αυτό. Τριγυρνά ελεύθερη στους δρόμους και κρατά συντροφιά στα ορφανά. Τους χαρίζει την αγάπη της μητέρας που δεν είχαν, κι όταν κουραστεί και θέλει να ξαποστάσει μια σταλιά, χτυπά τις πόρτες των ποιητών, των ζωγράφων και των μουσικών κι εκείνοι την καλοδέχονται και της στρώνουν το κρεβάτι. Ξέρουν καλά πως η Πενία είναι η αληθινή τους Μούσα -κι ας μην την αναφέρει ο κατάλογος με τις εννέα Μούσες- κι αν την χάσουν χάθηκαν κι αυτοί, χάθηκε και η τέχνη τους.  

10ο παραμύθι: της Θάλασσας 

Ξαγρύπνησα τρία μερόνυχτα ικετεύοντας γονατιστή τη Θάλασσα να μου εκμυστηρευτεί το παραμύθι της. Άδικος κόπος, τζάμπα δάκρυα. Ττο στόμα της έμενε εφτασφράγιστο σαν σεντούκι σε ναυάγιο. Το πήρα απόφαση πως τέτοιο παραμύθι δε θα γράψω και πάνω που σκεφτόμουν να σου πω πως πρέπει ν' αφήσεις το μικρό δαχτυλάκι του αριστερού χεριού αστόλιστο, ένα μικρό χρυσόψαρο ίδιο στο μπόι με τ' ορφανεμένο δάχτυλό σου, βγήκε και μου φώναξε:
"Μη θυμώνεις με την καλομάνα μας και μην την αποπαίρνεις. Αν δεν σου αποκρίνεται δεν είναι που δεν θέλει να σου πει, μα που δεν έχει τίποτα να ομολογήσει. Εσύ γυρεύεις το δικό της παραμύθι, μα αυτή είναι παιδί όλων των παραμυθιών. Μόνο όταν θ' ακούσεις, θα διαβάσεις και θα κάτσεις να τα γράψεις όλα, θα καταλάβεις τι είναι η Θάλασσα στ' αλήθεια." Αυτά μου είπε το μικρό ψαράκι και βούτηξε πάλι μέσα στ' αρμυρό νερό. Σκέφτηκα εκείνη τη στιγμή πως είχε δίκιο και μάλλον γι' αυτό λέγαν οι παλιοί που ήξεραν τόσα και τόσα, πως η Θάλασσα είναι η αγκάλη του Θεού και της καλής μας Παναγιάς το ρούχο.


Όπως ήδη θα κατάλαβες μικράκι μου, αυτά τα δέκα παραμύθια -εννιά συν άπειρα για να είμαστε ακριβείς- είναι λίγο μεγαλύτερα από τα προηγσούμενα γιατί έτσι είναι και τα δάχτυλα των χεριών σου μεγαλύτερα από κείνα των ποδιών. Για σένα αγάπη μου χρυσή κι αυτά κι άμα κι αυτά σου αρέσουν μη λυπηθείς που τέλειωσαν. Ποτέ δεν τελειώνουνε τα παραμύθια, όπως το 'πε το ψαράκι. Θα φου φτιάξω κι άλλα κι άλλα, μέχρι να στολιστείς από πάνω μέχρι κάτω, γεροί να είμαστε και ζωντανοί. Σου μεταφέρω τη μεγάλη αγάπη ενός παιδιού παραμυθένιου που γιορτάζει σήμερα και το λέγανε Δαυίδ. Δεν πρόκεται για κείνο που βασίλεψε αιώνες πριν κι έψαλλε όπως δεν το μπόρεσε κανείς ως τώρα το Θεό μας, αλλά για το γιο της μυγδαλιάς που μέχρι και αναμμένα κάρβουνα κράτησε κάποτε στ' ανοιχτό του το χεράκι να θυμιατίσει τον μεγάλο αυτοκράτορα δίχως να καεί καθόλου.


Η πρώτη δεκάδα είναι εδώ:

Tuesday, June 24, 2014

Καλό ταξίδι...



Στις 6 Μαϊου του 2014 έφυγε απ' αυτή τη ζωή ο πρωτοπρεσβύτερος Χριστοφόρος Χατζηγιάννης, γεννηθείς το 1921. Υπηρέτησε ως ιερέας στον ιερό ναό της Αναλήψεως του Κυρίου στη Θεσσαλονίκη. Η ζωή και το έργο του αποτελεί πλέον αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της πόλεως καθώς δημιούργησε το πνευματικό κέντρο του ναού, τη μουσική του βιβλιοθήκη, τις περίφημες χορωδίες, τις κατασκηνώσεις κι ένα πλήθος δράσεων στο οποίο συμμετείχαν για πολλά χρόνια νέοι από και νέες της Θεσσαλονίκης και όχι μόνο.

Εχθές έφυγε και η αγαπημένη του πρεσβυτέρα Ευαγγελία που στάθηκε στο πλευρό του σιωπηλά όλη της τη ζωή και απέκτησαν μαζί πέντε παιδιά. Δεν πέρασαν καλά καλά πενήντα μέρες και παρόλο που φαινόταν να μην έχει συναίσθηση της απώλειας του συζύγου της, δεν άντεξε η ψυχούλα της μακριά του. 

Στην κηδεία του ιερέρως δεν μπόρεσα να πάω διότι ήμουν εκτός Ελλάδας. Πήγα όμως σήμερα στην κηδεία της παπαδιάς. Κι ήταν μια κηδεία τόσο γλυκιά, τόσο ήσυχη, τόσο απαλή που με συγκίνησε βαθιά. Το σχεδόν αιωνόβιο ζευγάρι που αφιέρωσε όλη του τη ζωή στον Χριστό και σε κάθε είδους προσφορά στους ανθρώπους πέταξε για τη χώρα των Δικαίων.  Αναπαυμένοι να είναι και οι δυο και την ευχούλα τους να έχουμε...


Saturday, June 21, 2014

Μέγας Βασίλειος - Ι΄ Μέρος - Η συνάντηση με τον όσιο Εφραίμ τον Σύρο



Τον καιρό εκείνο ο Όσιος Εφραίμ ο Σύρος ησύχαζε στην έρημο. Ακούγοντας για τα θαύματα του αγίου Βασιλείου παρακάλεσε τον Θεό να του αποκαλύψει ποιος είναι ο άγιος. Είδε τότε μια πύρινη στήλη που έφθανε ως τον ουρανό κι άκουσε τη φωνή να του λέει: 
"Εφραίμ, Εφραίμ, σαν αυτή την πύρινη στήλη είναι ο Μέγας Βασίλειος". 
Τότε χωρίς καθυστέρηση πήρε μαζί του έναν διερμηνέα που γνώριζε την ελληνική και τη συριακή γλώσσα και πήγε στην Καισάρεια. Ήταν η εορτή των Φώτων. Μπαίνοντας στην εκκλησία και βλέποντας τον άγιο Βασίλειο ντυμένο λαμπρά και πολύτιμα άμφια να τελεί με πολλή παρρησία την ιερή λειτουργία κατηγόρησε τον εαυτό του και είπε στον διερμηνέα: 
“Μάταια κοπιάσαμε αδερφέ, διότι αυτός αν και βρίσκεται σε τόση δόξα δεν είναι όπως τον είδα”. 
Αυτά τα λόγια του Οσίου Εφραίμ τα πληροφορήθηκε ο άγιος από το Πνεύμα το Άγιο και αφου κάλεσε έναν διάκονο του είπε: 
“Πήγαινε στη δυτική πύλη της εκκλησίας κι εκεί θα δεις να στέκονται δύο μοναχοί, ένας χωρίς γένια, ψηλός και λεπτόσαρκος κι ένας με μαύρη γενειάδα. Να πεις λοιπόν σ’ αυτόν που δεν έχει γένια: 
“να έρθεις στο Άγιο Βήμα, διότι σε καλεί ο πατέρας σου ο Αρχιεπίσκοπος”. 
Μετά βίας διασχίζοντας το πλήθος ο διάκονος έφτασε και είπε στον Όσιο Εφραίμ τα λόγια του αγίου. Μέσω του διερμηνέα εκείνος απάντησε: 
“Πλανεύτηκες αδερφέ, εμείς είμαστε ξένοι και άγνωστοι, πώς λοιπόν μας γνωρίζει ο Αρχιεπίσκοπος;” 
Αν και ο διάκονος επέστρεψε και ανέφερε τα λόγια του οσίου στον άγιο, πάλι ο άγιος τον έστειλε σ’ αυτόν να του πει: 
“Κύριε Εφραίμ, έλα στο Άγιο Βήμα, διότι σε καλεί ο Αρχιεπίσκοπος” 
Πηγαίνοντας λοιπόν δεύτερη φορά ο διάκονος, αφού ασπάστηκε τις άκρες των ποδιών του, είπε στον όσιο τα λόγια του αγίου.
Τότε ο Όσιος Εφραίμ έβαλε μετάνοια στον διάκονο λέγοντας: 
“Στ’ αλήθεια στήλη πυρός είναι ο Μέγας Βασίλειος, αλλά τον παρακαλώ να μιλήσουμε ιδιαιτέρως στο Σκευοφυλάκιο”.

 Όταν τελείωσε η λειτουργία προσκάλεσε ο άγιος τον όσιο Εφραίμ κι αφού τον φίλησε συνομίλησε μαζί του για πνευματικά και θεία νοήματα και τον παρακάλεσε αν έχει κάποιοι κρυφό ζήτημα στην καρδιά του να του το πει. Τότε ο Όσιος Εφραίμ διά του διερμηνέα είπε:
“Μια χάρη ζητώ από την αρχιερωσύνη σου, δούλε του Θεού” 
“Ζήτα ό,τι επιθυμείς’ είπε ο άγιος “διότι πολλά σου οφείλω για οτν κόπο που κατέβαλλες για την ταπεινόητά μου” 
Είπε τότε ο Όσιος Εφραίμ: 
“Γνωρίζω, δέσποτα άγιε, ότι αν παρακαλέσεις για κάτι τον Θεό, στο προσφέρει. Επιθυμώ λοιπόν να παρακαλέσεις να μιλήσω ελληνικά γιατί καθόλου δεν γνωρίζω τη γλώσσα σας” 
Ο άγιος απάντησε: 
“Το αίτημά σου είναι πάνω απ’ τις δυνάμεις μου, πάτερ άγιε και της ερήμου καθηγητή. Αλλά επειδή το ζήτησες με πίστη, ας προσευχηθούμε μαζί στο Θεό και σ’ Εκείνον είναι δυνατόν να πραγματοποιήσει την επιθυμία σου, διότι καθώς λέει ο προφήτης Δαυίδ, θέλημα των φοβουμένων Αυτού ποιήσει και της δεήσεως αυτών εισακούσεται και σώσει αυτούς”. 
Αφού τα είπε αυτά ο άγιος στάθηκε μαζί με τον όσιο Εφραίμ πολλή ώρα. Όταν η προσευχή τους τελείωσε είπε μεγαλοφώνως ο άγιος: “Η χάρις του Παναγίου Πνεύματος έστω μετά σου και λάλησον ελληνιστί”. Αμέσως μόλις το είπε αυτό ο άγιος, ω του θαύματος! Άνοιξε το στόμα του ό Όσιος Εφραίμ και μίλησε ελληνικά όπως ο άγιος Βασίλειος και όλοι οι χριστιανοί. Λένε δε ότι ο άγιος τον χειροτόνησε ιερέα και τον διερμνηνέα του διάκονο. Ο Όσιος Εφραίμ έμεινε σοτνάγιο τρεις μέρες και πολύ ωφελήθηκε από τη διδακσλία του.
Ύστερα αναχώρησε πάλι για την έρημο δοξάζοντας κι ευλογώντας το Θεό.



Καλό καλοκαίρι!


Friday, June 20, 2014

Τα μικρότερα παραμύθια μου για σένα - Πρώτη Δεκάδα

Hundertwasser

Μου ζήτησες να σου πω τα μικρότερα παραμύθια που υπάρχουν. Είσαι ήδη πολύ κουρασμένος, το βλέπω, και δεν μπορείς πλέον να παρακολουθήσεις πλοκές, χαρακτήρες, δραματικές εξελίξεις και όλα τα συνακόλουθα. Δεν ξέρω στ' αλήθεια πόσα μικρότερα παραμύθιια υπάρχουν, ίσως και άπειρα, ξέρω όμως πως εγώ μπορώ για σένα να φτιάξω αμέσως τώρα δέκα -όσα τα δάχτυλα των ποδιών σου- και ίσως κάποια άλλη στιγμή να φτιάξω άλλα δέκα -όσα τα δάχτυλα των χεριών σου. Θα 'ναι μικρά σαν δαχτυλίδια, για να φοράς ένα σε κάθε σου δάχτυλο και να περπατάς πιο ανάλαφρα στο δύσβατο δρόμο που διάλεξες. Αυτό το κάνω μόνο για σένα γιατί σ' αγαπώ όσο τα μικρότερα πράγματα που φτιάχτηκαν ποτέ στον κόσμο κι όσο αγαπώ τις μικρότερες στιγμές μας που κανείς δεν μπορεί να μας τις κλέψει γιατί -ευτυχώς για μας και για κείνες- είναι αόρατες.



1ο παραμύθι: Της Ομορφιάς. 

Η Ομορφιά είναι το μόνο φαγητό που όσο και να το τρώμε δεν το χορταίνουμε, αλλά και το μόνο που όσο και να φάμε δεν λιγοστεύει, ακόμα κι αν δούμε ν' αδειάζει το πιάτο της.

2ο παραμύθι: Της Χαράς. 

 Χαρά ονομάστηκε ο δρόμος που άνοιξε  στο μάγουλο του ανθρώπου το πρώτο δάκρυ του αφότου στέγνωσε. Κάτι σαν το χάδι του ήλιου που του αρέσει να στεγνώνει τα βρεγμένα κι ύστερα να τα κοιτά να λαμποκοπούν καθαρισμένα απ' τη μπόρα.

3ο παραμυθι: Του Κακού. 

Ο Κακός των παραμυιθών δεν είναι παρά ο χυδαίος, δηλαδή αυτός που αρνείται ν' αναλάβει την ευθύνη του. Πρόσωπο απαραίτητο μόνο για ν' αυξάνουν το Καλό οι υπεύθυνοι.

4ο παραμύθι: Της Μουσικής. 

Το γαργάλημα των αγγέλων στις χορδές της ανθρώπινης καρδιάς γίνεται μουσική στ' αφτιά μας.

5ο παραμύθι: Του Σεβασμού. 

Ήτανε κάποιος που αντίκρυζε κάθε άνθρωπο στο ύψος που ο άλλος είχε. Αυξομείωνε  σαν ελατήριο το δικό του μπόι για να το καταφέρει αυτό και το παράξενο όνομά του ήταν Σεβασμός.  Μυστήριο πράγμα, αλλά έκανε όλους όσους καθρεφτίζονταν στα μάτια του να τον πιστεύουν.

6ο παραμύθι: Του Μίσους. 

Κανείς σε καμιά χώρα δεν μπόρεσε ποτέ να φτιάξει ελιξήριο για να θεραπεύσει το Μίσος των ανόητων ανθρώπων. Ούτε όμως και χρειάζεται. Είναι η μοίρα τους να μένουν στο τέλος πάντα μόνοι αφού τους εγκααταλείπει ακόμη κι ο ανόητος εαυτός τους. Στο τέλος απομένει μονάχο του το δηλητήριο του Μίσους και το καταπίνει η γη που όλα τα χωνεύει με συγκλονιστική αδιαφορία.

7ο παραμύθι: Του Φιλότιμου. 

Ζούσε κάποτε σ' ένα κελί κάποιος ονόματι Φιλότιμος. Αυτός λοιπόν  συναγωνιζόταν στην ταχύτητα το φως χάριν οποιουδήποτε  σκιαγμένου πλάσματος ζητούσε τη βοήθειά του. Μέχρι και η αφιλότιμη νύχτα τον κοιτούσε με συμπάθεια.

8ο παραμύθι: Της Τρυφερότητας. 

Τρυφερότητα ονόμαζαν παλιά στα χωριά της Ουσίας το νερό εκείνο που ξεχείλιζε απ' τη γεμάτη στάμνα. Ήθελαν έτσι να πούν πως είναι αυτό που  περισσεύει, χύνεται άσκοπα και ποτέ δεν πιάνεται. Περισσεύει απ' το βλέμμα, το άγγιγμα, τις λέξεις και σαν αόρατο νερό κυλά στη ρίζα της καρδιάς που το δέντρο της θ' ανθίσει πλούσια αισθήματα την άλλη ώρα.

9ο παραμύθι: Της Μοναξιάς. 

Τη γλώσσα τ' ουρανού την ονόμασαν κάτι γριές που ξέρανε πολλά: Μοναξιά. Ειναι, είπαν, φτιαγμένη για όλες τις φυλές της γης, γεμάτη παύσεις και άνω τελείες, πλούσια σε θαυμαστικά, αλλα και κατάμεστη από ερωτηματικά. Λέξη καμία. Φαίνεται πανεύκολη μα τη μαθαίνει πολύ δύσκολα όποιος δεν υποφέρει τη σιωπή. Μα όποιος τη μιλήσει, λένε οι σοφές οι κουκουβάγιες οι γριές, ξεχνά στο πι και φι όλες τις άλλες γλώσσες κι ευθύς μεταμορφώνεται σε αετό.

10ο παραμύθι: Της Αγάπης. 

Η Αγάπη είναι το αρχαιότερο και μεγαλύτερο μεταξωτό γαλαζοκόκκινο πουγκί που χωρά τα πάντα, που στα πάντα μοιράζεται, και ποτέ δεν αδειάζει.  Είναι το μόνο πουγκί που ούτε ζητά ούτε και παίρνει από τα πάντα τίποτα. 
Μοιάζει με την απόλυτη αυτάρκεια της Αρετής.


Νομίζω, μικρέ μου, πως για την ώρα αυτά τα δέκα μικρά παραμύθια-δαχτυλίδια είναι αρκετά. Πάνω τους μπορείς να σβήσεις, να γράψεις, να σκαλίσεις, κι ύστερα να τα φορέσεις και να περπατήσεις, μα και να ξαπλώσεις, να ονειρευείς μέχρι και να τα λησμονήσεις ολότελα μαζί  μ' εμένα που σου τ' αφιέρωσα. Εξάλλου είναι κι αυτό ένα χάρισμα των παραμυθιών, ακόμα και των μικρότερων σαν αυτά τα δέκα δαχτυλίδια για τα δάχτυλα των μικρών ποδιών σου, να τα επιτρέπουν όλα, μα όλα σε όλους.  


Δημοσιεύτηκαν εδώ: 


http://www.toportal.gr/?i=toportal.el.politismos&id=4431

Thursday, June 19, 2014

Πρωινό







"... Και καταστάλαγμα μέχρι στιγμής του βίου μου είναι:




Α δ ι α φ ο ρ ώ για την δόξα. 

Με φυλακίζει στα όρια που εκείνη καθορίζει κι' όχι εγώ.




Π ι σ τ ε ύ ω στο τραγούδι που μας αποκαλύπτει κι όχι σ' 

αυτό που μας διασκεδάζει και μας κολακεύει εις τας βιαίως 

αποκτηθείσας συνήθειές μας.




Ε π ι θ υ μ ώ να έχω πολλά χρήματα για να μπορώ να στέλνω 

«εις τον διάβολον» - πού λένε - κάθε εργασία που δεν με 

σέβεται. Το ίδιο και τους ανθρώπους.




Π ε ρ ι φ ρ ο ν ώ αυτούς που δεν στοχεύουν στην 

αναθεώρηση και στην πνευματική νεότητα,

τους εύκολα 

«επώνυμους» πολιτικούς και καλλιτέχνες,

τους 

εφησυχασμένους συνομήλικους,

την σκοτεινή και ύποπτη 

δημοσιογραφία

την πάσα λογής χυδαιότητα

καθώς και 

κάθε ηλίθιο του καιρού μου.




Aυτό το ρεσιτάλ είναι αποτέλεσμα πολύχρονης συνειδητής 

προσπάθειας και μελέτη «υψηλού πάθους». Γι' αυτό και το 

αφιερώνω στους φίλους μου.





ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΙΖΔΑΚΗΣ

Μελβούρνη 20 Μαΐου 1980».




Wednesday, June 18, 2014

Κριτική στη σειρά του Καλλίστρατου από τον συγγραφέα Βασίλη Παπαθεοδώρου - diastixo.gr




Τη Βασιλική Νευροκοπλή τη γνώρισα από το εντυπωσιακό ντεμπούτο της στη λογοτεχνία, με το βραβευμένο από το περιοδικό «ΔΙΑΒΑΖΩ» και από τον Κύκλο Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου «Αν τ’αγαπάς ξανάρχονται», ένα παιδικό βιβλίο πάνω στο θάνατο, δοσμένο κατά τέτοιον τρόπο που το καθιστά σημείο αναφοράς για παρόμοια βιβλία τέτοιας θεματολογίας, ένα κείμενο που κατά τη γνώμη μου έγινε κλασσικό εν τη γενέσει του, λόγω τόσο της δυσκολίας του θέματος, όσο και της γλυκύτητας αλλά και γνώσης της παιδικής ψυχολογίας με την οποία η συγγραφέας το χειρίστηκε.
Πριν από μέρες έφτασαν στα χέρια μου τα δύο πιο πρόσφατα βιβλία της Νευροκοπλή, «Ο Καλλίστρατος και το χωράφι της καρδιάς» και «Ο Καλλίστρατος και οι περιπέτειες των χαρισμάτων», δύο πλήρως εικονογραφημένες εκδόσεις σκληρού εξωφύλλου, που φαντάζομαι πως θα αποτελέσουν και τα δύο πρώτα βιβλία μιας σειράς με ήρωα τον Καλλίστρατο, έναν μυθοπλάστη που αφηγείται τις ιστορίες του σε παιδιά και μεγάλους.
Ας σημειώσω εδώ, κι αυτό έχει τη σημασία του, πως δεν είμαι φαν των παραμυθιών και των μύθων, ούτε και των αναγνωσμάτων με έντονο το θρησκευτικό στοιχείο. Είναι αρκετά τα βιβλία αυτών των ειδών που έχω διαβάσει τα τελευταία χρόνια και πραγματικά έχω απογοητευθεί, λόγω της εγγενούς προχειρότητας με την οποία είναι γραμμένα, της ελλιπούς μυθοπλασίας, της επαναληψιμότητάς τους, της αφόρητης κοινοτοπίας, του άγαρμπου διδακτισμού.
Έτσι μου κίνησαν την περιέργεια να δω πώς τα χειρίζεται μια συγγραφέας εγνωσμένης αξίας, για την οποίαν η λογοτεχνικότητα και το δούλεμα των λέξεων και προτάσεων στο έργο της είναι εκ των ων ουκ άνευ. Και μπορώ να πω ότι οι προκαταλήψεις μου υποχώρησαν, ότι σε αυτό το είδος μπορούν να γραφτούν πολύ καλά βιβλία.
Καταρχήν δεν είμαι σίγουρος για το πώς θα μπορούσα να χαρακτηρίσω τη σειρά του Καλλίστρατου. Είναι μύθοι; Παραμύθια; Παραβολές; Το σίγουρο είναι πως στοιχεία από τα προαναφερόμενα είδη βρίσκονται στην κυριολεξία «χωνεμένα» σε αυτήν τη σειρά. Η διακειμενικότητα, που ξεκινά από τον Αίσωπο, περνά στις χριστιανικές παραβολές, δανείζεται στοιχεία από ανατολίτικες ιστορίες (Σαρακηνοί, ανατολίτικα ονόματα) και καταλήγει στα δυτικότροπα παραμύθια (βασιλιάς, ιππότης, κυνηγός), είναι τόσο έντεχνα κι αβίαστα αφομοιωμένη, που υπερβαίνει όλα τα προηγούμενα είδη, συνδυάζοντάς τα και προσφέροντας ένα καινούριο, ραφιναρισμένο αμάλγαμα. Κι εδώ φαίνεται η ικανότητα της συγγραφέως: δεν είναι μόνο η αρμονική συνύπαρξη φαινομενικά ετερόκλητων στοιχείων, αλλά το ένα βήμα μπροστά, το να φέρνεις κάτι καινούριο. Και η σειρά του Καλλίστρατου φέρνει κάτι καινούριο, ανανεώνοντας και προάγοντας το είδος. Ποιο είναι αυτό το νέο; Η πολιτικοποίηση, η στρατευμένη θρησκευτικότητα, η διάθεση για ανατροπή μέσω της αυτοβελτίωσης. Το στοιχείο της θρησκείας δεν είναι ένας στείρος, παθητικός Μεσσιανισμός, αλλά μια προτροπή για ενεργή συμμετοχή, για ανιδιοτελή προσφορά. Οι ήρωες του Καλλίστρατου υποφέρουν, διώκονται, εκπίπτουν, αλλά παράλληλα πιστεύουν, ελπίζουν και μάχονται με τον τρόπο τους. Κατακτούν μέσα από την προσπάθειά τους. Οι δυνάστες δεν είναι κακοί, γιατί έτσι είναι, αλλά βάζουν φόρους, εξοντώνουν κοινωνικά τους αδύναμους, καταπιέζουν. Ο λαός οργανώνεται, προσφέρει, διεκδικεί, ξεσηκώνεται.
Ο τρόπος με τον οποίον χειρίζεται η συγγραφέας τα στερεότυπα του είδους, είτε μιλάμε για παραμύθι, είτε για παραβολή, αμβλύνει και αναιρεί επιμέρους τον διδακτισμό που αναπόφευκτα είναι στοιχείο αυτών των κειμένων. Το μήνυμα του Καλλίστρατου «αγωνίσου, μην κάθεσαι απαθής, βελτιώσου», δεν είναι διδακτισμός, είναι προτροπή, είναι στάση ζωής.
Στις «Περιπέτειες των χαρισμάτων» συναντάμε στην αρχή ένα έμμετρο, εν είδει τελάλη που καλεί το ακροατήριο να ακούσει τις ιστορίες του ήρωα-μυθοπλάστη. Η Νευροκοπλή έχει τηρήσει απαρέγκλιτα τους κανόνες του μέτρου και της αρμονίας του λόγου, πράγμα που όσο αυτονόητο θα έπρεπε να είναι, άλλο τόσο δεν απαντάται σε σημερινά «έμμετρα». Στα κείμενά της και στα δυο πρώτα βιβλία της σειράς, δεν περισσεύει ή λείπει ούτε μια λέξη. Σαν να είναι όλες βαλμένες στη σωστή τους θέση με περίσκεψη, αλλά παράλληλα κι εντελώς αβίαστα. Η γλώσσα της δε καθώς και η δομή των προτάσεων, στα σημεία που είναι λυρική, προσφέρει την αίσθηση του αυθεντικού κι όχι του «ψευτολυρισμού». Επιπροσθέτως, κι αυτό το συναντώ για πρώτη φορά, στην ουσία κάθε βιβλίο αποτελείται από δύο, καθώς ο Καλλίστρατος κάνει μια εισαγωγική ιστορία (η οποία είναι παραβολή), για να περάσει μετά στην κύρια (η οποία είναι παραμύθι), συνδυασμός, ο οποίος δένει άψογα ως σύνολο.
Είναι αξιοσημείωτη και αξιοθαύμαστη η συνέπεια με την οποία η Νευροκοπλή αντιμετωπίζει κάθε της δημιούργημα, τόσο από λεξιλογική άποψη, όσο και από νοηματική. Είναι ίδιον των πολύ καλών συγγραφέων τόσο η τόλμη στη θεματολογία, όσο και η υπέρβαση του είδους, η ανατροπή των στερεοτύπων. Κι εν προκειμένω έχουμε να κάνουμε με μια εξαιρετική γραφή που κονιορτοποιεί το τετριμμένο των νοημάτων, όπως αυτά τα έχουμε συναντήσει σε άλλα κείμενα του είδους. Εντέλει πρόκειται για δυο ανθρωποκεντρικότατα αφηγήματα, από τον άνθρωπο για τον άνθρωπο. Στις «Περιπέτειες των χαρισμάτων» κυρίαρχο ρόλο παίζουν τα «δώρα» με τα οποία έχει προικιστεί ο καθένας και τα οποία οφείλει να τα εκμεταλλευτεί για την ατομική και συλλογική ευημερία, ενώ στο «Χωράφι της καρδιάς», η πίστη και η ελπίδα που πρέπει να είναι ριζωμένες σε κάθε άνθρωπο, ειδικά όταν όλα δείχνουν να έχουν χαθεί.
Εντάξει, μπορεί να πείτε, ωραία όλα αυτά, αλλά γιατί να διαβάσουμε τον Καλλίστρατο στα παιδιά μας; Είναι τελικά ωραία τα βιβλία;
Εδώ θα σας απαντήσω κι εγώ με μια εικόνα, όπως αυτές που άπλετα προσφέρει η σειρά: Φανταστείτε τον εαυτό σας παιδί, να κάθεται πάνω στο χαλάκι και να ακούει από γονείς, παππούδες ή τη δασκάλα του νηπιαγωγείου μια ιστορία, με το στόμα να χάσκει ορθάνοιχτο, με την ανάσα κομμένη για να ακούσετε τη συνέχεια, με τα ξαδελφάκια σας και τους συμμαθητές σας να μη σας ενοχλούν, αλλά να τους αισθάνεστε πιο κοντά σας τώρα, αφού μοιράζεστε την ίδια παραμυθική εμπειρία.
Αν σας αρέσει αυτή η σκηνή, τότε η σειρά είναι ιδανική για να την προσφέρετε και σε άλλα, μικρά παιδιά.
Γιατί όπως είπαμε και παραπάνω, η προσφορά έχει μεγάλη αξία.

Monday, June 9, 2014

Πεντηκοστή και Αγίου Πνεύματος - Αποσπάσματα λόγων Ιωάννου του Χρυσοστόμου, Γρηγορίου του Θεολόγους και Νικοδήμου του Αγιορείτου



Α. Αγίου Ιωάννου του Χρυσοστόμου
"...Ὅπως δηλαδή ἡ μία ἐποχή διαδέχεται τήν ἄλλη καί τό ἕνα ἡλιοστάσιο τό ἄλλο, ἔτσι ἀκριβῶς καί στήν Ἐκκλησία ἡ μία ἑορτή διαδέχεται τήν ἄλλη καί μᾶς πηγαίνουν ἀπό τή μία στήν ἄλλη.
Πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες λοιπόν ἑορτάσαμε τό σταυρό, τό πάθος, τήν ἀνάσταση, ὕστερα ἀπό αὐτά τήν ἀνάληψη τοῦ Κυρίου μας Ἰησοῦ Χριστοῦ στόν οὐρανό. Σήμερα ὅμως συναντήσαμε τήν ἴδια τήν κορυφή τῶν ἀγαθῶν, φθάσαμε στή μητρόπολη τῶν ἑορτῶν, βρισκόμαστε στήν πραγματοποίηση τῆς ὑπόσχεσης τοῦ Κυρίου. «Γιατί ἄν ἐγώ φύγω», λέγει, «θά σᾶς στείλω ἄλλον Παράκλητο καί δέ θά σᾶς ἀφήσω ὀρφανούς» (Ἰω. 16, 7).
Εἴδατε ἐνδιαφέρον; εἴδατε ἄπειρη φιλανθρωπία; Πρίν ἀπό λίγες ἡμέρες ἀνέβηκε στόν οὐρανό, ξανακάθισε στό βασιλικό θρόνο, πῆρε τή θέση στά δεξιά τοῦ Πατέρα καί μᾶς χαρίζει σήμερα τήν παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος καί ἔτσι μᾶς δίνει τά ἄπειρα οὐράνια ἀγαθά. Γιατί, πές μου, ποιό ἀπό αὐτά πού συντελοῦν στή δική μας σωτηρία δέν τό ἔχει δώσει τό Ἅγιο Πνεῦμα;
Αὐτό μᾶς ἀπαλλάσσει ἀπό τήν πνευματική δουλεία, μᾶς καλεῖ στήν ἐλευθερία, μᾶς ὁδηγεῖ στήν υἱοθεσία καί, γενικά, μᾶς ξαναγεννᾶ ἀπό τήν ἀρχή, καί μᾶς ξεφορτώνει τό βαρύ καί ἀποκρουστικό φορτίο τῶν ἁμαρτιῶν.
Μέ τή χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος βλέπουμε τούς πολλούς ἱερεῖς καί ἔχουμε τά τάγματα τῶν διδασκάλων. Ἀπό τήν πηγή αὐτή βγῆκε καί τό προφητικό χάρισμα καί ἡ δύναμη νά θεραπεύουν ἀσθένειες. Καί ὅλα τά ὑπόλοιπα, τά ὁποῖα στολίζουν συνήθως τήν Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ, ἀπό ἐκεῖ ἔχουν τήν προέλευση. Καί φωνάζει ὁ Παῦλος λέγοντας.«Ὅλα αὐτά τά χαρίσματα ἐνεργεῖ τό ἕνα καί μοναδικό Ἅγιο Πνεῦμα, τό ὁποῖο τά μοιράζει χωριστά στόν καθένα ὅπως θέλει» (Α´ Κορ 12, 11). Ὅπως θέλει, λέγει, ὄχι ὅπως διατάχθηκε. Μοιράζει, δέν μοιράζεται. Ἔχει ἐξουσία, δέν βρίσκεται κάτω ἀπό ἐξουσία. Γιατί τήν ἴδια ἀκριβῶς ἐξουσία, πού βεβαίωσε στόν Πατέρα, ἀναθέτει ὁ Παῦλος καί στό Ἅγιο Πνεῦμα. Καί ὅπως λέγει γιά τόν Πατέρα.«Ὁ Θεός εἶναι αὐτός πού ἐνεργεῖ τά πάντα σ᾿ ὅλους» (Α´ Κορ. 12, 6). Ἔτσι καί γιά τό Ἅγιο Πνεῦμα. «Καί ὅλα αὐτά τά χαρίσματα», λέγει, «ἐνεργεῖ τό ἕνα καί μοναδικό Ἅγιο Πνεῦμα, τό ὁποῖο τά μοιράζει χωριστά στόν καθένα ὅπως θέλει».
Β. Αγίου Γρηγορίου του Θεολόγου
"Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα πάντοτε ὑπῆρχε καὶ ὑπάρχει καὶ θὰ ὑπάρχει, δὲν ἔχει οὔτε ἀρχὴ οὔτε τέλος, ἀλλ' εἶναι πάντοτε ἑνωμένο καὶ ἀριθμεῖται μαζὶ μὲ τὸν Πατέρα καὶ τὸν Υἱό. Διότι δὲν θὰ ἅρμοζε ποτὲ νὰ ἐλλείπει ὁ Υἱὸς ἀπὸ τὸν Πατέρα ἢ τὸ Πνεῦμα ἀπὸ τὸν Υἱό, ἐπειδὴ θὰ ἦταν σὲ μέγιστο βαθμὸ ἄδοξη ἡ θεότητα, σὰν ἀπὸ μεταμέλεια ἀκριβῶς νὰ ἦλθε σὲ συμπλήρωση γιὰ νὰ γίνει τέλεια. [Τὸ Ἅγιο Πνεῦμα] λοιπὸν πάντοτε καὶ αἰώνια μεταλαμβάνεται [μὲ τὶς θεῖες ἐνέργειές Του], δὲν μεταλαμβάνει• ὁδηγεῖ στὴν τελείωση [τοὺς ἀνθρώπους], δὲν τελειώνεται• παρέχει τὴν πνευματικὴ πλήρωση, δὲν ἔχει ἀνάγκη πληρώσεως• ἁγιάζει, δὲν ἁγιάζεται• κάνει [τοὺς ἀνθρώπους] θεούς, δὲν θεώνεται αὐτὸ πρὸς Ἑαυτό, καὶ πρὸς ἐκείνους μὲ τοὺς ὁποίους εἶναι ἑνωμένο, εἶναι πάντοτε τὸ ἴδιο καὶ ἀπαράλλακτο• ἀόρατο, ἄχρονο, ἀχώρητο, ἀναλλοίωτο, ὑπεράνω ἀπὸ κάθε ἔννοια ποιότητας, ποσότητας καὶ μορφῆς, ἀψηλάφητο, κινούμενο ἀφ' Ἑαυτοῦ, κινούμενο συνεχῶς, ἔχοντας ἀφ' Ἑαυτοῦ ἐξουσία, ἔχοντας ἀφ' Ἑαυτοῦ δύναμη, παντοδύναμο (ἂν καὶ ὡς πρὸς τὴν πρώτη ἀρχή, ὅπως ἀκριβῶς ὅλα τὰ ἀναφερόμενα εἰς τὸν Μονογενῆ Υἱό, ἔτσι καὶ τοῦ Πνεύματος ἀνάγεται [εἰς τὸν Θεὸ Πατέρα]).
Εἶναι ζωὴ καὶ πρόξενος ζωῆς, τὸ φῶς καὶ χορηγεῖ φῶς, ἀφ' Ἑαυτοῦ ἀγαθὸ καὶ πηγὴ ἀγαθότητας. Πνεῦμα εὐθές, ἡγεμονικό, κύριο [καλεῖ καὶ] ἀποστέλλει [τοὺς ἄξιους, ὅπως ὁ Πατὴρ καὶ ὁ Υἱός], θέτει ὅρια [σὲ ὅλη τὴν κτίση] κάνει τοὺς ἀνθρώπους ναοὺς οἴκους Του, ὁδηγεῖ, ἐνεργεῖ ὅπως θέλει, διανέμει χαρίσματα. Εἶναι Πνεῦμα υἱοθεσίας [κάνει τοὺς ἀνθρώπους υἱοὺς τοῦ Θεοῦ], ἀληθείας, σοφίας, συνέσεως, γνώσεως, εὐσέβειας, βουλῆς, δυνάμεως, φόβου [θείου], ὅσων ἔχουν ἀπαριθμηθεῖ. Δία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος γνωρίζεται ὁ Πατὴρ καὶ δοξάζεται ὁ Υἱός, καὶ ἀπὸ Αὐτοὺς μόνο γνωρίζεται Αὐτό, εἶναι δηλαδὴ τὰ τρία πρόσωπα Ἕν, μία εἶναι ἡ λατρεία καὶ ἡ προσκύνηση [ποὺ προσφέρεται], μία ἡ δύναμη, ἡ τελειότητα, ἕνας ὁ ἁγιασμὸς [ποὺ παρέχεται]. Καὶ γιατί νὰ μακρολογῶ; Ὅλα ὅσα ἔχει ὁ Πατήρ, εἶναι τοῦ Υἱοῦ, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν ἀγεννησία. Ὅλα ὅσα ἔχει ὁ Υἱός, εἶναι τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, ἐκτὸς ἀπὸ τὴν γέννηση. Αὐτὰ (τὰ ἰδιώματα), ὅσο βέβαια μπορῶ νὰ ἐκφρασθῶ μὲ τὸν λόγο μου, δὲν ξεχωρίζουν οὐσίες, ἀλλ' ὁρίζουν τὴν μία καὶ ἑνιαία οὐσία τῆς θεότητας."
Γ. Αγίου Νικοδήμου Αγιορείτου

"... Τότε αὐτό τό Πανάγιον Πνεῦμα ἐνήργησεν εἰς τούς Ἀποστόλους τρεῖς μεταβολάς (καί αὐταί αἱ μεταβολαί εἶναι κυρίως ὁ καρπός καί τῶν παρόντων πνευματικῶν γυμνασμάτων).
Ἡ μεταβολή ἦτο τοῦ νοός τῶν Ἀποστόλων, ἡ ὁποία μετέβαλεν εἰς αὐτούς ἐκείνας τάς πρώτας ἰδέας ὅπου εἶχον περί τῶν πράγματων τοῦ κόσμου τούτου καί τούς ἔκαμε νά γνωρίσουν καθαρά τό ταπεινόν καί μάταιον τῶν παρόντων ἀγαθῶν, καί ἐξεναντίας νά γνωρίσουν τό μεγαλεῖον καί αἰώνιον τῶν μελλόντων, ὥστε ἐκεῖνοι οἱ ἴδιοι ὅπου ὀλίγον προτήτερα φιλονικοῦσαν ἀναμεταξύ τους ποῖος ἀπό αὐτούς νά ἦτο ὁ πρῶτος καί μεγαλύτερος· «ἐγένετο δέ καί φιλονικία ἐν αὐτοῖς τό τίς αὐτῶν δοκεῖ εἶναι μείζων» (Λουκ. κβ´ 24). Ὕστερα ἀφ᾿ οὗ ἔλαβαν τό Πνεῦμα τό Ἅγιον, ἐμετροῦσαν διά μεγάλην εὐτυχίαν, τό νά εἶναι μικρότεροι ἀπό ὅλους· τό νά καταφρονοῦνται ἀπό ὅλους διά τόν Χριστόν καί τό νά λογίζωνται ἀσθενεῖς, μωροί, ἄτιμοι, ὄνειδος, σκύβαλα καί σκουπίδια τοῦ κόσμου καί τῶν ἀνθρώπων..."




http://www.monastiria.gr/index.php?option=com_content&view=article&id=847%3Alogoi-pateres-agio-pneuma&catid=87%3A2012-06-04-13-46-39&Itemid=34&lang=el